طیف وسیعی از درمان‌های تنفسی می‌تواند به سهولت تنفس افراد در زمان‌های اورژانسی، عفونت یا وضعیت‌های سلامتی مزمن کمک کند. درمان‌های تنفسی از دارو برای مبارزه با عفونت، حذف موکوس، گشاد کردن قسمت‌هایی از سیستم تنفسی و  بهبود تنفس استفاده می‌کنند. بیماری‌های تنفسی همانند آسم، جمعیتی حدود ۲۵ میلیون نفر را در ایالات متحده درگیر خود کرده و نکته اصلی رشد جمعیت مبتلایان به بیماری‌های تنفسی است. درحالی که هرکسی می‌تواند مشکلات تنفسی را به علت بیماری یا عفونت تجربه کند، اما بیماران مبتلا به بیماری‌های تنفسی مزمن، افراد آسیب‌پذیرتری هستند. در این مطلب قصد داریم به درمان‌های تنفسی بیشتر بپردازیم؛ با ما همراه باشید.

برونکودیلاتورها (بازکننده‌های برونش)

بازکننده‌های برونش به آرام شدن ماهیچه‌ها در مسیرهای ابتدایی تنفسی و باز کردن برونش و برونشیول که گذرگاه‌های کوچک در ریه‌ هستند، کمک می‌کنند. گشاد یا باز کردن این گذرگاه‌های تنفسی می‌تواند سبب آسان شدن حرکت اکسیژن به سمت ریه شوند. برونکودیلاتورها می‌توانند آسم و بیماری‌های مزمن انسداد ریه (COPD) را درمان نمایند. همچنین پزشکان از این داروها برای برخی شرایط تنفسی دیگر نیز استفاده می‌کنند که این شرایط می‌تواند شامل مشکلات تنفسی مربوط به سرطان ریه و تحریک ناشی از ورزش شود. انواع مختلفی از برونکودیلاتورها در دسترس هستند. اکثر این داروها beta2-agonists هستند که درواقع سلول‌های بتای بدن را تحریک می‌کنند تا گذرگاه‌های هوایی را آرام کنند. متداول‌ترین انواع بازکننده‌های برونش شمال موارد زیر می‌شوند:

آگونیست‌های بتا با اثر کوتاه مدت: این داروها سبب تسکین سریع علائم جدی همانند مواردی که طی حملات آسم رخ می‌دهد، است. یک فرد معمولاً برای استفاده از این داروها باید آنها را از راه استنشاق استفاده نماید. توجه داشته باشید که این دارو می‌تواند شامل  Albuterol و Levalbuterol شود.

آگونیست‌های بتا با اثر بلند مدت: هر فردی از این داروها بصورت روزانه برای آرام نگه داشتن لوله‌های برونشیال خود استفاده می‌کند. این داروها می‌توانند شامل مواردی همچون Formoterol و Salmeterol شود. افراد متبلا به آسم که از این داروها استفاده می‌کنند، همچنین باید از کورتیکواستروئیدها استفاده نمایند.

مطلب مرتبط: انواع آلرژی، علائم و روش‌های پیشگیری از حساسیت

کورتیکواستروئیدها (کورتون)

کورتون‌ها از هورمون‌های طبیعی بدن تقلید می‌کنند تا التهاب ناشی از آلرژی و شرایطی همانند آسم را کاهش دهند. همچنین برخی از پزشکان از کورتون‌ها برای درمان COPD نیز استفاده می‌کنند. البته توجه داشته باشید که طبق تحقیقات صورت گرفته در سال ۲۰۱۲، این داروها برای درمان COPD بی‌اثر هستند. با این حال براساس نتایج تحقیق دیگری که در سال ۲۰۱۴ صورت گرفت، مشخص شد که کورتیکواستروئیدها می‌توانند COPD متوسط تا شدید را درمان نمایند. شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد کورتون‌ها برای درمان COPD پایدار موثر هستند. کورتون‌ها در فرمولاسیون‌ خوراکی، استنشاقی و وریدی موجود هستند. انواع کورتون اختصاصی که بعنوان درمان تنفسی تجویز می‌شوند، شامل موارد زیر می‌شوند:

  • بودروناید
  • ممتازون
  • فلوتیکسون

اغلب پزشکان کورتون‌ها را با آگوینست‌های بتا بلند مدت ترکیب می‌کنند که به آنها درمان ترکیبی گفته می‌شود.

داروهای ضد میکروبی

داروهای ضد میکروبی که شامل آنتی‌بیوتیک‌ها و داروهای ضدقارچ می‌شود، با بیماری‌هایی که از طریق مسیرهای هوایی آلوده می‌کنند، مبارزه می‌کنند. هر فردی ممکن است دچار بیماری‌های تنفسی ازجمله سرماخوردگی شود که نفس کشیدن را برای فرد مبتلا سخت کند. در این میان افرادی که دچار بیماری‌های مزمن تنفسی می‌شوند، عوارض جانبی جدی‌تر را تجربه می‌کنند. برای مثال، افرادی که به HIV مبتلا هستند در برابر یک نوع پنومنی قارچی بنام سینه‌پهلو پنوموسیستیس، آسیب‌پذیرتر هستند. برای مبارزه با این عفونت و درمان علائم تنفسی، ممکن است پزشک یک دارویی تحت عنوان پنتامیدین تجویز کنند. پزشکان معمولاً داروهای ضد میکروبی خوراکی را تحویز می‌کنند، اما عفونت‌های جدی ممکن است نیاز به درمان وریدی داشته باشند. افراد مبتلا به اختلالات تنفسی جدی ممکن است به مصرف آنتی‌بیوتیک‌های استنشاقی نیز نیاز پیدا کنند.

