نوشیدنی شیر طلایی چیست، چه خواصی دارد و چگونه تهیه می‌شود؟

نوشیدنی شیر طلایی که به آن شیر زردچوبه هم گفته می‌شود، نوعی نوشیدنی به سبک هندی است که این روزها در فرهنگ غذایی غربی هم بسیار محبوب و معروف شده است. این نوشیدنی که به دلیل رنگ زرد روشنش عنوان طلایی را به خود اختصاص  داده است، از گرم کردن شیر گاوی یا شیر گیاهی که با زردچوبه و سایر ادویه جات مثل دارچین و زنجبیل تهیه می‌شود.

این نوشیدنی محبوب دارای مزایای بسیاری است که روی بهبود کیفیت سلامت انسان تأثیرگذار است و اغلب هم به عنوان دارویی بی ضرر و مفید برای تقویت سیستم ایمنی بدن و جلوگیری از ابتلا به بیماری است. درادامه با ۷۲۴پرس همراه باشید تا به بررسی فواید شیر طلایی و همچنین دستور تهیه آن بپردازیم.

نوشیدنی سرشار از آنتی اکسیدان

ماده اصلی شیر طلایی، زردچوبه است. ادویه‌ای محبوب به ویژه در سبک آشپزی شرقی که بسیار مفید است. مهم‌ترین ماده تشکیل دهنده زردچوبه‌ ماده‌ای به نام کورکومین است که به دلیل خاصیت آنتی اکسیدانی خود قرن‌ها است که در طب آیورودا به عنوان دارو مورد استفاده قرار می‌گیرد. شاید لازم نباشد به این نکته اشاره کنیم اما قطعا شما هم از این نکته آگاهی دارید که آنتی اکسیدان‌ها با خنثی کردن اثرات رادیکال‌های آزاد، با آسیب‌های سلولی مقابل کرده و از بدن در برابر استرس اکسیداتیو محافظت می‌کنند.

مطلب مرتبط: خواص زردچوبه برای سلامت انسان

وجود آنتی اکسیدان‌ها برای حفظ عملکرد سلول‌ها بدن ضروری است؛ به طوری که مطالعات انجام شده تاکنون نشان دادند رژیم‌های غذایی مملو از آنتی اکسیدان می‌تواند منجر به کاهش ریسک ابتلا به عفونت و انواع بیماری‌ها شود. اکثر دستورهای تهیه شیر طلایی به جز زردچوبه از دو ادویه محبوب و مغذی دیگر یعنی دارچین و زنجبیل تشکیل شده‌اند که از قضا هردوی آنها هم خواص آنتی اکسیدانی قابل توجهی دارند.

کمک به کاهش بروز التهاب به بدن و بهبود دردهای مفصلی

مواد موجود در این نوشیدنی همچنین دارای خواص ضد التهابی قدرتمند هستند که به نظر می‌رسد برای درمان و برطرف کردن انواع التهابات مزمن در بیماری‌هایی همچون سرطان، سندرم متابولیک، آلزایمر و بیماری‌های قلبی عروقی حائز اهمیت است. به همین خاطر اگر رژیم غذایی شما مملو از ترکیبات ضدالتهابی باشد، خطر ابتلا به این بیماری‌ها را تاحدی کاهش داده و از سلامت خود مراقبت می‌کنید.

تحقیقات موجود نشان داده‌اند که ادویه‌هایی همچون زنجبیل و دارچین و البته زردچوبه و کوکومین موجود در آن، دارای خواص ضد التهابی قوی هستند؛ حتی برخی از مطالعات درنهایت به این نتیجه رسیدند که اثرات ضدالتهابی کورکومین حتی قابل مقایسه با برخی از داروهای شیمیایی است که برای درمان مشکلات التهابی تجویز می‌شوند، ضمن آنکه عوارض جانبی و خطرناکی نداشته و سلامت فرد مصرف‌کننده را به خطر نمی‌اندازد.

