آیا مصرف تخم مرغ باعث افزایش کلسترول میشود یا خیر؟

تخم مرغ یکی از غنی‌ترین مواد غذایی است که در این سیاره در دسترس نوع بشر قرار گرفته است. درحقیقت تخم مرغ حاوی تمام مواد حیاتی و ریز مغذی‌هایی است که برای تبدیل یک سلول به یک مرغ کامل مورد نیاز است. اما متأسفانه به دلیل اینکه زرده‌ی تخم مرغ حاوی کلسترول است، این ماده مقوی و مفید شهرت بدی پیدا کرده است.

اما اوضاع در مورد کلسترول چندان ساده و قابل توضیح نیست. درواقع عملکرد تولید و جذب کلسترول در بدن به گونه‌ای است که لزوما خوردن چند عدد تخم مرغ به معنای افزایش سطح کلسترول خون شما نیست. اگر دوست دارید کمی بیشتر در مورد این خصوصیت کلسترول و اینکه خوردن چند عدد تخم مرغ در طول روز بی‌خطر است بدانید، در ادامه این مطلب با ما در ۷۲۴پرس همراه باشید.

چگونه بدن شما سطح کلسترول را تنظیم می‌کند؟

کلسترول اغلب به عنوان یک فاکتور منفی مورد توجه قرار دارد، چرا که برخی از مطالعات و بررسی‌های انجام شده نشان داده‌اند سطح بالای کلسترول با مشکلاتی همچون بیماری‌های قلبی یا مرگ زودرس در ارتباط است. بااین‌حال شواهد دیگری هم دردست است که تاحدی این ادعا را زیر سؤال می‌برد؛ چرا که ثابت شده است کلسترول عملکرد بسیار مهمی دارد و برای سلامت عمومی بدن حائز اهمیت است.

در همان بدو امر بهتر است کلسترول یک مولکول ساختاری است که حضورش برای شکل گیری و ثبات غشای سلولی ضروری است. از سوی دیگر حضور کلسترول برای ساخت هورمون‌های استروئیدی همچون تستسترون، استروژن و کورتیزول لازم است؛ به همین دلیل جای تعجب نیست چرا بدن انسان روش‌های گوناگونی را در پیش گرفته است تا همیشه از در دسترس بودن میزان کافی کلسترول اطمینان حاصل کند. از آنجایی که تأمین کلسترول از طریق مصرف مواد خوراکی و رژیم غذایی همیشه تنها گزینه جذب کلسترول درنظر گرفته نمی‌شود، کبد وارد عمل شده و نقش خود را برای تأمین میزان کافی از این ماده حیاتی به خوبی ایفا می‌کند.

مطلب مرتبط: چگونه کلسترول خون را به شکل طبیعی پایین بیاوریم؟

از طرف دیگر زمانی که فرد مقدار زیادی مواد خوراکی غنی از کلسترول مصرف می‌کند، کبد تولید خود را کاهش می‌دهد تا سطح کلسترول خون بیش از اندازه بالا نرود. بنابراین با یک حساب سرانگشتی مشخص است که میزان کلسترول در بدن به صورت جزئی درحال تغییر است و آنچه که باید بیشتر توجه ما را به خود جلب کند روشی به دست آوردن کلسترول است، اینکه کبد شما عهده‌دار این مسئولیت بوده است یا رژیم غذایی روی سطح کلسترول خون‌تان تأثیر گذاشته است. بااین‌وجود همیشه باید میزان کلسترول خون را تحت‌نظر داشته باشید تا در صورت بالا رفتن سطح آن در خون، با کنترل مواد دریافتی از جذب بیش از اندازه کلسترول پیشگیری کنید. چراکه مصرف زیاد مواد حاوی کلسترول می‌تواند حتی متوسط سطح کلسترول خون‌تان را هم تحت‌الشعاع خود قرار دهد.

