در کنار صدها عامل خطرناک و مضر که سلامتی ما رو در معرض خطرات جدی قرار میدهند، طبیعت محصولات شگفتانگیزی نیز تولید میکند که میتوانند اثرات سوء بسیاری را رفع و نعمت سلامتی را به ما بازگردانند. یکی از معجزات طبیعت گوجه فرنگی است. اما چرا این میوه تا این حد مورد توجه و شگفت انگیز است؟ در ادامه با ۷۲۴پرس همراه باشید تا مروری بر خواص گوجه فرنگی و تاثیرات معجزهآسای این میوه جذاب داشته باشیم.
سبک زندگی مدرن و امروزی، در کنار مزایای خود تأثیرات نامطلوبی نیز روی سلامت نوع بشر برجای گذاشته است. استفاده از غذاهای کنسروی، فست فودها و مواد خوراکی مملو از افزودنی و مواد نگهدارنده باعث بروز بیماریهای لاعلاج و سخت شده و از سوی دیگر کم تحرکی عامل چاقی و یک دنیا بیماری متعدد شده است. اما شاید باورتان نشود که مادر طبیعت گاهی معجزات خود را در قالب چیزهای ساده و دردسترس به ما ارزانی داشته که ضامن بهبود و سلامت ما هستند.
گوجه فرنگی یکی از شناخته شدهترین میوههای جهان است و البته دلایل بسیاری برای این مقبولیت وجود دارد که باعث شده به یکی از اجزای جدایی ناپذیر زندگی روزمره ما تبدیل شود. در ابتدا بهتر است بدانید که گوجه فرنگی یک میوه کامل و به عبارتی همه فن حریف است. از یک سو گوجه دارای طعمی لذیذ بوده و از سوی دیگر دارای مواد مغذی بسیاری است. همچنین گوجه فرنگی تنوع بسیار بالایی داشته و به صورت فراوان در دسترس عموم قرار دارد. خواص آنتی اکسیدانی این میوه به درمان و بهبود بسیاری از بیماریهای جسمانی کمک میکند. این در حالی است که ویتامینها و مواد معدنی موجود در این میوه باعث تنظیم و بهبود عملکرد اندامها بدن میشود.
مطلب مرتبط: مواد غذایی سرشار از آنتی اکسیدان
شیوه مصرف گوجه فرنگی نیز محدودیت ندارد؛ شما میتوانید این میوه را به صورت خام، پخته، پوره شده، کبابی، انواع سس و حتی به صورت نارس و در شکل گوجه فرنگیهای سبز نیز مصرف کنید. یکی از اجزای همیشگی در تهیه انواع برگر و ساندویچ، جزء جدایی ناپذیر بسیاری از سالادها و البته در قالب انواع سسهای محبوب و خوشمزه، به هر حال همیشه راهی برای استفاده از این معجزه طبیعت وجود دارد.
ارزش غذایی گوجه فرنگی
قبل از آغاز این مبحث، بد نیست مروری کوتاه بر شناخته شدهترین ویژگیها و امتیازات مثبت گوجه فرنگی داشته باشیم. گوجه فرنگی دارای انواع ویتامینها همچون ویتامین A، ویتامین E، ویتامین K، مقدارا فراوانی ویتامین C و انواع ویتامینهای گروه B است. اما به جز ویتامین، گوجه حاوی املاح و مواد معدنی مهمی همچون فولات، آهن، پتاسیم، منیزیم، فسفر، کروم، روی و کولین (choline) است.
لیکوپن یک آنتی اکسیدان مفید و مهم است که در انواع گوجه فرنگی به وفور یافت شده و عامل رنگ قرمز این میوه است. اما به جز لیکوپن، گوجه فرنگی حاوی آنتی اکسیدانهای دیگری همچون بتا کارتن، نارینجنین (naringenin) و اسید کلروژنیک (chlorogenic acid) است.
