آیا مصرف نوشیدنی‌ های کافئین دار حاوی قارچ مفید است یا خیر؟

شاید این روزها اسم قهوه گانودرما به گوش‌تان خورده باشد؛ نوعی قهوه که در تهیه آن از عصاره قارچ گانودرما استفاده شده است که خواص فراوان دارد. درواقع این تنها گوشه‌ای از نوشیدنی‌های جدید و اغلب سالم است که می‌توانند جایگزین خوبی برای قهوه‌های معمولی باشند. از طرف دیگر عصاره قارچ استفاده شده در این نوشیدنی‌ها دارای خواص درمانی بوده و برای بهبود سلامت عمومی بدن شما مفید هستند.

اگرچه بسیاری از ما به تازگی با مفاهیم همچون قهوه حاوی عصاره قارچ آشنا شدیم، اما بدنیست بدانید این مفهوم آنقدرها هم جدید نیست. طبق اطلاعات موجود در زمان جنگ جهانی دوم و به دنبال نایاب شدن دانه‌های قهوه، در فنلاند مردم قارچ را به عنوان جایگزینی برای قهوه انتخاب کردند. همچنین سوابق گسترده‌تری در زمینه استفاده از قارچ در دستورهای آشپزی یا در تهیه انواع داروها به ویژه در کشورهای آسیایی همچون موجود است که همگی به مزایای فراوان استفاده از این ماده خوراکی و فواید غذایی و سلامتی آن برمی‌گردد.

مطلب مرتبط: ۹ خاصیت مهم و اثبات شده قهوه برای سلامت

در ادامه این مطلب با ما در ۷۲۴پرس همراه باشید تا ببینیم فواید قهوه قارچ چیست و چه ویژگی‌هایی دارد که آن را به جایگزین سالم قهوه تبدیل کرده است، همچنین کمی بیشتر با خواص و مزایای نوشیدن این نوع قهوه یا مضرات احتمالی آن خواهیم پرداخت. برای شروع ببینیم قهوه حاوی عصاره قارچ چیست؟

قهوه قارچ چیست؟

شاید وقتی برای اولین بار این اسم به گوش‌تان بخورد چیزی شبیه یک فنجان سوپ جو را تصور کنید که تکه‌های قارچ روی آن شناور است. اما خیال‌تان راحت باشد، این ابدا شبیه به قهوه قارچ اصیل و پرفایده نیست.

قهوه قارچ ترکیبی لطیف از قارچ آسیاب شده به همراه دانه‌های قهوه است که باهم مخلوط شده و برای تولید نوعی قهوه صاف و مغزدار با رنگ تیره مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این نوع قهوه معمولا از عصاره قارچ‌های دارویی استفاده می‌شود و استفاده از انواع مورد استفاده آن در آشپزی همچون قارچ شیتاکی یا پورتوبلو چندان مرسوم نیست. اما قارچ‌های دارویی که عمدتا در تهیه قهوه قارچ از آنها استفاده می‌شود شامل موارد زیر هستند:

• چاگا (Chaga)
• قارچ دم بوقلمون (Turkey’s tail)
• قارچ یال شیر (Lion’s mane)
• قارچ رِی‌شی (Reishi)
• قارچ بند ناف (Cordyceps)

تاکنون چندین بررسی انجام شده تا متخصصان کیفیت و میزان علاقه و توجه مصرف‌کنندگان به نوشیدن قارچ قهوه را ارزیابی کنند که براساس آنها به نظر نمی‌رسد طعم قهوه قارچ تفاوت چندانی با قهوه معمولی داشته باشد. اما در مقابل مزایای نوشیدن این نوع قهوه برای سلامتی انسان بسیار قابل توجه است که از آن جمله می‌توان به کاهش میزان اضطراب در فرد و بهبود سیستم ایمنی بدن اشاره کرد. مزایایی که باعث شده این نوع نوشیدنی ارزش توجه کردن را داشته باشد.

