کدام اسانس های گیاهی به خواب بهتر کمک می‌کنند؟

 کمتر کسی است از لذت یک خواب آرام و آسوده بی‌خبر باشد. اما این مسئله رابطه‌ای تنگاتنگ با سلامت شما دارد؛ به طوری که محققان ثابت کردند مشکلات ایجاد شده در این زمینه می‌تواند تأثیراتی منفی روی سلامت شما داشته باشد. مثلاً باعث تضعیف سیستم ایمنی بدن شده، قدرت یادگیری و عملکردهای مغزی را تحت تأثیر خود قرار داده و ترشح هورمون‌ها را با مشکل مواجه کند. از سوی دیگر برنامه نامنظم خواب می‌تواند به صورت غیرمستقیم باعث افزایش وزن و چاقی شده و از این راه سلامت جسمانی را با مخاطراتی مواجه کند و این مسئله هم در مورد کودکان و هم بزرگسالان صدق می‌کند.

اما در نقطه مقابل برنامه خواب منظم باعث می‌شود اشتهای شما کمتر شده و درنتیجه کمتر غذا بخورید. همچنین قدرت یادگیری و بدنی را نیز افزایش داده و به سلامت فرد کمک شایانی می‌کند. هرچند زندگی مدرن شهری در کنار مزیت‌های خود، معضلاتی به همراه داشته و دست کم در طول چند دهه‌ی گذشته روند خوابیدن در انسان چه از نظر کیفی و چه کمی رو به افول نهاده و امروزه شاهد وجود افراد بسیاری هستیم که از این معضل رنج می‌برند.

مطلب مرتبط: آشنایی با ۸ ویتامین ضروری و مواد معدنی که به خواب بهتر کمک می‌کنند

به همین خاطر مبحث خواب یکی از مباحث داغ امروزی است؛ به طوری که محققان درصدد توضیح بیشتر در مورد فرآیند خوابیدن هستند تا از این نظر به مردم کمک کنند. چنانچه «آریانا هافینگتون» (Arianna Huffington) یکی از پایه‌گذاران نشریه هافینگتون پست حتی گامی به جلو برداشته و در حال پیش بردن پروژه‌ای به نام «انقلاب خواب» (sleep revolution) است؛ راهی برای نشان دادن این واقعیت که خواب ناکافی علاوه بر مشکلات جسمانی، کارایی افراد را نیز پایین می‌آورد.

در علم امروز راه‌های متنوعی برای کمک به افراد درگیر این مشکل وجود دارد؛ از درمان‌های روانشناسی تا استفاده از انواع داروهای خواب آور که البته به صورت طولانی مدت مصرف شده و اغلب مشکلات جانبی را برای بیماران ایجاد می‌کنند. با این حساب اگر به دنبال راهی سالم‌تر برای غلبه به این مشکل هستند، می‌توانید باز هم دست خود را به سوی مادر طبیعت دراز کنید؛ چرا که باز هم گیاهان در این زمینه معجزه کرده و می‌توانند به طرق مختلف به شکلی طبیعی به خوابیدن شما کمک کنند. یکی از راه‌های استفاده از گیاهان، تجربه خواص روغن اسانس‌های آنها است، اما چگونه؟

یافته‌های محققان حاوی چه نکاتی پیرامون فواید اسانس‌های گیاهی هستند؟

در باور عموم، انواع اسانس و روغن‌های خالص گیاهی می‌توانند با استفاده از خواص متعدد، برای انسان مفید واقع شوند. از تضعیف ویروس‌های خاص گرفته تا تقویت سیستم ایمنی بدن و البته احساس آرامش بیشتر به ویژه در هنگام مواجه با استرس و نگرانی‌های امروزی. اسانس‌ها همچنین می‌توانند به عنوانی عاملی قدرتمند به خواب آرام و عمیق کمک کنند. هرچند هنوز تحقیقات جامعی روی استفاده از روغن‌های اسانس صورت نگرفته و از این نظر در محدودیت هستیم؛ اما با این حال در چند مورد خاص محققان به نتایج قاطع و ارزشمندی دست پیدا کرده‌اند. به عنوان نمونه مدت‌ها است که اسانس گیاه اسطوخودوس به صورت گسترده به عنوان یک محرک و کمک کننده به فرآیند خواب شناخته می‌شود.

