میزان دمای طبیعی بدن به عوامل مختلفی از جمله سن فرد، جنسیت او و سطح فعالیت‌اش بستگی دارد. معمولاً دمای قابل قبول و طبیعی برای یک فرد بالغ در حدود ۳۷ درجه‌ی سانتیگراد است، اما این دمای پایه برای هر فردی متفاوت است و به طبیعت ذاتی او ربط دارد و ممکن است مقداری بالاتر یا پائین‌تر از این مقدار باشد. اگر دوست دارید بدانید که برای بدن خودتان، کودک یا نوزادتان چه دمایی طبیعی و چه دمایی خطرناک به حساب می‌آید 724پرس را همراهی کنید.
محدوده دمای طبیعی بدن چقدر است؟
بیشتر ما وقتی که دمای بدن‌مان بالاتر از حد معمول برود متوجه می‌شویم و در نتیجه احساس گرما و کلافه‌گی می‌کنیم. گاهی به دلیل فعالیت و حضور در سرما احساس لرز و سردی می‌کنیم گویی هر کاری انجام دهیم این سرما از بدن‌مان خارج نمی‌شود. تغییرات دمایی می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد و در ابتدا باید متوجه شویم که اصولاً چه دمایی برای بدن ما طبیعی و چه دمایی غیرمعمول است.
این مسأله وقتی مهم‌تر می‌شود که بدانیم تب نه تنها به خودی خود و در نتیجه‌ی عدم رسیدگی باعث آسیب دیدگی اندام‌های بدن ما می‌شود، بلکه گاهی چراغ هشدار یک بیماری جدی شده که باید هرچه زودتر تحت تشخیص و رسیدگی قرار بگیرد.
مطلب مرتبط: آنفولانزا: علائم، عوارض و راه های درمان
جدول دمای طبیعی بدن
مطالعه و بررسی میزان طبیعی دمای بدن آدمی به این بستگی دارد که این اندازه‌گیری را از کدام قسمت از بدن او انجام دهیم. دمای مقعدی بیشتر از دمای سنجیده شده از زیر زبان فرد است؛ در حالی‌که دمای اندازه‌گیری شده از زیر بغل پائین‌تر است.
جدولی که در ادامه آورده شده اطلاعات کاملی در خصوص محدوده‌ی طبیعی دمای بدن به کمک اندازه‌گیری با دماسنج در اختیار می‌گذارد:
| محل اندازه‌گیری دما | ۰-۲ سال | ۳-۱۰ سال | ۱۱-۶۵ سال | بالای ۶۵ سال |
|---|---|---|---|---|
| دهان | ۳۵.۳-۳۷.۵ | ۳۵.۵-۳۷.۵ | ۳۶.۴-۳۷.۶ | ۳۵.۸-۳۶.۹ |
| مقعد | ۳۶.۶-۳۸ | ۳۸- ۳۶.۶ | ۳۸.۱- ۳۷ | ۳۷.۳- ۳۶.۲ |
| گوش | ۳۸- ۳۶.۴ | ۳۷.۸- ۳۶.۱ | ۳۷.۶- ۳۵.۹ | ۳۷.۵- ۳۵.۸ |
| زیربغل | ۳۷.۳- ۳۴.۷ | ۳۶.۷- ۳۵.۹ | ۳۶.۹- ۳۵.۲ | ۳۶.۳- ۳۵.۶ |
دامنه‌ی دمایی بیان شده در جدول فوق تحت تأثیر عوامل مختلفی است که از آن جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سن و جنسیت فرد
- زمان اندازه‌گیری دمای بدن، صبح زود پائین‌ترین دما و هنگام عصر بالاترین دمای بدن
- میزان فعالیت‌های روزانه
- خوراکی‌ها و آشامیدنی‌های دریافتی
- دوره‌ی عادت ماهیانه در زنان
- روش سنجش دمای بدن و محل قراردادن دماسنج
مقاله مرتبط: آیا ابتلا به دو نوع سرماخوردگی در یک زمان ممکن است؟
دمای طبیعی بدن در بزرگسالان
حد نرمال دمای بدن برای بزرگسالان محدوده‌ای بین ۳۶.۴ تا ۳۷.۶ درجه‌ی سانتیگراد است. این محدوده‌ی دمایی مربوط به سنجش دمای زیرزبانی است و طبق بعضی منابع می‌تواند کمی متفاوت باشد. با توجه به حد معمول دمای بدن، می‌توان مشخص کرد چه درجه حرارتی تب تلقی می‌شود. در نتیجه برای یک فرد بالغ دمای ۳۸ درجه به عنوان تب در نظر گرفته می‌شود، دمای بالای ۳۹.۵ درجه تب شدید و دمایی بیش از ۴۱ درجه تب خیلی شدید خواهد بود.