روش تهیه قارچ قهوه به چه شکل است؟

برای تهیه این قهوه نیاز به عصاره قارچ است؛ به همین خاطر ابتدا قارچ‌های مدنظر برداشت شده و بخش زایای آن را استخراج و به صورت پودر آلی درمی‌آورند. این پودر هیچ ناخالصی، مواد افزودنی یا نگهدارنده ندارد. برای پودر کردن قارچ هم از یک فرآیند استخراج دوگانه استفاده می‌شود. به این صورت که قارچ‌ها پس از خشک شدن و از دست دادن آب موجود در بافت‌شان تبدیل به نوعی پودر مناسب می‌شوند. سپس دانه‌های قهوه آسیاب شده هم با این پودر مخلوط می‌شود تا نتیجه نهایی قارچ قهوه آماده مصرف شود. نسبت استفاده شده در این روش یک به یک است یعنی به ازای یک پیمانه پودر قارچ یک پیمانه قهوه آسیاب شده استفاده می‌شود.

این نوع قهوه به اشکال مختلفی به دست مصرف کننده می‌رسند که از آن جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• بسته‌های قهوه فوری
• مخلوطی از قهوه آسیاب شده
• یا لیوان قهوه آماده

طرز تهیه این نوع قهوه تفاوتی با قوه معمولی ندارد و شما می‌توانید از همان روشی که برای تهیه موکا، قهوه سیاه یا لاته استفاده می‌کنید برای تهیه این نوع قهوه هم بهره ببرید.

پایین بودن میزان کافئین در مقایسه با قهوه معمولی

این نوع قهوه به دلیل پایین بودن میزان کافئین موجود در آن در مقایسه با قهوه معمولی موجود در بازار مورد توجه قرار دارد. کافئین ماده‌ای با اثرات روانی است که به صورت طبیعی در برخی از مواد خوراکی همچون قهوه، دانه کاکائو و برگ چای یافت می‌شود. البته می‌توان آن را به صورت مصنوعی هم به مواد خوراکی یا نوشیدنی‌ها اضافه کرد.

زنان باردار یا شیرده، کودکان و افرادی که از مشکلات قلبی مزمن رنج می‌برند از جمله افرادی هستند که ممکن است از عوارض جانبی منفی کافئین دچار مشکل شوند و درنتیجه باید این نوع مواد غذایی و نوشیدنی‌ها را با دقت بیشتری مصرف کنند. اگرچه نوشیدن حداکثر چهارصد میلی‌گرم کافئین در طول روز عوارض جانبی چندانی به وجود نمی‌آورد ولی اگر فرد به کافئین حساس باشد اوضاع می‌تواند بسیار متفاوت باشد. دراین صورت حتی مصرف کافئین در مقادیر اندکی هم می‌تواند باعث مشکلاتی همچون اضطراب، ضربان قلب سریعی و مشکلات گوارش و ناراحتی معده شود.

مطلب مرتبط: ۶ علامتی که نشان می‌دهد به کافیین معتاد شده اید!

همانطور که گفتیم قهوه قارچ دارای پودر قارچ مخلوط با میزان مساوی دانه قهوه آسیب شده است و از آنجایی که خود قارچ هیچ کافئینی ندارد درنتیجه این نوع نوشیدنی در مقایسه با قهوه معمولی پنجاه درصد کمتر کافئین دارد. بااین‌حال این مسئله هم ممکن است برای همه مارک‌های قهوه قارچ موجود در بازار درست نباشد؛ چون معمولا محتوای کافئین موجود در بسته‌بندی روی محصولات ذکر نمی‌شود. بنابراین بازهم بهتر است در مصرف این نوع نوشیدنی هم جانب احتیاط را تاحدی نگاه دارید.

بنابراین با یک حساب سرانگشتی می‌توان چنین استدلال کرد که نوشیدنی‌های قهوه قارچ دارای تقریبا نیمی از مقدار کافئین یک فنجان قهوه معمولی هستند، اما قهوه بدون کافئین همچنان به میزان قابل توجهی کافئین کمتری حتی نسبت به این نوشیدنی دارد. بنابراین بازهم بهتر است در مصرف این نوع نوشیدنی هم جانب احتیاط را تاحدی نگاه دارید یا اگر به کافئین به شکلی شدید واکنش نشان می‌دهید از انواع قهوه بدون کافئین استفاده کنید.