وجود این میزان از سطوح مواد مغذی و تأثیر گذار آن هم در میوهای که ۹۵% آن از آب تشکیل شده است، جای شگفتی است. به جز این بخش قابل توجه آب، پنج درصد باقی مانده شامل فیبر و کربوهیدارتها است. یک گوجه فرنگی متوسط تنها ۲۲ کالری انرژی دارد؛ بنابراین کاملاً مطابق با رژیمهای غذایی کم کالری است. در حقیقت این میوه در عین رساندن کالری کمتر به بدن، آب، ویتامین و مواد معدنی و ضروری را به بهترین شکل تأمین میکند. اما این میوه خوش آب و رنگ طبیعی چگونه به عملکرد بدن انسان کمک میکند؟
مطلب مرتبط: شش نوع غذای ساده با خواص درمانی شگفتانگیز
تا اینجا امتیازات گوجه فرنگی به ما نشان داد که یک افزودنی مناسب به رژیم غذایی روزانه ما است؛ اما اگر شما به مدت یک ماه به صورت مرتب و روزانه از گوجه فرنگی در برنامه غذایی خود استفاده کنید، چه اتفاقی برای بدنتان میافتد؟ البته فرض را بر این میگذاریم که شما آنقدر خوش شانس هستید که این میوه و محصولات جانبی آن حساسیت نداشته باشید. در ادامه به مرور عمدهترین اثراتی خواهیم پرداخت که مصرف ۳۰ روزه گوجه فرنگی روی بدن شما برجای میگذارد. مرور این نکات مهم سلامتی را از دست ندهید.
سلامت قلب و عروق
مطالعات جامع و بسیاری روی اثرات گوجه فرنگی بر سلامت کلی و به ویژه سلامت قلب و عروق انجام شده که نقش مثبت و غیرقابل انکار این میوه را به روشنی اثبات کردهاند. همانگونه که پیشتر اشاره کردیم گوجه فرنگی حاوی ویتامین سی، فیبر، پتاسیم و کولین است. که همگی به خوبی از قلب و عملکرد آن پشتیبانی میکنند. دراین میان پتاسیم به ویژه روی فشار خون اثر میگذارد و در نتیجه به صورت غیرمستقیم به سلامت قلب نیز کمک میکند.
مقدار بالای لیکوپن موجود در گوجه فرنگی، ریسک وقوع سکته مغزی را تا حد زیادی کاهش میدهد، بیماری که حین قطع جریان خون به سمت بخشی از مغز رخ داده و زندگی فرد را عمیقاً تحت تأثیر قرار میدهد. از سوی دیگر گوجه فرنگی به جریان و چرخه خونرسانی کمک کرده و باعث میشود قلب خون را به صورت یکنواخت به همه اندامهای بدن برساند.
کاهش ریسک ابتلا به دیابت
گوجه فرنگی یک میوه شگفت انگیز است که مواد قندی کربوهیدارتی چندانی ندارد؛ در نتیجه باعث افزایش قند خون نمیشود. این ویژگی سبب شده که گوجه فرنگی پای ثابت رژیم غذایی بیماران دیابتی باشد. همچنین وجود آنتی اکسیدانهای موجود در این میوه و به صورت مشخص لیکوپن، به حفظ تعادل بیوشیمیایی بدن در افراد مبتلا به بیماری قند خون کمک میکند. از سوی دیگر فیبر موجود در گوجه نیز سطح قند خون مبتلایان به دیابت نوع یک و دو را بهبود میبخشد.
مطلب مرتبط: راهکارهای خانگی برای درمان دیابت را بشناسید
در مجموع با استناد به نتایج یافتههای علمی موجود باید اذعان کرد که مصرف منظم گوجه فرنگی باعث کاهش ریسک ابتلا به این بیماری در افراد سالم و نیز جلوگیری از وخیمتر شدن وضعیت دیابت در افراد مبتلا میشود. ایندر حالی است که رژیم ناسالم و منطبق با سبک زندگی امروزی ما ریسک خطر ابتلا به این بیماری را به شدت افزایش داده است. پس بهتر است با راهکاری ساده به جنگ این مرگ خاموش برویم.
