خارش چشم در افراد، دلایل مختلفی می‌تواند داشته باشد و بسته به علت پیش آمده، راهکار درمانی خاص خود را دارد. در این مطلب به معرفی هشت دلیل رایج در شکل‌گیری این عارضه می‌پردازیم.

خارش چشم عارضه‌ی بسیار ناراحت کننده‌ای است. بدترین قسمت آن هم این است که نمی توانید منطقه‌ی تحت خارش را بخارانید! ضمن این که خود عمل مالش و خاراندن هم باعث گسترش میکروب و عفونت شده و در نهایت به ساختار ظریف چشم صدمه می‌زنند.

«مارک ژاکوت»، چشم پزشک کلینیک درمانی LensCrafters در گفتگو با SELF می‌گوید:

چشم به علت حساسیت‌های زیست محیطی شروع به خارش می‌کند. از این رو خاراندن و مالش آن باعث آزادسازی بیشتر هیستامین می‌شود و اوضاع را بدتر می‌کند.

به طور کلی، بهترین راه درمان خارش چشم، پیدا کردن علت خارش است. در ادامه به هشت دلیل شایع خارش چشم اشاره کرده و راهکارهای مقابله با آن را معرفی می‌کنیم:

۱. غذا، حیوان، یا آلرژی زیست محیطی

«جفری گودفیلو»، چشم پزشک انجمن بینایی سنجی امریکا می‌گوید: «خارش چشم از علایم مشخصه‌ی آلرژی است. این آلرژی می‌تواند از یک واکنش کوچک به محرکی مثل ماده‌ی غذایی، یک عامل زیست محیطی یا فصل حساسیت باشد. ضمن این که مجاورت با سگ و گربه هم می‌تواند باعث خارش چشم شود». چنانچه محرکی مثل غذا، حیوان یا عامل زیست‌محیطی را لمس کرده و سپس دست خود را به چشم بکشید، امکان ابتلا به خارش چشم ایجاد خواهد شد. معمولا هر نوع آلرژی، الگوی مشخصی دارد. برای مثال یک نمونه از این نوع خارش، خارش روزانه‌ی چشم در اواسط فصل حساسیت است که هر سال تکرار می‌شود. یا خارشی که پس از هر بار تماس با سگ یا گربه ایجاد می‌شود. مصرف قرص‌های آنتی‌هیستامینی چون سیتریزین یا لوراتادین، یا استفاده از قطره‌های چشم می‌تواند به رفع این حساسیت کمک کند.

۲. خشکی چشم

خشکی چشم، وضعیتی است که اشک چشم به اندازه‌ی کافی محیط چشم را تغذیه و روان‌سازی نمی‌کند. این عارضه، یک مشکل شایع مزمن در افراد مسن است و نیاز به درمان دارد. خشکی مزمن چشم باعث سوزش، خارش و تاری متناوب دید می‌شود. استفاده از اشک مصنوعی و اجتناب از مصرف قطره‌های ضد قرمزی چشم می‌تواند با روان ساختن محیط چشم، خارش آن را هم از بین ببرد.

۳. قرمزی چشم

در صورتی که خارش چشم شما با سرخ بودن چشم و خروج ترشحات همراه باشد، باید به چشم پزشک مراجعه کنید. ممکن است بسته به نوع قرمزی چشم نیاز به مصرف آنتی‌بیوتیک داشته باشید. در این میان، به هیچ عنوان به چشم قرمز خود دست نزنید؛ چرا که قرمزی چشم یک عارضه‌ی فوق‌العاده مسری است و به راحتی می‌تواند به چشم دیگر یا چشم شخص دیگری منتقل شود.

۴. محصولات تحریک کننده

برخی مواد شیمیایی یا مواد تشکیل دهنده در محصولات بهداشتی می‌تواند منجر به درماتیت تماسی، بثورات تحریک کننده یا خارش پوستی شود. این نوع حساسیت، نوع واکنش آلرژیکی تاخیری است که معمولا در اثر استفاده از لوازم آرایشی یا جواهرآلات ایجاد می‌شود. درماتیت چشم می‌تواند توسط مواد محرک دیگر هم ایجاد شود، اما شایع‌ترین آن‌ها مواد آرایشی هستند. استفاده از مواد آرایشی ضد حساسیت، به ویژه موادی که پیرامون چشم به کار برده می‌شوند یک راهکار خوب برای رسیدگی به این خارش است.

۵. التهاب پلک

اصطلاح پزشکی این بیماری «بلفاریت» است که شایع‌ترین علت آن عفونت ناشی از باکتری‌های استافیلوکوک بر روی پوست، شوره و آکنه‌ی روزاسه است. بلفاریت باعث می‌شود مردمک‌های چشم دچار خارش شده و قرمز، اشک‌آلود، متورم، خشم و زبر شوند. در موارد شدیدتر، بلفاریت می‌تواند همراه با تاری دید، التهاب بافت چشم (به خصوص قرنیه) یا از دست رفتن مژه‌ها شود.

۶. خستگی دیجیتالی چشم

با توجه به نقش رو به رشد دیجیتال در زندگی امروز ما، افراد بیش از گذشته دچار خستگی دیجیتالی چشم می‌شوند. تمام صفحات نمایش دستگاه‌های دیجیتال می‌توانند باعث ایجاد فشار بر چشم شده و احساس خارش در آن ایجاد کنند. خستگی دیجیتالی چشم می‌تواند همراه با خستگی، سردرد، اشکال در تمرکز و مشکلات بینایی در درازمدت شود. برای مدیریت خستگی چشم باید از قانون ۲۰-۲۰-۲۰ استفاده کرد. به این ترتیب که به ازای هر ۲۰ دقیقه استفاده از دستگاه‌های دیجیتالی، به مدت ۲۰ ثانیه به شیئی در فاصله‌ی ۲۰ فوتی (تقریبا ۶ متر) نگاه کنید.

۷. رفتن جسم خارجی داخل چشم

فرو رفتن جسمی به کوچکی شن، ماسه یا ذرات گرد و غبار هم می‌توانند باعث خارش، سوزش و درد چشم شوند. در این شرایط، خارش چشم می‌تواند باعث خراش قرنیه شود که خطر ابتلا به عفونت و زخم قرنیه را افزایش می‌دهد. چنانچه احساس می‌کنید شیء خارجی در چشم شما فرو رفته است، سعی کنید که با استفاده جریان آب آن را خارج کنید. ضمن این که می‌توانید از اشک مصنوعی (فاقد مواد اضافی) استفاده کنید. در صورتی که پس از خروج جسم، هنوز هم احساس خارش و سوزش می‌کنید این احتمال وجود دارد که شی خارجی خراش کوچکی از خود به جای گذاشته باشد. چنانچه موفق به خارج کردن جسم خارجی از چشم خود نشدید، به یک درمانگاه چشم پزشکی مراجعه کنید.

۸. استفاده از لنز

چنانچه هر روز از لنزهای تماسی استفاده می‌کنید، خارش چشم شما چندین دلیل می‌تواند داشته باشد. استفاده‌ی طولانی مدت از لنز می‌تواند خشکی چشمان شما را افزایش دهد. ضمن این که محرک‌های حساسیت می‌توانند در لنز جمع آوری شده و علایم بدتری از آلرژی ایجاد کنند.این آلرژی باعث می‌شود که چشم‌های شما حساس، قرمز و دچار خارش شوند.