محققین به دنبال یافتن تفاوت حرارت طبیعی بدن در افراد مختلف هستند و تاکنون به یافته‌های زیادی در این مورد رسیده‌اند. به عنوان نمونه با مطالعه‌ی سی و پنج هزار فرد به این نتیجه رسیده‌اند که افراد سالمند دمای بدنی کمتری دارند یا این‌که زنان آمریکایی- آفریقایی نسبت به مردان سفیدپوست حرارت بدن بالاتری دارند. به علاوه از یافته‌های کسب شده به این نتیجه رسیده‌اند که برخی بیماری‌ها و شرایط سلامتی روی دمای بدن اثر می‌گذارد؛ مثلاً افراد مبتلا به بیماری کم کاری تیروئید دمای کمتر و افراد سرطانی دمای بالاتری دارند.
مقاله مرتبط: ۱۲ غذای مفید برای پیشگیری از سرماخوردگی
حرارت طبیعی بدن کودکان
برای کودکان سنین بین ۳ تا ۱۰ سال دمای زیرزبانی ۳۵.۵ تا ۳۷.۵ درجه‌ی سانتیگراد به عنوان محدوده‌ی نرمال دمایی به حساب می‌آید. در واقع دمای بدن کودکان کمابیش مشابه دمای بدنی بزرگسالان است.
دمای قابل قبول برای بدن نوزادان
گاهی اوقات بدن کودکان و نوزادان دمای بالاتری در گوش و زیربغل نسبت به بزرگسالان دارند. برای کودکان و نوزادان از بدو تولد تا ۲ سالگی دمای مقعدی بین ۳۶.۶ تا ۳۸ درجه‌ی سانتیگراد طبیعی شمرده می‌شود. دمای بدن یک نوزاد تازه متولد شده ۳۷.۵ درجه‌ی سلسیوس است. معمولاً وقتی کودک در حال دندان درآوردن باشد کمی افزایش حرارت بدن را تجربه می‌کند.
این که چرا دمای بدن کودکان بالا است به این دلیل می‌باشد که سطح بدن کودکان به نسبت وزن‌شان بیشتر است از طرفی سوخت و ساز یا متابولیسم بدن آن‌ها و در نتیجه حرارت بدن‌شان بیشتر است.
به گزارش ۷۲۴پرس دات کام، بدن خردسالان نمی‌تواند به خوبی بدن افراد بزرگ‌سال دمای بدن را تنظیم کند . به علاوه بدن کودکان کمتر عرق می‌کند و در نتیجه گرمای بیشتری در بدن‌شان باقی می‌ماند بنابراین وقتی کودک تب می‌کند خیلی سخت‌تر دمای بدنش پائین می‌آید.
چه وقت به پزشک مراجعه کنیم؟
این‌که چه دمایی خطرناک باشد به سن فرد بستگی دارد.
بزرگسالان
معمولاً دمای ۳۸ تا ۴۰ درجه که در نتیجه‌ی یک بیماری کوتاه مدت در فرد به وجود آمده باشد برای سلامتی او خطرناک به حساب نمی‌آید. هرچند برای افرادی که مشکلات قلبی یا ریوی داشته باشند یک تب خفیف هم نگران‌کننده است. وقتی دمای بدن از ۴۰ درجه بیشتر و یا از ۳۵ درجه کمتر بود و با علائمی نظیر اختلال حواس، سردرد و تنفس کوتاه همراه بود مراجعه به پزشک واجب است. دمای بالای ۴۱ درجه‌ی سانتیگراد می‌تواند منجر به از کار افتادگی اعضای بدن بشود.
پزشکان کاهش دمای بدن به زیر ۳۵ درجه‌ی سانتیگراد یا افت دمایی بدن را خطرناک می‌دانند مخصوصاً اگر به سرعت رسیدگی نشود.
