زوال عقل به خودی خود یک بیماری نیست، بلکه یک سندرم است که علایم آن با چند بیماری مغزی مشترک است. مشکلات مربوط به زوال مغز با گذر زمان بدتر خواهند شد. با این حال، مصرف دارو می‌تواند این علایم و تغییرات رفتاری را کندتر کند. در این مطلب به معرفی شماری از بیماری‌های مربوط به زوال عقل خواهیم پرداخت.
مشکلات مربوط به زوال عقلی تفاوت‌های زیادی با یکدیگر دارند و درمان هر یک بسته به نوع آن‌ها متفاوت است.
آلزایمر
کارشناسان بر این باور هستند که ۶۰ تا ۷۰ درصد مبتلایان به زوال عقلی دچار آلزایمر هستند. آمارها نشان داده‌اند که در بیش از ۵ میلیون آمریکایی، بیماری آلزایمر تشخیص داده شده است. مشکلی که بیشتر مردم آن را به عنوان «زوال عقل» می‌شناسند.
فرد مبتلا به آلزایمر حافظه‌ی خود را از دست داده و در تصمیم‌گیری و انجام وظایف دچار مشکل می‌شود.
علایم اولیه‌ی آلزایمر خفیف هستند اما با گذر سال‌ها بدتر هم می‌شوند. بیمار مبتلا به آلزایمر چنین علایمی را از خود نشان می‌دهد:
- در مورد تاریخ و روز و ماه و سال اشتباه می‌کند و گیج می‌شود.
- در صحبت کردن یا نوشتن مشکل دارد.
- اشیا را گم کرده و نمی‌تواند آن‌ها را پیدا کند.
- قضاوت ضعیفی نسبت به وقایع دارد.
- دچار تغییرات خلق و خو و شخصیت می‌شود.
زوال عقل عروقی
این نوع زوال عقل، معمولا به علت یک یا چند سکته‌ی مغزی خاموش رخ می‌دهد.
علایم زوال عقلی عروقی بسته به این دارد که کدام بخش مغز مورد آسیب قرار گرفته است.
در حالی که آلزایمر با مشکلات حافظه خود را نشان می‌دهد، زوال عقلی عروقی بیشتر با مشکلاتی در خصوص تصمیم‌گیری یا قضاوت ضعیف مسائل ظاهر می‌شود.
دیگر نشانه‌های زوال عقلی عروقی شامل این موارد هستند:
- اختلال حافظه به طوری که زندگی روزمره‌ی شما را مختل کرده است
- مشکل در صحبت کردن یا درک گفتار دیگران
- مشکلات شناخت مناظر و صداهایی که پیش از این آشنا بوده‌اند
- گیجی و آشفتگی
- تغییر در شخصیت و خلق و خوی
- مشکلات راه رفتن و زمین خوردن‌های مکرر
زوال عقل با اجسام لویی (DLB)
اجسام لویی، پروتئین‌های ته نشین شده در مغز برخی از افراد هستند. نام لویی از دانشمندی که آن‌ها را کشف کرد، اقتباس شده است. در کورتکس مغز فرد مبتلا به DLB این پروتئین‌ها تشکیل شده‍اند.
علائم زوال عقل با اجسام لویی (DLB) عبارتند از:
- مشکلاتی در خصوص وضوح فکر کردن، تصمیم‌گیری یا توجه
- مشکل حافظه
- دیدن اشیایی که وجود ندارند (توهم بصری)
- خواب آلودگی غیر معمول در طول روز
- فراموش کردن‌های مقطعی
- مشکلات حرکتی مانند لرزش، کندی و مشکل در راه رفتن
- انجام کارهای فیزیکی در خواب مانند صحبت کردن، راه رفتن و لگد زدن
بیماری پارکینسون
۵۰ تا ۸۰ درصد افرادی که با اختلال سیستم عصبی مواجه می‌شوند بیماری پارکینسون را تجربه می‌کنند. معمولا علایم این بیماری ۱۰ سال بعد از ابتلا به آن خود را نشان می‌دهند. علایم پارکینسون شبیه DLB است.
دمانس مختلط
این حالت، ترکیبی از دو نوع زوال عقلی آلزایمر و زوال عقل عروقی است.
فراموشی پیشانی گیجگاهی (FTD)
در زوال عقل نوع فراموشی پیشانی گیجگاهی، فرد قادر به تصمیم‌گیری، قضاوت، بیان احساسات، صحبت کردن و کنترل حرکات خود نخواهد بود.
بعضی از علایم شایع FTD عبارت هستند از:
- تغییرات شخصیتی و رفتاری
- از دست دادن ناگهانی کنترل احساسات در شرایط فردی و اجتماعی
- عدم توانایی در انتخاب کلمات مناسب برای صحبت روزمره
- اسپاسم‌های عضلانی مانند مشکلات حرکتی، لرزش و مشکلات تعادلی
بیماری‌هانتینگتون
این اختلال مغزی ناشی از نقص ژنتیکی بوده و از طریق اعضای خانواده منتقل می‌شود. هر چند که این ژن می‌تواند در بدو تولد خود را نشان ندهد اما بین سنین ۳۰ تا ۵۰ پدیدار خواهد شد.
در افراد مبتلا به‌هانتینگتون برخی از علایم مشابه دیگر انواع زوال عقل دیده می‌شود:
- مشکل در تفکر و استدلال
- اختلالات حافظه
- اشکال در قضاوت
- مشکل در تصمیم‌گیری و جمع بندی امور
- عدم تمرکز
بیماری کروتزفلد یاکوب (CJD) یا جنون گاوی
این بیماری نادر از تغییر شکل غیر عادی پروتئین‌های پریون در مغز ناشی می‌شود. آسیب‌های ناشی از این فرآیند منجر به علایم زوال عقل شده که به سرعت بدتر می‌شوند.
علایم مبتلا به جنون گاوی شامل این موارد است:
- مشکلات حافظه و تمرکز
- قضاوت ضعیف
- گیجی و پریشانی
- نوسانات خلقی
- افسردگی
- مشکلات خواب
- کشش یا تشنج عضلات
- مشکلات مربوط به راه رفتن
هیدروسفالی با فشار طبیعی (آب آوردن مغز)
این نوع از زوال عقل به علت تجمع مایع در مغز ایجاد می‌شود. علائم هیدروسفالی شامل مشکلات در راه رفتن، مشکلات فکر کردن، تمرکز و تغییرات رفتاری و شخصیتی است.
برخی از این علایم را می‌توان با تخلیه‌ی مایع اضافی مغزاز طریق لوله‌ی دراز نازکی به نام شنت درمان کرد.
نشانگان ورنیکه کورساکوف
این بیماری ناشی از کمبود شدید تیامین (ویتامین B1) در بدن ایجاد می‌شود و اغلب، افرادی به آن مبتلا می‌شوند که به صورت دراز مدت الکل مصرف می‌کنند.
رایج‌ترین علامت این نوع زوال عقل مشکلات حافظه است. در این حالت معمولا مهارت‌های حل مسئله یا قدرت فکر کردن فرد تحت تاثیر قرار نمی‌گیرد.
انیمه
#سریال خاندان اژدها
#آشپزی
#خراسان جنوبی