اوتیسم یک اختلال شدید عصبی است که شکل کلاسیک آن، به صورت رفتارهای تکراری و نوعی مات و مبهوتی بروز پیدا می‌کند. اساسا در اوتیسم فرد در ارتباط با دیگران دچار ناتوانی است. در این مطلب به معرفی نشانه‌هایی پرداخته‌ایم که دلیل آن می‌تواند ناشی از ابتلا به اوتیسم باشد.

اختلال طیف اوتیسم (ASD) عنوان اسرارآمیز و جدیدی نیست و از ۱۰ یا ۲۰ سال پیش مورد استفاده قرار گرفته است. در حال حاضر نیاز داریم که درک بهتری نسبت به این بیماری پیدا کنیم تا بهتر بتوانیم از بیمار حمایت و پشتیبانی کنیم. چرا که کودکان مبتلا به اوتیسم نسبت به دیگر کودکان دنیا را متفاوت می‌بینند.

از طرفی آن‌ها سخت‌تر از بقیه اجتماعی شده و نشانه‌های اجتماعی را درک می‌کنند. چنانچه اوتیسم این کودکان تشخیص داده نشود، اغلب انتظارات ناعادلانه‌ای از طرف معلم و همکلاسی‌هایشان به آن‌ها تحمیل می‌شود که قابلیت برآورده کردن آن‌ها را نخواهند داشت.

اختلال طیف اوتیسم همان طور که از نامش پیدا است، اختلال در مجموعه‌ای از رفتارهای کودک، نظیر توانایی شنوایی و صحبت کردن و ارتباط با دیگران است. سوال اینجاست که چگونه بفهمید کودک شما به اوتیسم مبتلا است؟

در ادامه به معرفی علایمی می‌پردازیم که به تشخیص کودک مبتلا به اوتیسم کمک می‌کند:

۱- در همکاری ناسازگار است

کودکان غیر اوتیسم اغلب با والدین و جهان اطراف‌شان وارد تعامل می‌شوند. آن‌ها به صداها واکنش نشان داده و چشمان خود را حرکت می‌دهند. این در حالی است که کودکان اوتیسمی در تعامل با محیط دچار مشکل می‌شوند. کودک مبتلا به اوتیسم ممکن است به اصوات و کلمات والدین توجهی نشان ندهد یا تماس چشمی با آن‌ها برقرار نکند.

۲- تاخیر در تکلم

خردسالان قبل از شروع به یادگیری، صحبت می‌کنند. قبل از یک سالگی، اکثر کودکان با اصوات دهانی یا کلمات نامفهوم، شروع به برقراری ارتباط می‌کنند. در حالی که کودکان اوتیسمی در این خصوص تاخیر زمانی دارند.

چنانچه کودک شما مانند دیگر هم‌سالانش تقلایی برای صحبت و برقراری ارتباط ندارد ممکن است لازم باشد که برای تشخیص اوتیسم به پزشک مراجعه کنید.

۳- سخت بودن برقراری ارتباط اجتماعی

همان طور که کودک شما رشد کرده و بزرگ‌تر می‌شود، ممکن است با کودکان دیگر و حتی پدر و مادر خود به راحتی ارتباط برقرار نکند. اکثر کودکان، علاقه‌مند به برقراری ارتباط با دیگران هستند. در حالی که کودکان اوتیسمی در ارتباط‌های بی‌منافع به خصوص ارتباط با غریبه‌ها بسیار مشکل دارند. از این رو اوتیسم می‌تواند بر شیوه‌ی زندگی این کودکان تاثیر بگذارد. مسئله این نیست که این کودکان نمی‌خواهند با دیگران وارد ارتباط شوند بلکه مشکل این است که آن‌ها نمی‌دانند که چطور باید این کار را انجام دهند.

۴- رفتارهای فیزیکی تسکین دهنده

رفتارهای فیزیکی که به منظور کاهش اضطراب صورت می‌گیرند حالت بدی نیستند و تا زمانی که به کودک و اطرافیانش صدمه نزند، نباید منع شوند. کودکان مبتلا به اوتیسم در بیان احساسات خود مشکل دارند و نمی‌توانند همانند دیگر کودکان منظور خود را ابراز کنند. در نتیجه ممکن است رفتارهای تسکین دهنده‌ای از خود نشان دهند. برای مثال یک کودک اوتیسمی که ناراحت شده و نیاز به آرام شدن دارد ممکن است حرکات بدنی رو به عقب و جلو داشته باشد یا کودک اوتیسمی خوشحال ممکن است با اشاره کردن یا تکان دادن دست‌ها به حالت بال زدن، احساس خود را ابراز کند.

۵- ناتوانی در تقلید از دیگران

اکثر کودکان با تقلید از محیط و دیگران، آموزش می‌بینند. بچه‌ها حرف‌های والدین خود را تکرار کرده و کارهای آن‌ها را انجام می‌دهند. آن‌ها به این طریق بسیاری از مهارت‌های مهم اجتماعی را یاد می‌گیرند. از طرفی، یک کودک مبتلا به اوتیسم توانایی ارتباط با والدین و دیگر بزرگسالان یا اطفال را ندارد. بنابراین زمانی که به آن‌ها لبخند می‌زنید یا دست تکان می‌دهید واکنشی از خود نشان نمی‌دهند.

اوتیسم بر فهم و نگرش آن‌ها نسبت به جهان، تاثیر گذاشته است و به همین دلیل آن‌ها نمی‌دانند که بعد از دریافت لبخند باید لبخند بزنند یا در مقابل دست تکان دادن، دست‌شان را تکان دهند.

۶. ندانستن نام‌شان

اغلب کودکان تا یک سالگی نام خود را می‌دانند و نسبت به شنیدن آن واکنش نشان می‌دهند. علاوه بر این، کودکان در آن دوران می‌توانند افراد خانواده مانند پدر و مادر را بشناسند. در حالی که کودکان مبتلا به اوتیسم برای داستن نام خود به زمان بیشتری احتیاج دارند. شاید یکی از نشانه‌های اوتیسم این باشد که کودک نزدیک یک سال، نسبت به شنیدن نام خود واکنشی نشان ندهد.

۷. بی علاقگی به دیگران

به طور کلی، نوزادان و کودکان به دنبال سرگرم شدن با بزرگسالان هستند. ان‌ها علاقه دارند که با افراد پیرامون خود وارد تعامل شده و با کشیدن موها و گرفتن جواهراتشان صدای آن‌ها را در آورند! این در حالی است که کودکان مبتلا به اوتیسم علاقه‌ای به ارتباط به دیگران از خود نشان نمی‌دهند. به طوری که حتی ارتباط چشمی هم با آن‌ها برقرار نمی‌کنند و وارد ارتباط کلامی هم نمی‌شوند.

چنانچه کودک شما مبتلا به اوتیسم است، بهترین کار این است که دانش و آگاهی خود را در برخورد با او بالا ببرید. فرزند مبتلا به اوتیسم شما مانند دیگر کودکان باهوش و توانا است فقط برای ارتباط با جهان پیرامون خود به کمک نیاز دارد. علاوه بر این، مشاهده‌ی این علایم می‌تواند علت‌های دیگری داشته باشد. پس برای تشخیص اوتیسم لازم است که پزشک با آزمایش، این اختلال را تشخیص دهد.

به خاطر داشته باشید، کودکانی که مبتلا به اوتیسم هستند، همه مثل هم رفتار نمی‌کنند. در هر صورت، در چنین شرایطی فرزندتان به عشق، راهنمایی و حمایت شما، نیاز بیشتری خواهد داشت.