احتمالا شما هم تا کنون با بدعهدی شرکت‌های بیمه مواجه شده‌اید یا دست کم درباره‌ی آن از دیگران شنیده‌اید. متأسفانه در مواقعی صنعت بیمه در راستای منافع خود تمایل به انجام تعهدات به هنگام وقوع حادثه ندارد. در این بین یکی از مهم‌ترین انواع بیمه‌ها که از اهمیت بسزایی برخوردار است، بیمهی «شخص ثالث» خوردروها است.
بیمهی شخص ثالث دقیقاً چیست و چه شاخص‌ها و بخش‌هایی دارد؟
بیمه شخص ثالث عبارت است از تعهد جبران خسارت بدنی و مالی رانندگان وسایل نقلیه در حوادث رانندگی توسط صادر کننده بیمه نامه و در ساختار بیمه نامه، شخص ثالث بخش‌هایی نظیر تعهدات سرنشین (بدنی) و مالی و حوادث راننده وجود دارد. علاوه بر آن اطلاعاتی شامل مشخصات کامل وسیله نقلیه و تاریخ شروع و انقضای مبلغ بیمه‌نامه و میزان تخفیف متناسب با سالهای عدم خسارت در آن درج گردیده است.
تعهد سرنشین (بدنی)
تعهد سرنشین یا بدنی بدین معناست که چنانچه خودروی شما در حادثه‌ای مقصر شناخته شود و به موجب آن حادثه، خسارات جانی و بدنی به سرنشینان خود یا سرنشینان خودروهای دیگر و یا عابرین وارد آید؛ صادر کننده بیمه نامه مسئول جبران خسارات حداکثر ۵ نفر در هر حادثه تا سقف دیه فوت ماه حرام است. پس چنانچه تعداد فوت شدگان بیشتر از تعداد مذکور باشد یا میزان خسارت مصدومان حادثه از ۵ برابر دیه‌ی فوت ماه حرام مرد مسلمان بیشتر شود، شخص راننده مسئول پرداخت مازاد مبلغ خسارت است.
تعهد مالی (بدنه)
تعهد مالی بدین معناست که اگر خودروی شما در حادثه‌ای مقصر شناخته شود و به موجب آن حادثه، خسارات مالی برای سایر خودروها و یا عوامل محیطی محل حادثه (اجزاء ترافیکی و اشیاء و درختان و لوازم جانبی) بوجود آید، صادرکننده بیمه‌نامه مسئول جبران خسارات ناشی از آن تا سقف مبلغ مندرج در بیمه نامه است.
تعهد حوادث راننده
تعهد حوادث راننده بدین معناست که چنانچه راننده خودرو مقصر در حادثه دچار صدمه بدنی و جانی گردد، صادرکننده بیمه نامه مسئول جبران خسارات ناشی از حادثه میباشد.
نکات قابل توجه درباره‌ی بیمه شخص ثالث
۱- در صورت بروز خسارت بدنی و جانی گزارش پلیس ۱۱۰ و اورژانس یا آتش‌نشانی جهت بهره‌مندی از مزایای بیمه نامه و پذیرش و درمان مصدومان ضروری است. در غیر این صورت اثبات ساختگی نبودن حادثه با استشهادیه امکان‌پذیر است که البته بسیار سخت و دشوار و گاهاً غیر ممکن است.
۲- هزینه‌ی درمان مصدومان از محل ۱۰ درصد حق بیمهی شخص ثالث توسط دولت در وجه مراکز درمانی پرداخت می‌گردد و بر مبنای ماده ۹۲ قانون برنامه چهارم توسعه کشور، کلیه‌ی مراکز درمانی موظف به پذیرش و درمان بی قید و شرط مصدومان حوادث رانندگی هستند و در این خصوص جای هیچگونه نگرانی و پرداخت هزینه درمان توسط مقصر حادثه نیست.
۳- چنانچه راننده‌ی مقصر حادثه فاقد گواهینامه باشد یا از مشروبات الکلی و مواد روانگردان استفاده کرده باشد یا حادثه تعمدی تشخیص داده شود، قانوناً پرداخت هر گونه خسارت از محل بیمه نامه منتفی است.
۴- اعتبار بیمه نامه از ساعت ۱۲ شب روز بعد از صدور تا ۱۲ شب تاریخ انقضای مندرج در بیمه‌نامه است. لذا در خارج از این موعد صادر کننده‌ی بیمه هیچگونه مسئولیتی در رابطه با حادثه‌ی احتمالی ندارد.