سلامت استخوانها
لیکوپن یکی از مهمترین اجزای کلیدی گوجه فرنگی است که خواص بسیاری دارد. این آنتی اکسیدان باعث تقویت استخوانها میشود و این کار را با بهبود میزان کلسیم موجود در بدن انجام میدهد. لیکوپن همچنین شکل گیری و فعالیت استئوکلاستها (osteoclasts) را کاهش میشود؛ سلولهایی که مسئول از بین رفتن بافت استخوانی هستند. وجود این یاختهها در افراد در معرض خطر پوکی استخوان و به ویژه زنان، خطرناک است و باعث بروز مشکلاتی همچون شکستگیهای متعدد میشود.
مطلب مرتبط: معرفی غذاهایی که منجر به پوکی استخوان می شود
اما این نکته را در نظر داشته باشید که این خاصیت گوجه فرنگی تنها مختص افراد مسن نیست. تحقیقات طولانی نشان داده است که در مقایسه با افرادی که چندان رغبتی به مصرف گوجه فرنگی ندارند، آن دسته که به صورت مرتب از گوجه فرنگی و سایر محصولات جانبی آن استفاده میکنند، دارای نرخ ریسک شکستگی استخوانی کمتری هستند. با این حساب اگر به ورزشهای پرخطری همچون اسکی علاقه دارید، حتماً گوجه فرنگی را در رژیم غذایی روزانه خود بگنجانید.
پیشگیری از ابتلا به سرطان
هر مادهی خوراکی حاوی آنتی اکسیدان میتواند از بدن در مقابل سرطان به صورتی کاملاً ساده محافظت کند. آنتی اکسیدانها بدن را از مواد سرطان زا، سموم و رادیکالهای آزاد پاکسازی میکنند؛ همان فاکتورهایی که عامل ایجاد این بیماری خطرناک قرن هستند. آنتی اکسیدانهای موجود در گوجه فرنگی به صورت مشخص در کاهش تنش اکسایش و مشکلات عروق خونی نقشی مهم ایفا میکنند، دو فاکتوری که باعث توسعه و گسترش سلولهای سرطانی هستند.
مطلب مرتبط: «گوجه فرنگی» نیروگاه غذایی برای درمان سرطان معده
در این میان لیکوپن این قهرمان همیشگی گوجه فرنگی به ویژه در پیشگیری از ابتلا به سرطان پروستات و ریه نقش چشمگیرتری ایفا میکند.
فعالیت مغزی و ذهن سالم
تنش اکسایشی وقتی رخ میدهد که تعادل میان رادیکالهای آزاد و آنتی اکسیدانهای موجود در بدن از بین برود. با ادامه این عدم تعادل، راه برای رادیکالهای آزاد هموار شده و آنها شروع به صدمه زدن به بافت چربی، پروتئین و نیز DNA میکنند که همگی روی آسیب دیدگی و مشکلات مغزی تأثیر گذار هستند.
مطالعات انجام شده روی ارتباط بین تنش اکسایشی و بیماریهای تحلیل برنده عقل همچون آلزایمر و پارکینسون نشان داد که در کنار انجام تمرینات مغزی که ناحیه خاکستری مغز را فعال نگاه میدارد، استفاده از آنتی اکسیدانها نیز مثمر ثمر است. خوردن گوجه فرنگی میتواند آنتی اکسیدانهای مهم و حیاتی را به بدن رسانده و پیش از آنکه رادیکالهای آزاد شروع به صدمه زدن بیشتر به بدن کنند، راه آنها را سد میکند.
