امیدواریم خوانندگان این مطلب جزو مبتلایان به بیماری دیابت نباشند، اما چه خواه ناخواه باید قبول کنیم در دنیای مدرن امروزی بسیاری از مردم گرفتار این بیماری هستند، افرادی که یا از ابتلای خود مطلع نیستند یا با آگاهی کامل اما توجه و مراقبت کم، زندگی میکنند. در این مقاله سعی ما برآن است که گوشهای از مضرات و اثرات سوء استفاده بیش از حد سدیم یا همان نمک طعام را به شما عزیزان گوشزد کنیم، پس همراه ۷۲۴پرس باشید.
تاکنون اطلاعات بیشماری در خصوص مضرات نمک به مردم داده شده است. نمک که به دلیل طعم و مزه بخشیدن به انواع و اقسام خوراکیها جزء جدانشدنی زندگی امروزی است؛ خطرات زیادی برای تمام طیفهای جامعه دارد. چه ورزشکار باشید چه نباشید، چه سالم باشید و چه بیماری خاصی داشته باشید در هر صورت توصیه به کاهش و یا ترک مصرف نمک، یک توصیهی مفید و سلامت بخش خواهد بود. اما اگر مبتلا به بیماری دیابت باشید و نمک زیادی هم مصرف میکنید خطر آن بیشتر خواهد بود؛ چرا که میزان گسترش و پیشرفت دیابت را افزایش میدهد. در این مقاله که نگاهی اجمالی به بررسیها و تحقیقات پزشکی در زمینهی عوامل خطرساز در حوزهی دیابت شده است؛ سعی شده توصیههای دلسوزانهای در جهت ارتقای سلامتی ارائه شود.
مطلب مرتبط: ۵ غذایی که دیابتی ها باید به رژیم خود اضافه کنند
وقتی صحبت از بیماری دیابت میشود ذهن بیشتر مردم به سمت شکر و کنترل مصرف آن معطوف میشود؛ اما تحقیقات پزشکی اخیر نشان داده است رابطهی معناداری بین میزان مصرف نمک و پیشرفت دیابت وجود دارد. بنابر تحقیقات انستیتو پزشکی محیطی که به تازگی انجام گرفته، مشخص شده است تنها با افزایش مقدار جزئی در میزان نمک مصرفی، تغییرات چشمگیری در بیماری دیابت رخ خواهد داد.
محققان با بررسی و آنالیز رژیم غذایی ۱۱۳۶ نفر که ریسک بسیار بالایی برای ابتلا به دیابت نوع دو داشتهاند و یا در حال تغییر نوع دیابتشان از نوع دو به نوع یک بودهاند- از یک گروه ۱۳۷۹ نفری از افراد مورد آزمایش- دریافتهاند میزان سدیم مصرفی خطر ابتلا و گسترش دیابت نوع دو را به ازای هر یک گرم اضافی سدیم در طی روز به میزان ۴۳٪ افزایش میدهد؛ این یعنی برای افراد سالم هر یک قاشق چایخوری نمک در طول روز خطرساز خواهد بود. برای افراد مبتلا به دیابت نوع یک، حتی نصف قاشق چایخوری نمک به میزان ۷۳٪ خطر پیشرفت و آسیبدیدگی ناشی از بیماری دیابت را افزایش میدهد.
مطلب مرتبط: کلم بروکلی؛ یک سلاح مخفی در برابر دیابت!
« تانیا زوکربروت»، دانشجوی پزشکی و مبدع رژیم «فاکتور-اِف» که نویسندهی کتابهای پرفروشی در حوزهی رژیم غذایی و تغذیه است میگوید:
در مقایسه با افراد سالم، افراد مبتلا به دیابت نوع دو، با مصرف مقدار اندکی سدیم ۵۸٪ بیشتر در معرض ریسک بروز و پیشروی بیماری قند هستند. در مورد کسانی که در حال گذار از دیابت نوع دو به دیابت تیپ یک هستند و به عبارتی افرادی که برای کنترل میزان قند خونشان قرص جوابگو نبوده و نیاز به تزریق انسولین دارند؛ با مصرف نمک، بیشتر از مضرات و خطرات آن آسیب خواهند دید؛ در واقع چهار برابر بیشتر از افراد دیابتیک نوع دو از عوارض ناشی از مصرف حتی مقدار ناچیزی نمک متأثر خواهند شد.