مطلب مرتبط: چرا نیمه شب از خواب بیدار می‌شویم؟

در جریان یک مطالعه تحقیقاتی که درسال ۲۰۰۵ انجام شد، مشخص شد که اسانس اسطوخودوس اثرات قابل توجهی دارد. محققان روی ۳۱ فرد جوان با چرخه خواب سالم و طبیعی بررسی‌هایی را انجام داده و در نهایت نشان دادند که اسطوخودوس باعث عمیق‌تر شدن خواب افراد می‌شود. ضمن آنکه داوطلبان این آزمایش اغلب از احساس آرامش و افزایش انرژی خود در صبح روز بعد صحبت می‌کردند.

«لی اوتن» (Leah Outten) مادر پنج فرزند است؛ او برای کمک به خواب خود از انواع اسانس‌های گیاهی استفاده می‌کند و در این میان او به یک محصول خاص اشاره می‌کند که از ترکیب چند روغن گیاهی تهیه شده است که از آن جمله می‌توان به صمغ کندر، برگ صنوبر، گل‌های آبی کاسنی، عصاره آبی بابونه و چوب دارچین اشاره کرد. از سوی دیگر این خانم همچنین گاهی این روغن را با اسانس اسطوخودوس مخلوط کرده و ادعا می‌کند که با این کار استفاده از روغن‌ها احساس آرامش بیشتری به او بخشیده و کمک می‌کنند که هم سریع‌تر به خواب رفته و هم خواب عمیق‌تری را تجربه کند.

اما این همه داستان نیست؛ چرا که گیاهان دیگری هم هستند که می‌توانند به چرخه خواب کمک کنند. مثلا روغن اسانس گیاه مریم گلی باعث احساس تسکین و آسودگی در فرد می‌شود. محققان در جریان یک بررسی در سال ۲۰۱۳ پی بردند که اسپری کردن روغن باعث می‌شود زنان شرکت کننده در آزمایش احساس آرامش بیشتری دارند.

چگونه از روغن و اسانس‌های گیاهی برای خواب بهتر کمک بگیریم؟

شما می‌توانید تأثیرات این روغن‌های اسانس معطر را به اشکال مختلف تجربه کنید؛ به عنوان نمونه شرکت آمریکایی «doTERRA» پیشنهاد می‌دهد این اسانس‌ها را صبح و شب روی نقاطی همچون کف پاها، کف دست و حتی کمر ماساژ دهید تا احساس آرامش و تسکین داشته باشید. در این میان اسانس گیاهانی همچون اسطوخودوس و مریم گلی را حتی می‌توان به صورت مستقیم روی پوست بدن استفاده کرد.

اما به هر حال بهتر است به این نکته‌ی مهم توجه داشته باشید که بهتر است قبل از استفاده از این روغن‌ها روی پوست ابتدا آنها را رقیق کنید. برای این کار کافی است مقداری از روغن اسانس را به یک روغن حامل (روغن پایه) اضافه کنید؛ چون استفاده از روغن‌های اسانس در حالت غلیظ می‌تواند باعث تحریک پوست شود. از جمله روغن‌های حامل متداول می‌توان به روغن‌هایی همچون روغن نارگیل، جوجوبا و روغن زیتون بسیار خالص اشاره کرد. اما اگر قانون کلی در این زمینه را در نظر بگیرید کافی است هر قطره روغن اسانس را با یک قاشق چایخوری از هرکدام از روغن‌های فوق که تمایل دارید، مخلوط کرده و سپس استفاده کنید.

مطلب مرتبط: درمان بی خوابی شبانه با روش های ساده

همچنین می‌توانید ۲ الی ۳ قطره از اسانس را به یک افشانه اضافه کرده و با اسپری کردن، رایحه‌ی آرامش بخش مد نظر خود را به محیط خانه‌تان اضافه کنید. در نهایت اگر قصد رقیق کردن روغن و استفاده از آن به صورت مستقیم روی پوست را ندارید، در عوض چند قطره از آن را مدتی قبل از ساعت خواب روی بالش خود بریزید تا در طول شب یا مدت خواب، آرام آرام رایحه و عطر و بوی خود را آزاد کرده و به شما آرامش ببخشد. راه دیگر ریختن مقداری اسانس روی پنبه و گذاشتن آن داخل بالش است.