مطلب مرتبط: روش های درمان سرفه و گلودرد آنفولانزا و سرماخوردگی
کودکان
کودکان با ۳ ماه تا ۳ سال سن، اگر تب داشتند ولی دمای بدن‌شان زیر ۳۸.۹ درجه‌ی سانتیگراد بود نیاز به مراقبت پزشکی ندارند اما اگر دمای بدن‌شان بالاتر از ۳۹ درجه شد و یا دمای‌شان کمتر بود ولی دچار کم‌آبی، استفراغ و یا اسهال هم شدند مراجعه به پزشک ضروری است.
خردسالان و نوزادان
اگر دمای مقعدی یک طفل سه ماهه و یا کوچک‌تر ۳۸ درجه یا بالاتر از این مقدار بود حتماً باید تحت درمان پزشکی قرار بگیرد. برای نوزادان حتی یک تب خفیف هم می‌تواند نشانه‌ای از یک عفونت جدی در بدن باشد.
چطور دمای بدن‌تان را اندازه بگیرید؟
میان لوازم بهداشتی و کنترل سلامت موجود در بازار دماسنج‌های متفاوتی را می‌توانید پیدا کنید. بسته به این‌که فرد در چه محدوده‌ی سنی قرار داشته باشد باید دماسنج مناسب را انتخاب کنید.
| سن | بهترین روش |
|---|---|
| ۰ تا ۳ ماه | مقعدی |
| ۳ ماه تا ۳ سال | مقعدی، گوشی یا زیربغل |
| ۴ تا ۵ سال | زیرزبانی، مقعدی، گوشی یا زیربغل |
| ۵ سال به بالا | زیرزبانی، گوشی یا زیربغل |
برای استفاده از دماسنج حتماً به بروشور آن محصول دقت کنید. اگر دمایی که اندازه گرفتید به نظرتان نامعقول رسید بعد از ۵ تا ۱۰ دقیقه مجدداً اندازه‌گیری را تکرار کنید. اگر مطمئن نبودید که حرارتی که از روی دماسنج می‌خوانید درست است از دماسنج دیگری استفاده کنید.
چه عواملی باعث می‌شود دمای بدن دست‌خوش تغییر شود؟
به گزارش ۷۲۴پرس (724press.com)، در مغز غده‌ای وجود دارد به نام هیپوتالاموس؛ این غده مسئول تنظیم دمای بدن است. وقتی دمای بدن از حد خاصی بالاتر یا پائین‌تر برود این غده شروع به کار کرده و اقدامات لازم را برای تنظیم دما انجام می‌دهد. اگر بدن بیش از اندازه سرد شود هیپوتالاموس پیام ایجاد لرز در بدن را می‌دهد و به این ترتیب با تولید گرما در نتیجه لرزیدن عضلات بدن، مقدمات بالا رفتن دما را فراهم می‌کند. اگر دمای بدن بالا رفته باشد هیپوتالاموس بدن را به تعریق وا‌می‌دارد و در نتیجه گرمای اضافی با تعریق خارج می‌شود.
مطلب مرتبط: چطور از سرماخوردگی و آنفولانزای فصل جان سالم به در ببریم؟
ابتلا به عفونت باعث ایجاد تب در بدن می‌شود، در واقع تب یک راه دفاعی طبیعی سیستم ایمنی بدن در برابر عوامل بیماری‌زا و مبارزه با آن‌ها است.
نشانه‌های تب
پزشک برای تشخیص، دمای بدن فرد را اندازه می‌گیرد. معمولاً دمای ۳۸ درجه‌ی سانتیگراد و بالاتر از آن به عنوان تب در نظر گرفته می‌شود. موارد دیگری که تأیید کننده تب هستند شامل موارد زیر است:
- کاهش اشتها
- احساس سرما
- سردرد
- کج خلقی
- دردهای عضلانی
- لرز
- عرق کردن
- ضعف و بی‌حالی
در نهایت این که نسبت به سلامت خود آگاه باشید، اطلاعات خود را بالا ببرید تا بدانید چه زمانی واقعاً باید نگران باشید و چه زمانی باید صب و حوصله به خرج دهید.
انیمه
#سریال خاندان اژدها
#آشپزی
#خراسان جنوبی