به گزارش ۷۲۴پرس، این اثرات ضد التهابی می‌تواند درد مفاصل ناشی از بیماری‌هایی همچون آرتروز و آرتریت روماتوئید را تاحدی کاهش دهند. به عنوان مثال در جریان بررسی روی ۴۵ فرد مبتلا به آرتریت روماتوئید مشخص شد مصرف روزانه پانصد میلی‌گرم کورکومین می‌تواند باعث کاهش دردهای مفصلی شود. همچنین این میزان کورکومین در مقایسه با پنجاه گرم داروی متداول آرتروز یا ترکیبی از دارو و کورکومین اثربخشی بیشتری از خود نشان داد.

از سوی دیگر در مطالعه ۶ هفته‌ای روی ۲۴۷ فرد مبتلا به آرتروز مشخص شد افرادی که از عصاره زنجبیل استفاده کردند در مقایسه با افرادی که تنها دارونما مصرف کرده بودند، درد کمتری را تجربه کردند.

بهبود عملکرد مغز و تقویت حافظه

مصرف شیر طلایی می‌تواند حتی روی عملکرد مغزی شما هم تأثیر مثبت داشته باشد. بررسی‌های انجام شده نشان دادند کورکومین ممکن است باعث افزایش سطح فاکتوری موسوم به نورتروفیک یا فاکتورهای نورون زایی مشتق شده از مغز (BDNF) شود؛ ترکیبی که به مغز شما کمک می‌کند اتصالات خود را گسترش دهد. این ماده همچنین رشد سلول‌های مغزی را هم تقویت می‌کند.

سطح پایین این فاکتور می‌تواند باعث بروز اختلالات مغزی شده و از جمله با بروز بیماری آلزایمر در ارتباط باشد. یکی از مشخصه‌های بارز بیماری آلزایمر تجمع نوعی خاصی از پروتئین در مغز است که از آن با عنوان پروتئین تاو (Tau protein) یاد می‌شود. مطالعات آزمایشگاهی در فاز لوله آزمایشگاه و همچنین حیوانی نشان دادند ترکیبات موجود در دارچین هم می‌تواند به کاهش این تجمع کمک کند. علاوه براین به نظر می‌رسد دارچین روی کاهش بروز علائم بیماری پارکینسون هم تأثیر گذار بوده و در مطالعات انجام شده، عملکرد مغز را هم بهبود بخشید.

به جز دارچین، زردچوبه هم می‌توانند با بهبود زمان واکنش و حافظه باعث تقویت عملکرد مغز شود. زنجبیل همچنین در برابر کاهش عملکرد و توانایی مغز ناشی از افزایش سن هم مقابله کند. البته برای درک بهتر تأثیرات این چند ادویه مغذی و سودمند روی عملکردهای مغزی و تقویت حافظه، ما همچنان نیازمند انجام آزمایش‌های بیشتری به ویژه روی انسان‌ها هستیم تا بتوان با قطعیت بیشتری این نتایج را مورد استناد قرار داد.

کورکومین باعث بهبود خلق و خو می‌شود

به نظر می‌رسد زردچوبه و به خصوص ماده مؤثره اصلی آن یعنی کورکومین ممکن است روی بهبود خلق و خود و کاهش علائم افسردگی هم تأثیرگذار باشند. در یک مطالعه که به مدت شش هفته روی ۶۰ فرد مبتلا به افسردگی انجام شد، از کورکومین در کنار داروی ضد افسردگی متداول و داروی ترکیبی (مصرف توأم دارو و کورکومین) استفاده شد. گروهی که تنها کورکومین مصرف کرده بودند از نظر بهبود علائم بیماری مشابه کسانی بودند که از داروهای متداول افسردگی استفاده کرده بودند. اما گروهی که از ترکیب این دو دارو استفاده کرده بودند بهبود چشمگیرتری از خود نشان دادند.

مطلب مرتبط: آیا ادویه ها هم تاریخ مصرف دارند؟

از طرف دیگر به نظر می‌رسد افسردگی هم با سطوح پایین فاکتورهای نورون زایی مشتق از مغز در ارتباط است و از آنجایی که کورکومین باعث افزایش سطح این فاکتورها می‌شود؛ پس از پتانسیل لازم برای کاهش علائم افسردگی هم برخوردار است. البته از آنجایی که هنوز مطالعات چندانی در این زمینه انجام نشده است، بهتر است قبل از نتیجه گیری قطعی منتظر تحقیقات بیشتر باشیم.