سلامت پوست و مو
در حالی که گوجه فرنگی در داخل بدن منشأ تغییرات مهم و چشمگیری است، اما نباید از اثرات معجزه آسای آن در ظاهر فرد نیز چشم پوشی کرد. اثراتی که به ویژه خود را در حفظ سلامت پوست و مو نشان میدهند. وجود ویتامینهای B، C، E و K باعث تحریک رشد موهای سالم شده و در عین حال به پوست قوام و خاصیت ارتجاعی قابل توجهی میبخشند. به همین خاطر جای تعجب نیست که چرا عدهای از این میوه در ساخت لایه بردارهای صورت و یا برای ماسک مو استفاده میکنند.
مطلب مرتبط: ۱۵ ماده غذایی سالم و مفید برای سلامت پوست و مو
از سوی دیگر گنجاندن گوجه فرنگی در رژیم غذایی روزانه به صورت نامحسوس با ریزش مو مقابل میکند و در عین حال باعث نرمی و درخشان شدن مو میشوند که از خواص کلورین است. این میوه همچنین در درمان شوره سر، خارش و پوسته پوسته شدن پوست سر نیز کمک کننده است. اما گوجه فرنگی سلولهای مرده را از روی پوست پاک میکند و ظاهری لطیف و درخشان به صورت شما میبخشد؛ در عین حال گوجه یک قابض و سفت کننده عالی به ویژه برای پوستهای مختلط است.
لیکوپن موجود در این میوه میتواند همچون یک ضد آفتاب، پوست شما را در برابر تابش UV حفظ کند؛ اما بهتر است به تنهایی به آن تکیه نکنید و در کنار گوجه فرنگی از ضد آفتابهای موجود در بازار نیز استفاده کنید تا از خطر لکه و چین و چروکهای زودرس جلوگیری کنید.
خب، با یک نگاه کلی به نکات ذکر شده فوق میتوان به سادگی دریافت که چرا به گوجه فرنگی لقب «ابرمیوه» داده شده است. این نکته را مد نظر قرار دهید که گوجه فرنگی در شکل خام حاوی تمام خواص تغذیهای فوق است؛ اما عملیات پخت و حرارت دیدن باعث کاهش سطح تعدادی از ویتامینهای موجود در این میوه و به خصوص ویتامین سی میشود. اما از سوی دیگر لیکوپن موجود در گوجه با گرما قابل جذبتر شده و بدن از خواص شگفتانگیز بیشتری میبرد.
طبق استانداردها مصرف روزانه دو قاشق غذا خوری از عصاره گوجه رنگی میتواند بخش قابل توجهی از نیاز شما به لیکوپن را برطرف کنید؛ کاری که خیلی ساده با اضافه کردن گوجه به انواع وعدههای غذایی قابل انجام است. بنابراین پیشنهاد میکنیم که این میوه را به هر دو صورت خام و پخته در برنامه غذای یخود جا دهید تا از خواص آن به صورت توأم و کامل بهرهمند شوید. از سوی دیگر استفاده از گوجه به صورت سس کچاپ بسیار مرسوم است. اما از آنجایی که سسهای کارخانهای معمولاً حاوی رنگ، افزودنی و مواد نگهدارنده است، میتوانید سس کچاپ خانگی خود را تهیه کرده و از سلامت آن مطمئن باشید.
راه دیگر کاشت بوته گوجه فرنگی در حیاط منزل است که به شما فرصت استفاده از این میوه شگفتانگیز را بدون به کار بردن سموم و مواد شیمیایی میدهد. به هر حال اگر به دنبال راهی برای بهبود سلامت کلی بدن یا درمان و پیشگیری از انواع بیماریها هستید، این میوه جادویی را از قلم نیندازید.
به پایان این مطلب رسیدیم. امیدوارم مرور این نکات مهم برای شما نیز جالب توجه بوده باشد.
انیمه
#سریال خاندان اژدها
#آشپزی
#خراسان جنوبی