نشانه های بیماری آلزایمر و بررسی باورهای غلط

در تقویم سالانه جهانی، ۲۱ دسامبر به نام روز جهانی صلح نامگذاری شده که اتفاقا مصادف با روز جهانی آلزایمر است. درواقع تمام ماه سپتامبر به عنوان ماه جهانی آلزایمر مشخص شده است. این اقدام بخشی از یک کمپین بین‌المللی برای افزایش سطح آگاهی عمومی درمورد این بیماری ناخوشایند است، ابتکاری که از سال ۲۰۲۱ آغاز شد.

کشورهای بسیاری در اقصی نقاط جهان با معضلی به اسم پیری جمعیت دست به گریبان هستند؛ درواقع با توجه به کاهش نرخ زاد ولد، پدیده پیر شدن جمعیت به سرعت درحال رخ دادن است و انتظار می‌رود که بسیاری از کشورها تا سال ۲۰۵۰ با نرخ بالای جمعیت بالای ۶۵ سال دست به گریبان باشند. البته این به خودی خود، امر بدی نیست؛ چراکه این افزایش میزان سالمندان در جامع قطعا نشان‌دهنده تأثیر مثبت افزایش امید به زندگی را نشان می‌دهد.

مطلب مرتبط: انواع دمانس یا زوال عقل را بشناسید

اما درکنار آن افزایش جمعیت سالمندان در یک کشور هم مشکلات جانبی خود را دارد که ابتلا به بیماری زوال عقل یکی از آنها است. بیماری که طی آن مغز فرد مبتلا درگیر شده و قدرت حافظه و تفکر او را تحت تأثیر قرار می‌دهد و دراین میان آلزایمر، یکی از شایع‌ترین انواع زوال عقل است.

براساس یک گزارش بین‌المللی پیرامون بیماری آلزایمر، از هر سه نفر، دو نفر درک چندانی از اصطلاح زوال عقل نداشته یا اصلا این عبارت را درک نمی‌کنند. از طرف دیگر وجود مسائلی همچون ارائه اطلاعات غلط و منحصرکردن این مشکل به سن خاص و البته ننگ دانستن این مشکل از جمله موانع اصلی در مسیر راه‌های مراقبتی این بیماری است. از طرف دیگر یک مطالعه کلاسیک توسط یک گروه تحقیقاتی زوال عقل، نشان داد که بیش از دو سوم موارد جهانی زوال عقل در کشورهای کم درآمد یا درآمد متوسط رخ می‌دهد؛ درحالی که همان‌جا هم مطالعه و تحقیق چندانی در مورد چرایی بروز این مشکل و راه‌های مواجه شدن با آن انجام نشده است.

مطلب مرتبط: کم خوابی خطر ابتلا به آلزایمر را افزایش می‌دهد

البته یک سری باورهای افسانه‌ای هم وجود دارد که باید به آنها توجه داشت. مثلا ضعیف شدن حافظه ناشی از افزایش سن لزوما به معنای ابتلا به بیماری آلزایمر نیست؛ چون طبیعی است که با بالا رفتن سن، فرد ممکن است با مشکلات مختلفی در زمینه قدرت حافظه، قدرت تمرکز و یادآوری مسائل روبرو شود. درحالی که آلزایمر شامل مشکلاتی متفاوت‌تر در ساختار و عملکرد مغز و اعصاب آن است که به تدریج باعث کاهش فعالیت بخش‌های مختلف مغز می‌شود.

مسئله دیگری که باید آن را مورد توجه قرار داد این است که برخلاف باور عموم، آلزایمر تنها محدود به کاهش قدرت حافظه نیست؛ اگرچه ناتوانی در به خاطر سپردن نام‌ها، کلمات و فعالیت‌های رایج روزمره بخشی از آن است، اما در کنار آلزایمر شامل مشکلات دیگری همچون کاهش قدرت تکلم، درک مطلب، زبان، جهت‌ها، قضاوت، تصمیم گیری، تغییر رفتار اجتماعی و همچنین تعاملات اجتماعی با دیگران هم می‌شود.

این مسئله همچنین با یک سری علائم رفتاری و روانی ناشی از زوال عقل که از آن با عنوان BPSD نام برده می‌شود هم درارتباط است. رفتارهایی همچون آشفتگی، عصبانیت، سوءظن، کاهش زمان خواب، حس اضطراب و تجربه افسردگی در این حوزه جای دارند. بین هفتاد الی هشتاد درصد از افرادی که از بیماری آلزایمر رنج می‌برند، ممکن است به اشکال مختلف مشکلات فوق را بروز دهند.

به گزارش ۷۲۴پرس، آلزایمر هم مراحل مختلفی اعم از خفیف تا پیشرفته دارد که ظرف سه الی ۱۵ سال پیشرفت کرده و طی آن بیماری ممکن است برای گذران زندگی روزمره نیازمند کمک‌های جانبی باشد.