خوردن چند عدد تخم مرغ در طول روز بی‌خطر است؟

همانگونه که پیش‌تر اشاره کردیم زرده تخم مرغ حاوی کلسترول است، به همین خاطر دهه‌های متوالی به مردم توصیه می‌شد مصرف تخم مرغ یا حداقل میزان زرده تخم مرغ مصرفی روزانه‌ی خود را محدود کنند. یک عدد تخم مرغ متوسط حاوی ۱۸۶ میلی‌گرم کلسترول است که درحدود ۶۲% از نیاز روزانه بدن به این ماده را تأمین می‌کند. در مقابل سفیده تخم مرغ بیشتر از پروتئین تشکیل شده است و در مقابل کلسترول پایینی دارد. بااین حساب متخصصان حوزه تغذیه و سلامت توصیه می‌کردند افراد در طول هفته حداکثر ۲ الی عدد زرده تخم مرغ مصرف کنند تا تأثیری منفی روی میزان کلسترول خون‌شان نداشته باشد.

این‌درحالی است که عملا پشتیبانی علمی خاصی از این نظریه ارائه نشده است و تنها در جریان چند مطالعه اثرات مصرف تخم مرغ روی سطح کلسترول خون را بررسی کرده‌اند. در این مطالعه افراد را به دو گروه تقسیم کردند: یک گروه روزانه یک الی سه عدد تخم مرغ کامل مصرف می‌کردند درحای که گروه دیگر از ماده غذایی دیگری به جای تخم مرغ در برنامه غذایی خود استفاده می‌کردند.

اما نکته‌ی جالب اینجاست که این مطالعات برخلاف تصور نشان داد تقریبا در تمامی موارد مصرف تخم مرغ باعث افزایش سطح کلسترول خوب موسوم به HDL شد درحالی که تغییر ملموسی روی میزان کسترول بد خون یا LDL مشاهده نشد. یعنی یا میزان این نوع کلسترول بدون تغییر باقی ماند یا در حد بسیار جزئی افزایش پیدا کرد. از سوی دیگر مصرف تخم مرغ غنی شده با امگا ۳ باعث کاهش میزان تری گلیسیرید خون می‌شود که یکی دیگر از فاکتورهای خطرناکی است که کنترل آن تأثیری مهم در حفظ سلامت بدن دارد. به گزارش ۷۲۴پرس (724press.com) مصرف تخم مرغ به جز موارد فوق باعث افزایش سطح آنتی اکسیدان‌ کاروتنوئید همانند لوتئین و زاگزانتین به صورتی قابل توجه می‌شود که این مسئله هم در حفظ سلامت ما حائز اهمتی است.

از طرف دیگر به نظر می‌رسد پاسخ بدن به خوردن تخم مرغ امری فردی است؛ به عبارتی این مسئله کاملا به بدن فرد بستگی دارد. در اینجا مشخص شد ۷۰% مصرف‌کنندگان شاهد افزایش سطح کلسترول بد خون نبودند؛ این‌درحالی است که سی درصد بقیه که علائم شدیدتری را نشان می‌دهند و اصطلاحا به آنها «hyper-responders» گفته می‌شود، کمی افزایش کلسترول خون را تجربه کردند. درنهایت مشخص شد اگرچه خوردن چند عدد تخم مرغ در طول روز  ممکن است باعث افزایش سطح کلسترول در قشری محدود شود، اما خوشبختانه ذرات کلسترول بد می‌توانند به صورت متراکم درآمده و به ذراتی بزرگ‌تر تبدیل شوند. مشخص شده است افرادی که دارای ذرات بزرگ کلسترول LDL هستند معمولا ریسک کمتر بیماری قلبی را تجربه می‌کنند.

بنابراین حتی اگر تخم مرغ باعث افزایش میزان کلسترول شود، باز هم جای نگرانی نیست و با این حساب مصرف یک الی سه عدد تخم مرغ در طول روز برای افراد سالم کاملا بی ضرر است.

رابطه تخم مرغ و بیماری‌های قلبی

تاکنون چند بررسی با محوریت مطالعه رابطه مصرف تخم مرغ و خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی انجام شده است. در بسیاری از موارد که از نوع مطالعه مشاهده‌ای است، گروه‌های بزرگی از افراد را در طول سال‌ها مورد بررسی قرار می‌دهند.. محققان با استفاده از روش‌های آماری بررسی می‌کنند که آیا برخی از عادات ما مثل سبک زندگی، برنامه غذایی، استعمال دخانیات یا ورزش کردن به صورت مرتب می‌تواند باعث کاهش یا افزایش خطر ابتلا به بیماری خاص شود؟