مطلب مرتبط: آیا برای درمان آسم راهکار طبیعی وجود دارد؟

موکولیتیک‌ها (خلط‌آور)

موکولیتیک‌ها داروهایی هستند که به خالی و روانه شدن خلط از دستگاه تنفسی کمک می‌کنند. مخاط بیش از حد می‌تواند مسیرهای هوایی را مسدود کند، سبب سرفه بیش از حد، التهاب و مشکل تنفسی شوند. واکنش‌های آلرژیک و برخی از اختلالات تنفسی مزمن، همانند برونشیت مزمن یا COPD، ممکن است بدن را به تولید مخط یا خلط بیش از حد وادار کنند. طبق تحقیقات شکل گرفته در سال ۲۰۱۹ که بر روی ۳۸ مورد مطالعاتی شکل گرفت، مشخص شد که موکولیتیک‌ها خطر شدت یافتن درد (فلیرآپ) در افراد مبتلا به برونشیت مزمن و انسداد ریه را کاهش می‌دهند. همچنین این داروها می‌توانند روزهای ناتوانی فرد در انجام فعالیت‌های روزانه را کاهش می‌دهند.

اپی‌نفرین

افراد مبتلا به آلرژی‌های شدید ممکن است واکنش شدیدی تحت عنوان آنافلاکسی را تجربه کنند. آنافلاکسی به سرعت مسیر‌ها و گذرگاه‌های هوایی را می‌بندد، تنگی نفس ایجاد می‌کند و همچنین بدون درمان سریع‌ می‌تواند موجب مرگ شود. در اکثر افراد، تزریق اپی‌نفرین می‌تواند به سرعت با واکنش‌های آلرژیک واکنش دهد و به فرد اجازه دوباره نفس کشیدن می‌دهد. افراد مبتلا به سابقه واکنش شدید آلرژیک که بطور معمول سبب آنافلاکسی می‌شوند، ممکن است نیاز به حمل داروی اپی‌پن که بصورت تزریق خودکار داشته باشند.

مهار کننده‌های لکوترین

لکوترین‌ها یکی از انواع ایکوزانوئيد است که واسطه التهاب در واکنش‌های شیمیایی بحساب می‌آید. این ماده اغلب در گلبول‌های سفید تولید می‌شوند و در بخش سیستم ایمنی بدن در پاسخ به آلرژ‌ن‌ها و سایر عوامل تحریک‌کننده آزاد می‌شوند.

آنها گذرگاه‌های هوایی را منقبض می‌کنند و باعث می‌شوند بدن خلط بیشتری آزاد کند و همین موضوع سبب تنگی نفس و مشکلات تنفسی می‌شود. مهارکننده‌ها یا اصلاح کننده‌های لکوترین می‌توانند از التهاب ناشی از آسم و آلرژی جلوگیری کنند. انواع این داروها شامل موارد زیر می‌شوند:

  • مونتلوکاست
  • زافیرلوکاست
  • زیلوتون
  • ایمونوتراپی (ایمونو درمانی)

ایمونوتراپی یکی از جدیدترین روش‌های درمان مشکلات تنفسی است. در این روش از آنتی‌بادی‌های مونوکلونال برای اتصال به مواد شیمیایی التهابی که تنفس را مشکل می‌کنند، استفاده می‌شود. آنتی‌بادی‌های منوکلونال می‌توانند برای درمان بسیاری از شرایط از جمله سرطان مورد استفاده قرار بگیرند. برخی از درمان‌های این آنتی‌بادی‌ها می‌تواند برای نوع خاصی از آسم شدید مورد استفاده قرار بگیرد.

مطلب مرتبط: ۷ علامت عجیب آلرژی در بدن

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟

اگرچه برخی داروهای تنفسی بیش از حد در دسترس عموم قرار دارند، اما بهتر است برای حل مشکلات تنفسی به پزشک مراجعه کنیم و از داروهای تجویز شده استفاده نماییم. علائمی که در هر فردی نشان‌دهنده نیاز به درمان‌های تنفسی است شامل موارد زیر می‌شود:

  • بروز اختلال تنفسی که به دارو پاسخ نمی‌دهد و در حال بدتر شدن است
  • مشکلات تنفسی مزمن
  • تجربه واکنش‌های آلرژیک مکرر
  • سرفه‌های مکرر و احساس خفگی
  • تجربه مشکلات تنفسی، ضعیف شدن نفس و سرگیجه در هنگام ورزش

برخی از مشکلات تنفسی باید به سرعت تحت درمان قرار بگیرد و درهنگام مواجه با آنها بهتر است سریعاً با اورژانس تماس گرفته شود، این مشکلات شامل موارد زیر می‌شوند:

  • مشکلات تنفسی شدید که می‌توانند موجب قطع شدن تنفس شوند
  • از هوش رفتن بدلیلی مشکلات تنفسی
  • علائم آنافلاکسی
  • حمله شدید آسم که به داروها و درمان‌های معمول پاسخ نمی‌دهد
  • سرگیجه و سبک شدن شدید سر براثر مشکلات تنفسی
  • علائمی از جمله کبودی پوست، خس‌خس سینه و بینی در نوزادان