اگرچه هنوز دلیل قطعی بروز آلزایمر مشخص نیست، اما به نظر می‌رسد این امر ناشی از رسوب پروتئین‌های غیرطبیعی درمناطقی از مغز باشد که مسئول قدرت حافظه هستند. عوامل ژنتیکی از جمله فاکتورهای خطر بروزی بیماری هستند، هرچند نوع انتقال آنها به هیچ عنوان به صورت مستقیم و شبیه انتقال بیماری‌هایی همچون تالاسمی یا هموفیلی نیست که فرد مبتلا آنها را به ارث می‌برد. همچنین متأسفانه هنوز درمان خاصی هم برای بیماری آلزایمر وجود ندارد، بااین‌حال درمان‌هایی برای به تأخیر انداختن پیشرفت بیماری و بهبود حالات BPSD وجود دارد.

مرحله قبل از شروع علائم بیماری آلزایمر به عنوان اختلال شناختی خفیف یا MCI شناخته می‌شود که ممکن است به مرحله بعدی یعنی بروز بیماری آلزایمر منتهی شود یا خیر. به عبارتی ممکن است فرد مبتلا به بیماری دراین مرحله اگرچه از مشکلات حافظه رنج می‌برد، اما فردی مستقل است که می‌تواند به تنهایی امور زندگی عادی خود را پیش ببرد.

مطلب مرتبط: رابطه کاهش کلسترول خون با کاهش ریسک ابتلا به آلزایمر

مراقبت از افراد مبتلا به آلزایمر کار چندان ساده‌ای نبوده و نیازمند حمایت و مشاوره‌های منظم است. شاید مهم‌ترین مسئله این باشد که افراد به خاطر داشته باشند آلزایمر بیماری نیست که درنهایت به روزی خوب ختم شود. درست است که ممکن است پیشرفت بیماری با استفاده از داروها به تأخیر بیفتد، اما به هرحال افراد درگیر بیماری امیدی به بهبود قطعی ندارند. اما همچنان حفظ استقلال، احترام به هویت و کرامت انسانی برای‌شان حائز اهمیت است و اینگونه است که احساس می‌کنند زندگی باکیفیتی دارند. بنابراین برای مواجه با بیمار مبتلا به آلزایمر شما به چیزی فراتر از کلمات و داروها نیاز دارید، شما باید مدیریتی جامع و انسانی داشته باشید که بیماران را باوجود تمام مشکلاتی که با آنها دست و پنجه نرم می‌کنند، راضی و خشنود کند.

درپایان بد نیست به یک سری فاکتور و علائم خطر هشدار دهنده اشاره کنیم که توجه کردن به آنها و تلاش برای برطرف کردن‌شان می‌تواند تاحدی از ابتلا به آلزایمر پیشگیری کند.

این مسائله شامل موارد زیر هستند:

• استعمال دخانیات و اعتیاد به مصرف نوشیدنی‌های مضر
• چاقی
• دیابت و فشار خون بالا
• شیوه زندگی کم تحرک
• مصرف بیش از اندازه فست فودها و دیگر مواد خوراکی کارخانه‌ای
• عدم تعاملات اجتماعی
• بیماری افسردگی درمان نشده

و اما اولین گام‌های مراقبتی برای مواجه شدن با یک بیمار مبتلا به آلزایمر چیست؟

• بهتر است فرد را درگیر فعالیت‌های مختلف روزمره کرده و از او بخواهید به اندازه کافی تمرینات جسمی انجام دهد.
• اطمینان حاصل کنید که فرد از درکنار خانواده بودن لذت می‌برد.
• به فکر امتحان کردن سرگرمی‌های مختلف باشید.
• داشتن خواب کافی و تغذیه مناسب دو نکته مهمی است که توجه به آنها ضروری است.
• به خودمختاری فرد احترام گذاشته و با آنها به درستی رفتار کنید.
• درصورت نیاز حتما با مراکز مشاوره تخصصی مشورت کنید تا همیشه به شکل درست و اصولی با افراد مبتلا به آلزایمر مواجه شوید.

به پایان این مطلب رسیدیم، امیدوارم شما چنین تجربه‌ای را درمیان خانواده ودوستان خود نداشته باشید. اما همچنان امیدواریم این مرور کوتاه سطح آگاهی شما در مورد بیماری آلزایمر و مشکلاتی که فرد و خانواده با آن درگیر هستند را بالا برده باشید.

اگر نظر یا تجربه خاصی در این زمینه دارید، خوشحال می‌شویم آن را با ما و دیگر دوستان‌تان در ۷۲۴پرس دات کام هم درمیان بگذارید.