محافظت از فرد در مقابل ابتلا به بیماری قلبی

بیماری‌های قلبی عامل اصلی مرگ و میر در سطح جهانی است و جالب است بدانید ترکیب این سه ادویه یعنی دارچین، زردچوبه و زنجبیل در نوشیدنی شیر زردچوبه باعث کاهش خطر ابتلا به انواع بیماری‌های قلبی می‌شود.

در جمع بندی انجام شده براساس نتایج ده مطالعه مختلف، محققان به این نتیجه رسدند که مصرف ۱۲۰ میلی‌گرم دارچین در روز می‌تواند باعث کاهش کلسترول خون، کلسترول بد LDL و تری گلیسیرید شده و در مقابل سطح HDL یا کلسترول خوب را افزایش دهد. از طرف دیگر در یک مطالعه مجزا به ۴۱ شرکت کننده به دیابت نوع دو روزانه دو گرم پودر زنجبیل داده شد. به گزارش ۷۲۴پرس دات کام، بعد از گذشت دوازده هفته مشخص شده عنوامل خطرناک برای بیماری قلبی در این گروه ۲۳ الی ۲۸ درصد کاهش پیدا کرده بود.

علاوه براین بدنیست بدانید کورکومین همچنین باعث بهبود عملکرد عروق خونی معروف به عملکرد اندوتلیال مرتبط با لایه درون رگی (endothelial function) می‌شود که این عملکرد برای حفظ سلامت قلب بسیار مهم است. برای بررسی این مورد در یک مطالعه چند روز قبل و چند روز بعد از انجام جرحی قلب، به افراد چهار گرم کورکومین یا دارونما داده شد. در طول دوران بستری در بیمارستان کسانی که کورکومین مصرف کرده بودند، ۶۵% کمتر از مصرف کنندگان دارونما دچار حملات قلبی شدند.

مطلب مرتبط: فواید مصرف روزانه زنجبیل برای بدن

خواص ضد التهابی و همچنین برخورداری از آنتی اکسیدان همچنین می‌تواند از فرد در مقابل بیماری‌های قلبی محافظت کند. مطالعات انجام شده در این زمینه البته هنوز چندان وسیع نبوده و برای تأیید صحت و سقم این ادعا نیازمند مطالعات بیشتری هستیم.

کمک به کاهش سطح قند خون

مواد استفاده شده در تهیه شیر طلایی به ویژه ادویه‌هایی همچون زنجبیل و زردچوبه باعث کاهش سطح قند خون می‌شوند. به عنوان مثال مصرف یک الی ۶ گرم دارچین در طول روز می‌تواند تا ۲۹% کاهش دهد. همچنین دارچین مقاومت به انسولین را کاهش داده و از این طریق هم روی سطح قند خون تأثیرگذار است.

وقتی سلول‌ها به انسولین مقاومت پیدا کنند، کمتر قادر به جذب قند موجود در خون می‌شوند و به این دلیل میزان قند خون بالا می‌رود، درحالی که کاهش این مقاومت به نفع بدن است. دارچین میزان جذب گلوکز در روده را هم کاهش می‌دهد و از این طریق هم روی کنترل بهتر قند اثر گذار است.

مطلب مرتبط: ۵ روش درمانی با خواص جادویی عسل و دارچین

از طرف دیگر زنجبیل هم می‌تواند قند خون ناشتا را تا ۱۲% کاهش دهد. بنابراین مصرف مقدار کمی زنجبیل به صورت روزانه ممکن است سطح هموگلوبین A1C (قند سه ماهه) را ده درصد کاهش دهد که نشانه کنترل بهتر و طولانی مدت قند خون است. البته مثل موارد قبلی تحقیقات هنوز برمبنای چند مطالعه محدود استوار است و ما نیازمند مشاهدات بیشتری در این زمینه هستیم.