فواید سلامتی قهوه قارچ

قارچ‌های داروی صدها سال است که به عنوان دارو و راهی برای درمان در طب سنتی کشور چین مورد استفاده قرار گرفته است. ترکیباتی که از قارچ‌های دارویی استخراج می‌شود آداپتوژن «adaptogens» نامیده می‌شود که می‌توانند روی نحوه پاسخ بدن به شرایط استرسی را بهبود ببخشند.

به گزراش ۷۲۴پرس دات کام، از دهه‌ی ۱۹۷۰، محققان علاقمند به کاووش و بررسی بیشتر در مورد خواص آداپتوژن‌های موجود در قارچ‌های دارویی پرداخته و متوجه مزایای بالقوه آنها برای بهبود سلامت عمومی بدن شدند. بااین‌حال لازم است این نکته را یادآوری کنیم که بیشتر مطالعات انجام شده در مورد قارچ‌های دارویی بیشتر زمینه آزمایشگاهی داشته یا نهایت روی حیوانات بررسی شدند و بدون انجام آزمایش‌های بالینی دقیق روی انسان هنوز نمی‌توانیم نتایج به دست آمده از این مطالعات را صدردصد پذیرفته و آن را به انسان و شرایط مرتبط با سلامت او بسط دهیم.

مطلب مرتبط: نوشیدن یک فنجان قهوه و مبارزه با چاقی

از طرف دیگر این مطالعات در مورد خواص قارچ‌های دارویی انجام شده‌اند و هنوز مطالعه و بررسی مختص خواص قهوه قارچ انجام نشده است و مشخص نیست آیا ترکیب دانه قهوه و عصاره قارچ در کنار آن می‌تواند اثراتی مثبت یا منفی روی بدن انسان داشته باشد یا خیر؟ به همین خاطر به راحتی می‌توان چنین استدلال کرد که اگرچه قارچ‌های دارویی یا قهوه خود به صورت مجزا دارای خواص و فواید خاص خود هستند اما ادعاهای مطرح شده در مورد فواید قهوه قارچ همچنان تأیید نشده است و نمی‌توان خیلی روی آنها مانور داد. 

درادامه با ۷۲۴ پرس در مرور برخی از یافته‌های علمی در مورد مزایای قارچ دارویی و خواص سلامتی آن همراه باشید.

• بهبود سیستم ایمنی: در مطالعات آزمایشگاهی انجام شده مشخص شد قارچ دم بوقلمون و بسترهای تخمیری آن دارای برخی از خصوصیات تقویت‌کننده سیستم ایمنی هستند.
• پتانسیل پیشگیری از سرطان: در مطالعات انجام شده روی تمامی قارچ‌های اشاره شده فوق مشخص شد آنها را می‌توان به عنوان درمان‌های حمایتی برای بیمارانی سرطانی به کار برد که درنهایت می‌توانند به بهبود وضعیت فرد در مقابله با مشکلاتی همچون احساس تهوع کمک کنند.
• بهبود زخم‌ها: مطالعات انجام شده روی موش صحرائی نشان دارد قارچ چانگا می‌تواند به بهبود زخم کمک کند.
• ضد حساسیت به ویژه آلرژی به مواد خوراکی: در مطالعات آزمایشگاهی انجام شده روی قارچ چانگا مشخص شد این قارچ می‌تواند باعث سرکوب برخی از فعالیت‌های سلول‌های ایمنی بدن شود که مسئول واکنش‌های آلرژی به برخی از مواد خوراکی هستند.
• بهبود وضعیت قلب و جلوگیری از ابتلا به بیماری قلبی: عصاره قارچ ریشی از پتانسیل مناسبی برای کاهش میزان کلسترول خون برخوردار بوده و از این طریق می‌تواند خطر بیماری‌های قلبی عروقی را کاهش دهد.

اما همچنان باوجود برخی شواهد امیدوار کننده درمورد اثرات سلامتی انواع قارچ‌های درمانی، برای تأیید این اثرات و صحه برگذاشتن برنتایج به دست آمده همچنان باید آزمایشات بالینی بیشتری انجام شود تا بتوان این اثرات به ویژه فواید سلامتی قهوه قارچ را با درصد بیشتری مورد تأیید قرار داد.