هرچند مطالعات و تحقیقات زوکربروت با موضوعاتی نظیر «رابطهی بین میزان سدیم مصرفی و دیابت تیپ یک» یا « مقادیر زیاد سدیم یک فاکتور خطرساز است» نیاز به بررسی و آزمایشهای بیشتری برای تأیید دارد، اما در هر صورت هشداری است برای عموم مردم که خطرات و عواقب مصرف نمک را گوشزد میکند.
چه میزان سدیم آسیبزا خواهد بود؟
در پاسخ به این پرسش زوکربروت چنین میگوید:
با توجه به اینکه حجم بسیار زیادی از سدیم نه از نمکپاش روی میز بلکه از غذاهای فرآوری شده، بستهبندی شده، کارخانهای و یا از غذاهای عرضه شده در رستورانها وارد بدن میشود؛ بسیار مهم و حیاتی است که بدانید دقیقاً تا چه مقداری از سدیم برای سلامتی شما قابل قبول خواهد بود. براساس توصیهی انجمن قلب آمریکا نباید میزان سدیم دریافتی روزانهی فردی بیش از ۲۳۰۰ میلیگرم در روز باشد. میزان ایدهآل مصرف سدیم برابر با ۱۵۰۰ میلیگرم در روز است.
مطلب مرتبط: نوشیدنیهایی که برای دیابتیها پیشنهاد میشود
او در ادامه میافزاید:
از آنجایی که هر یک گرم سدیم تقریباً معادل نصف یک قاشق چایخوری است، و با توجه به توصیهی متخصصان قلب و عروق در رابطه با حداکثر میزان مجاز برای مصرف سدیم معادل ۲۳۰۰ میلیگرم در روز یا مقداری در حدود دو یا دو و نیم قاشق چایخوری؛ متوجه خواهید شد که مصرف هر یک قاشق چایخوری سدیم اضافی تا چه اندازه برای سلامتی فاجعه بار خواهد بود.
یکی از سادهترین کارهایی که میتوانید برای کاهش میزان سدیم در برنامهی غذایی روزانهی خود انجام دهید این است که تا جای ممکن از خوراکهای فرآوری شده و یا آمادهی طبخ پرهیز کرده و غذای خود را با موادی که از سلامتی آنها اطمینان دارید و در منزل تهیه کنید. فایدهی دیگری که انجام این امر برای شما خواهد داشت این است که میزان نمک غذا را خودتان تعیین میکنید.
اما در هنگام خرید مواد غذایی، به جدول مواد غذایی و مواد اولیهی موجود در آن غذا دقت کنید و میزان سدیم یا دیگر مواد مغذی درج شده بر روی بستهبندی را کنترل کنید و این را هم بدانید که اگرچه ممکن است در جدول ارزش غذایی مقدار سدیم آن غذا را صفر یا کم معرفی کرده باشند؛ اما باید به سدیم مخفی در مواد اولیهی آن غذا نظیر نیترات سدیم، سیترات سدیم، مونو سدیم گلوتامات و یا سدیم بنزوات دقت و توجه کافی داشته باشید.
در ادامه تانیا زوکربروت به معرفی چند مادهی غذایی که به طور معمول در برنامهی غذایی ما وجود دارند و میزان سدیم موجود در آنها اشاره میکند که آگاهی از آن خالی از لطف نخواهد بود.
هر قاشق غذاخوری ژله یا مربا دارای ۱۰ میلیگرم سدیم، هر تخممرغ کاملاً پخته شده دارای ۶۰ میلیگرم، دو برش نان تست غلاتدار برابر با ۲۶۰ میلیگرم، دو قاشق غذاخوری کرهی بادام زمینی بدون نمک افزودنی دارای ۱۰ میلیگرم، نصف پیمانه کلم بروکلی و به همین میزان هویج به ترتیب دارای ۲۰ و ۵۰ میلیگرم، یک قاشق غذاخوری سُس مایونز دارای ۸۰ میلیگرم و در نهایت یک قاشق چای خوری سُس خردل دارای ۶۵ میلیگرم سدیم میباشند.
شب یلدا
#کریسمس
#آشپزی
#خراسان جنوبی