در برخی از این مطالعات که گاهی گروهی شامل صدها هزار نفر را در برمی‌گیرند، به صورت مداوم افراد را از نظر مصرف تخم مرغ و اثرات آن روی سلامت بدن بررسی کردند. درنهایت مشخص شد افرادی که تخم مرغ کامل می‌خوردند به همان اندازه افرادی که تخم مرغ مصرف نمی‎‌کنند، در معرض خطر بیماری قلبی قرار دارند. این‌درحالی است که در برخی مطالعات دیگر مشخص شد مصرف تخم مرغ می‌تواند حتی خطر سکته مغزی را کاهش دهد. اما درعین حال متخصصان با بررسی نتایج چند تحقیق دیگر اعلام کردند افرادی که دیابت نوع دو دارند و درعین حال تخم مرغ زیادی می‌خورند در معرض خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی قرار دارند! آیا این مسئله صحت دارد؟

برای بررسی بیشتر یک مطالعه‌ی کنترل شده دیگر روی افراد دیابتی انجام و مشخص شد خوردن دو عدد تخم مرغ در طول روز به مدت شش روز در هفته و در بازه زمانی سه ماهه تأثیر چندانی روی میزان چربی خون ندارد. بنابراین باز هم این مسئله مورد توجه قرار گرفت که همه چیز به نوع برنامه و رژیم غذایی ما بستگی دارد. رژیم کم کربوهیدرات بهترین رژیم غذایی برای افراد دیابتی است، درنتیجه تخم مرغ می‌تواند حتی باعث بهبود سلامت فرد و کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی شود.

مطلب مرتبه : چه غذاهایی برای کاهش کلسترول خون بخوریم؟

درنهایت درست است که برخی از مطالعات ارتباطی بین مصرف تخم مرغ و بیماری قلبی را نشان داده‌اند اما شاید باز هم چیزی از نگاه ما پنهان مانده است. اینکه توجه ما عمدتا روی تخم مرغ متمرکز بود اما از انواع مواد غذایی دیگری که با تخم مرغ مصرف می‌شود، ناخواسته چشم پوشی کرده‌ایم. موادی همچون سوسیس یا بیکن که ممکن است حتی بیش از تخم مرغ در افزایش ریسک ابتلا به بیماری‌های قلبی دخیل باشند. از طرف دیگر شیوه مصرف تخم مرغ دیگر نکته‌ای است که باید مورد توجه قرار گیرد. مثلا آیا مصرف تخم مرغ پخته به همان اندازه خوردن تخم مرغ سرخ شده در روغن یا کره خطرناک است یا خیر؟

به هرحال همانگونه که گفتیم شما می‌توانید هر روز یک عدد تخم مرغ مصرف کنید بدون آنکه نگران ابتلا به بیماری‌های قلبی باشید؛ ضمن آنکه حتی این کار می‌تواند جلوی انواع خاصی از سکته مغزی و نوعی بیماری چشمی جدی به نام دژنراسیون ماکولا یا تباهی لکه زرد (macular degeneration) را بگیرد که از قضی ابتلا به آن می‌تواند منجر به کوری شود.

با توجه به بررسی‌های انجام شده فعلا متخصصان بهداشت با هدف کنترل میزان سطح کلسترول خون پیشنهاد می‌کنند که روی میزان کلسترول دریافتی خود از طریق منابع غذایی دقت کنید. بنابراین اگر از خوردن تخم مرغ لذت می‌برید اما نگران عوارض ناشی از مصرف کلسترول هستید، پیشنهاد ما مصرف سفیده تخم مرغ است که اگرچه کلسترول چندانی ندارد اما در عوض حاوی پروتئین است که برای حفظ سلامت بدن شما حائز اهمیت است.

به پایان این مطلب رسیدیم، امیدوارم این مرور کوتاه روی خواص تخم مرغ و میزان کلسترول موجود در آن به شما در حفظ سلامت عمومی بدن‌تان کمک کند. نظر شما در مورد مصرف تخم مرغ چیست؟ فراموش نکنید نظرات و دیدگاه‌های خود را با ما و دیگر دوستان‌تان در ۷۲۴پرس دات کام درمیان بگذارید.