نکات منفی

اگرچه باتوجه به پیشینه درمانی قارچ‌ها و اثرات جالب توجه قهوه شاید مصرف این نوشیدنی بسیاری هیجان‌انگیز و جالب توجه باشد، اما بهتر است پیش از زیاده‌روی در نوشیدن آن کمی هم درمورد اثراتی منفی آن صحبت کنیم.

نقطه ضعف اصلی همچنان عدم انجام مطالعات انسانی کافی برای بررسی اثراتی درمانی این نوشیدنی روی سلامت عمومی انسان است که باعث شده است نتوان به صورت دقیق صحت و سقم اطلاعات موجود را مورد تأیید قرار دارد.

به عبارتی به دلیل محدودیت‌های موجود و انجام بررسی‌ها تنها در شرایط آزمایشگاهی و روی حیوانات، دانش ما هنوز در مورد قارچ قهوه و نکات مثبت و منفی آن بسیار محدود است. به این ترتیب ما هنوز نمی‌توانیم مشخصا بگوییم مصرف چه میزان از آن برای افراد مناسب است، بهتر است چه کسانی بیشتر این نوع قهوه را مصرف کرده و چه کسانی دور نوشیدن آن را خط بکشند و اینکه آیا مصرف آن باعث ایجاد تداخل دارویی خواهد شد یا خیر؟ پاسخ این سوالات هنوز تاحدزیادی ناشناخته است و همین امر باعث می‌شود که مصرف این نوشیدنی نگرانی‌هایی را هم ایجاد کند.

از طرف دیگر قهوه قارچ نوشیدنی ارزانی نیست؛ کشت یا تهیه قارچ‌های دارویی کاری پرهزینه است که باعث می‌شود قیمت تمام شده برای این نوع قهوه تقریبا دو برابر قهوه معمولی باشد. شاید عمده‌ترین مسئله این باشد که این نوع قارچ‌ها را نمی‌توان به صورت تجاری پرورش داد؛ درنتیجه باید آنها را در زیستگاه‌های طبیعی خود کشت یا برداشت کرد که درنتیجه دستیابی به آنها کار چندان ساده‌ای نیست.

چکیده مطلب

درپایان مروری برتمام اطلاعاتی خواهیم داشت که این مقاله سعی در بازگو کردن آنها داشت.

قهوه قارچ نوعی قهوه مرسوم است که در تهیه آن از نسبت مساوی عصاره یا پودر قهوه به همراه قهوه آسیاب شده استفاده شده است. معمولا از انواع قارچ‌های درمانی با اثرات سلامتی درتهیه این نوع قهوه استفاده می‌شود که از آن جمله می‌توان به قارچ چانگا، یال شیر، دم بوقلمون، بند ناف و ری شی نام برد.

مطلب مرتبط: نوشیدنی‌هایی که برای دیابتی‌ها پیشنهاد می‌شود

اگرچه چندین ادعا درمورد خواص این نوع نوشیدنی مطرح شده است اما به دلیل کمبود منابع علمی و آزمایشات بالینی روی انسان هنوز نمی‌توان با قاطعیت درمورد صحت و سقم آنها صحبت کرد. اما با توجه به اطلاعات اولیه درمورد مواد به کار رفته در تهیه این نوع قهوه می‌توان گفت که امتحان کردن آن برای اکثر افراد بی‌خطر خواهد بود؛ با این حال اگر از داروی خاصی استفاده می‌کنید یا دچار مشکلات قلبی هستید بهتر است قبل از مصرف با ارائه‌دهنده محصول یا پزشک معالج خود مشورت کنید.

امیدوارم از مرور این مطلب و همراهی با ۷۲۴پرس دات کام لذت برده باشید. نظر شما در مورد قهوه قارچ چیست؟ آیا شما هم از مشتریان این نوع نوشیدنی‌ها هستید؟ فراموش نکنید نظرات و دیدگاه‌های خود را با ما هم درمیان بگذارید.