البته بدنیست بدانید در بسیاری از دستورهای تهیه شیر طلایی از شربت افرا یا عسل برای شیرین کردن نوشیدنی استفاده می‌شود. بنابراین اگر به دنبال فواید کاهش قند خونی این نوشیدنی هستید، بهتر است آن را بدون شیرین کردن میل کنید.

کاهش ریسک ابتلا به سرطان

سرطان بیماری خطرناکی است که عمده مشخصه‌اش رشد بی رویه سلول‌های بدن است. علاوه بر روش‌های درمانی مرسوم، بسیاری به دنبال داروهای ضد سرطان جایگزین با عوارض جانبی کمتر هستند و دراین میان جالب است که بدانید برخی تحقیقات انجام شده نشان دادند ادویه‌های استفاده شده در نوشیدنی شیرطلایی چنین خواصی دارند.

یکی از این مواد موسوم به جینجرول (6-gingerol) است که به مقدار زیاد در زنجبیل خام یافت می‌شود. مطالعات آزمایشگاهی و حیوانی انجام شده روی ترکیبات دارچین هم نشان دهنده امکان کاهش رشد سلول‌های سرطانی است. از طرف دیگر کورکومین هم می‌تواند از رشد رگ‌های خونی جدید در بافت تومورها جلوگیری کرده و توانایی پخش شدن آنها را کاهش دهد.

متأسفانه همچنان تحقیقات دراین زمینه به صورت محدود انجام شده است و با توجه به مطالعات موجود هنوز نمی‌توان به صورت مشخص اعلام کرد افراد باید از هر کدام از این ادویه‌ها چه میزان مصرف کنند تا از حداکثر مزایای فوق بهره‌مند شوند.

خواص ضد باکتریایی و ضد قارچی

در هند اغلب از نوشیدنی شیر طلایی به عنوان داروی خانگی برای درمان بیماری سرماخوردگی استفاده می‌شود؛ چرا که بسیاری باور دارند این نوشیدنی دارای خواص تقویت کننده سیستم ایمنی بدن است.

مطالعات نشان دادند کورکومین دارای خواص ضد باکتری، ضد ویروس و ضد قارچی است که برای جلوگیری و مبارزه با عفونت بسیار سودمند هستند. اگرچه این بررسی نتایج دلگرم کننده‌ای داشته است، اما هنوز مدرک علمی در مورد اینکه مصرف شیر طلایی باعث کاهش عفونت در افراد می‌شود، به دست نیامده است.

زنجبیل دیگر ماده‌ای است که می‌تواند از رشد برخی از انواع باکتری جلوگیری کند، همچنین عصاره زنجبیل ممکن است با ویروس‌ انسدادی  تنفسی (HRSV) در انسان که یکی از علل شایع عفونت‌های تنفسی است، مبارزه کند. مطالعات آزمایشگاهی نشان دادند سینامالدئید (Cinnamaldehyde) که یکی از ترکیبات فعال موجود در دارچین است هم ممکن است از رشد باکتری جلوگیری کرده و همچنین در درمان عفونت‌های دستگاه تنفسی از نوع قارچی هم مؤثر باشد.

مواد تشکیل دهنده‌ی نوشیدنی شیر طلایی همچنین دارای خواص آنتی اکسیدانی و ضد التهابی قدرتمندی هستند که ممکن است باعث تقویت سیستم ایمنی بدن شوند.

زنجبیل و زردچوبه روی بهبود گوارش مؤثر هستند

سوءهاضمه یکی از بیماری‌های شناخته شده گوارشی است که اغلب با درد و حس ناراحتی در قسمت بالای معده همراه است. به نظر می‌رسد تأخیر در خروج مواد غذایی از معده عامل اصلی بروز این بیماری است و اینجا است که استفاده از شیر طلایی می‌تواند مثمر ثمر باشد. به نظر می‌رسد زنجبیل موجود در این نوشیدنی باعث تسریع روند تخلیه معده شده و باعث تسکین بیماری شود.