۵- در مورد استفاده از بیمه نامه در پرداخت خسارت مالی اصلاً عجله نکنید. مثلا شخصی با بیمه‌نامه دارای ۵ سال تخفیف ( حق بیمه با ۴۰ درصد تخفیف تقریبا معادل ۶۰۰ هزار تومان) در اثر حادثه‌ای یک میلیون تومان خسارت ایجاد می‌کند. حال چنانچه از بیمه‌نامه‌ی خود استفاده کند ۴۰ درصد تخفیف را در تمدید بیمه‌نامه از دست می‌دهد. (یعنی تقریبا معادل ۴۰۰ هزار تومان) در نگاه اول شاید مقرون به صرفه باشد که از بیمه شخص ثالث استفاده کند چون در این صورت هزینه کمتری می‌پردازد. اما با نگاه عمیق تر متوجه می‌شویم که خودروی مذکور در سالهای بعد نیز از تخفیف حق بیمهی کمتری برخوردار می‌گردد و طی یک بازه‌ی هفت ساله مجموعاً چند برابر مبلغ خسارت را بایست بپردازد.
چالش‌های دریافت خسارت بیمه شخص ثالث
- چنانچه سرنشینان خودرو مقصر حادثه مسافر باشند و وسیله‌ی نقلیه فاقد مجوز حمل مسافر باشد عموماً شرکت‌های بیمه از پرداخت خسارت اجتناب می‌کنند که این مسئله مورد موجب بروز مشکلاتی می‌شود. البته جای نگرانی نیست و بر مبنای قوانین حقوقی در صورت عدم پرداخت خسارت می‌توانید با مراجعه به مراجع قضایی و تنظیم دادخواست مطالبه‌ی خسارت، شرکت بیمهی طرف قرارداد را مکلف به پرداخت خسارت نمود. البته ممکن است مرجع راهنمایی و رانندگی در صورت تشخیص فقدان مجوز حمل مسافر اقدام به جریمه خودروی خاطی نماید که البته این جریمه مبلغ زیادی نیست. در رابطه با حمل بار هم موضوع به همین منوال است.
- چنانچه سرنشینان خودروی مقصر با راننده‌ی خودرو نسبت خویشاوندی داشته باشند بعضاً دیده شده که شرکت‌های بیمه از پرداخت خسارت بدنی اجتناب می‌کنند که این مورد خلاف صریح قانون و مانند مورد قبل قابلیت پیگرد قانونی دارد. به عبارت دیگر قانون هیچ تمایزی از لحاظ نسبت خویشاوندی برای افراد حادثه دیده قائل نیست.
- در رابطه با پرداخت خسارات مالی، شرکت‌های بیمه غالباً سخت‌گیری کمتری نشان می‌دهند زیرا عمدتاً مبالغ خسارت کم‌تر بوده و اعتبار شرکت از اهمیت بیشتری برخوردار است. اما در این مورد هم می‌توان با جلب نظر کارشناس و البته گزارش حادثه توسط پلیس ۱۱۰ نسبت به دریافت خسارت مالی و جبران افت قیمت خوردروها و اشیای حادثه دیده از محل بیمه‌نامه شخص ثالث خودرو حادثه دیده اقدام نمود. البته هنگامی که میزان خسارات وارده سنگین باشد (بیش از یک میلیون تومان) گزارش پلیس ۱۱۰ یا آتش‌نشانی الزامی است. البته این نوع پوشش فارغ از تعداد موارد حادثه دیده در هر حادثه صرفا تا سقف مبلغ مندرج در بیمه‌نامه قابل وصول است.
- مورد دیگر در رابطه با پرداخت خسارت بدنی شخص راننده مقصر در حادثه است که در این مورد هم شرکت‌های بیمه بر مبنای بخشنامه‌های داخلی از پرداخت دیه اجتناب می‌کنند و صرفاً تعهدات خود را محدود به پرداخت خسارت نقص عضو (از کار افتادگی دائم و جرئی) و فوت می‌دانند که در این حالت هم بر مبنای ماده ۱۱۵ قانون پنجم توسعه کشور، شرکت‌های بیمه مکلف به رفتار مشابه با اشخاص ثالث و راننده‌ی مقصر در حادثه خواهند بود. به عبارت دیگر اساساً قانون تمایزی بین شخص ثالث حادثه دیده و راننده‌ی مقصر حادثه دیده در رابطه با جبران خسارات بدنی و جانی قائل نیست و این مورد نیز با مراجعه به مراجع قضایی و تنظیم دادخواست مطالبه‌ی خسارت به طرفیت صادر کننده بیمه نامه و طی مراحل دادرسی قابل وصول است.
- در پایان ذکر این نکته حائز اهمیت است که به هنگام وقوع حوادث رانندگی صرفاً به اظهارات کارشناسان بیمه اکتفا نکنید و حتما موضوع را از منابع دیگر تحقیق یا با وکلای مجرب در میان بگذارید تا از حقوق قانونی خود مطلع شوید. چه بسا مواردی که در بدو امر توسط کارشناس بیمه فاقد شرایط بیمه‌نامه تشخیص داده شده ولی در نهایت با پیگیری اشخاص حادثه دیده یا وکلای قانونی منجر به دریافت خسارت گردیده است.
اسکار
#آشپزی
#خراسان جنوبی