مطلب مرتبط: با ۱۰ خاصیت دارویی زنجبیل آشنا شوید

تحقیقات انجام شده نشان دادند زردچوبه می‌تواند به کاهش علائم سوءهاضمه کمک کند، همچنین با افزایش تولید صفرا تا میزان ۶۲%، هضم چربی را هم بهبود ببخشد. زردچوبه به روند هضم مواد غذایی کمک می‌کند؛ این ادویه همچنین از بروز التهاب در افراد مبتلا به کولیت اولسراتیو که نوعی بیماری التهابی روده است جلوگیری می‌کند؛ بیماری که می‌تواند منجر به زخم روده شود.

تقویت بافت استخوانی به لطف وجود ویتامین D و کلسیم

نوشیدن شیر طلایی ممکن است باعث استحکام استخوان‌های بدن شود. انواع شیرهای گیاهی (غیر لبنی و غیر حیوانی) و شیرهای غنی شده با گیاهان به دلیل غنی بودن از کلسیم و ویتامین D که دو ماده مغذی و ضروری برای تقویت استخوان‌های بدن هستند، بسیار متداول است.

اگر رژیم غذایی حاوی میزان کمی کلسیم باشد، بدن شما سعی می‌کند این کلسیم را با حذف کلسیم از استخوان‌ها جبران کند تا سطح کلسیم خون را در حد نرمال حفظ کند. این مسئله در دراز مدت باعث تضعیف و شکننده شدن بافت استخوانی شده و خطر ابتلا به بیماری‌هایی همچون پوکی استخوان را افزایش می‌دهد. از سوی دیگر ویتامین D با تقویت توانایی روده در جذب کلسیم می‌تواند به تقویت استخوان کمک کند. بنابراین کاهش سطح این ویتامین در بدن هم باعث ضعف و شکنندگی استخوان‌ها می‌شود، حتی اگر رژیم غذایی شما سرشار از کلسیم باشد.

گرچه شیر گاو به طور طبیعی حاوی کلسیم است اما آن را با ویتامین D غنی می‌کنند. اما برای گیاهخواران و کسانی که تمایل به استفاده از محصولات گیاهی دارند، توجه به این نکته ضروری است که همه انواع شیرهای گیاهی غنی از این دو ماده مهم و مغذی نیستند. بنابراین اگر تمایل دارند شیر طلایی خود را از نوع شیر گیاهی تهیه کنند بهتر است در تهیه آن از انواع غنی شده با کلسیم و ویتامین D انتخاب کنند که به تقویت استخوان‌های‌شان هم کمک شود.

طرز تهیه شیر طلایی یا شیر زردچوبه

تهیه نوشیدنی شیر طلایی در خانه کار ساده‌ای است. برای تهیه یک وعده از این نوشیدنی به میزان حدود یک فنجان به این مواد احتیاج دارید:

• نصف فنجان معادل ۱۲۰ میلی لیتر شیر دلخواه
• یک قاشق چایخوری زردچوبه
• یک تکه کوچک زنجبیل رنده شده، یا می‌توانید به جای آن از نصف قاشق چایخوری پودر زنجبیل استفاده کنید
• نصف قاشق چایخوری دارچین
• سرانگشت فلفل سیاه
• یک قاشق چایخوری عسل یا شربت افرا برای شیرین کردن (دلخواه)

برای تهیه آن هم تنها کافی است تمام مواد فوق را داخل یک شیرجوش یا قابلمه کوچک ریخته و برای ده دقیقه بجوشانید تا طعم ادویه‌ها به خورد شیر برود. نوشیدنی را قبل از مصرف صاف کرده و کمی پودر دارچین یا زعفران روی آن بریزید. اگر دوست دارید می‌توانید نوشیدنی آماده شده را به مدت پنج روز در یخچال نگهداری کنید؛ تنها کافی است آن را قبل از نوشیدن گرم کنید.

مطلب مرتبط: با ۱۰ خاصیت باورنکردنی دارچین آشنا شوید!

امیدوارم از این مرور خواص نوشیدنی شیر طلایی یا شیر زردچوبه لذت برده باشید. نظر شما در مورد استفاده از نوشیدنی‌های ادویه دار چیست؟ آیا شما هم تجربه تهیه این نوشیدنی را دارید؟ فراموش نکنید نظرات و تجربیات خود را با ما در ۷۲۴پرس دات کام درمیان بگذارید.