علایم گرمازدگی و روش‌های درمان گرمازدگی در تابستان را بشناسیم

اگر گرمازدگی درمان نشود، می‌تواند به اندام‌های داخلی صدمه بزند. در برخی موارد، گرمازدگی می‌تواند کشنده هم باشد.

وقتی شخصی به مدت طولانی در معرض گرما قرار می‌گیرد، بدن وی آب و نمک خود را از دست داده و نوعی ضعف و بی‌حالی و گرفتگی عضلات در وی شکل می‌گیرد. چنانچه بدن در این شرایط نتواند درجه حرارت خود را حفظ کند، دمای آن به شدت بالا رفته و گرمازدگی رخ می‌دهد.

علائم گرمازدگی

گرمازدگی می‌تواند در هر سن و سالی رخ دهد.

علائم گرمازدگی عبارتند از:

• درجه حرارت بالای بدن: بالا رفتن دمای بدن، مشخصه‌ی اصلی گرمازدگی است.
• تغییرات ذهنی و روانی: در گرمازدگی شرایطی چون گیجی، تشنج (به خصوص در کودکان)، هذیان، تغییرات ذهنی، کما، لکنت زبان و تحریک‌پذیری می‌تواند رخ دهد.
• تغییرات در عرق کردن: گرمازدگی در آب و هوای گرم باعث می‌شود که پوست شما گرم و خشک شود. در گرمازدگی ناشی از فعالیت بدنی، پوست رطوبت خود را از دست خواهد داد.
• تهوع: شخص گرمازده احساس تهوع یا استفراغ دارد.
• سر درد: گرمازدگی اغلب با نوعی سر درد ضربان دار همراه است.
• تغییر رنگ پوست: همچنان که بدن داغ‌تر می‌شود، ممکن است رنگ پوست قرمزتر شود.
• تغییر ریتم تنفس: ریتم نفس کشیدن در حالت گرمازدگی سریع و کوتاه می‌شود.
• افزایش ضربان قلب: از آنجا که بدن تلاش می‌کند تا خود را خنک‌تر کند، قلب تحت فشار قرار گرفته و سرعت ضربان آن بالاتر می‌رود.

دلایل گرمازدگی

دلایل اصلی گرمازدگی عبارت هستند از:

• فعالیت‌های شدید در یک محیط گرم، چه از نوع کار یا ورزش می‌تواند منجر به بروز گرمازدگی شود. این حالت زمانی که شخص به گرما عادت نداشته باشد، بیشتر اتفاق می‌افتد.
• گرمازدگی کلاسیک: این حالت مربوط به زمانی است که شخص در معرض محیط گرم قرار می‌گیرد. چنانچه گرمای محیط با رطوبت همراه باشد، احتمال ابتلای به گرمازدگی هم بیشتر است. افراد مسن‌تر در این شرایط در برابر گرمازدگی آسیب‌پذیرتر خواهند بود.

عوارض گرمازدگی             

بسته به این که دمای بدن چقدر بالاتر رفته است، گرمازدگی می‌تواند عوارض مختلفی از خود نشان دهد. اگر دمای بدن به سرعت کاهش پیدا نکند، اندام‌های داخلی متورم شده و آسیب دیدگی ممکن است دائمی شود. از طرفی اگر گرمازدگی به سرعت درمان نشود می‌تواند کشنده هم باشد.

تشخیص گرمازدگی

• یک پزشک حرفه‌ای می‌تواند گرمازدگی را از ظاهر و توضیحات بیمارش تشخیص دهد.
• با این حال، گاهی اوقات برای رد سایر احتمالات، آزمایش‌های پزشکی هم تجویز می‌شود. بعضی از این آزمایش‌ها شامل:
• آزمایش خون: در آزمایش خون برای گرمازدگی، سطح پتاسیم و سدیم برای بررسی آسیب CNS اندازه گیری می‌شود.
• آزمایش ادرار: رنگ تیره‌ی ادرار می‌تواند نشان از گرمازدگی داشته باشد.
• آزمون عضلانی: این آزمون برای بررسی هر گونه آسیب به بافت عضلانی انجام می‌شود.
• اشعه X: به منظور بررسی آسیب‌های ممکن به اندام داخلی صورت می‌گیرد.

درمان گرمازدگی

برای درمان افراد گرمازاده، باید دمای داخلی بدن آن‌ها را به سرعت کاهش داد. هدف اصلی درمان گرمازدگی، کاهش دمای بدن بیمار برای جلوگیری از آسیب‌های بیشتر است.

راهکارهای بالقوه‌ای برای این منظور وجود دارد:

غوطه ور شدن در آب سرد

• استفاده از خنک کننده‌ی تبخیری: به این ترتیب در حالی که هوا گرم است قطرات آب بر روی بدن پاشیده شده و در عین حال، بدن در معرض جریان هوای گرم قرار می‌گیرد. این کار باعث تبخیر آب بدن و خنک‌تر شدن پوست بدن می‌شود.
• استفاده از پتوهای سرد یا بسته‌های یخ هم می‌تواند مفید باشد. بسته‌های یخ را در نواحی که رگ‌های بزرگی نزدیک به سطح پوست دارند (کشاله ران، زیر بغل، گردن و پشت) قرار دهید تا گردش خون، دمای بدن را به سرعت کاهش دهد.
• مسکن‌های عضلانی: داروهایی مانند بنزودیازپین تاثیری در افت دمای بدن ندارند اما از شوک بدن در مقابل روش‌های سرد درمانی جلوگیری می‌کنند.

پیشگیری از گرمازدگی

هر چند گرمازدگی شاید جزو تهدیدهای مرگبار محسوب نشود اما همین مسئله در ایالات آمریکا، کشتگان بیشتری از حوادثی چون طوفان، گردباد، سیل و رعد و برق داشته است. در نتیجه باید نسبت به پیشگیری آن اقدام کرد.

درست است که گرمازدگی می‌تواند کشنده باشد، اما می‌توان از وقوع آن اجتناب کرد. از این رو، خنک و مرطوب نگه داشتن بدن در هوای گرم ضروری است. در ادامه به برخی از راهکارهای ساده برای پیشگیری از گرمازدگی اشاره خواهیم کرد:

• پوشیدن لباس مناسب: لباس‌های سبک به خنک نگه داشتن بدن کمک می‌کنند.
• مصرف مایعات: مصرف مایعات به حفط مایعات بدن که از طریق عرق از دست رفته‌اند، کمک می‌کند.
• نماندن به مدت طولانی در خودروی پارک شده: این مورد یکی از مرسوم‌ترین علت‌های گرمازدگی کودکان است. در یک ماشین در بسته، دمای داخل به ازای گذشت هر ۱۰ دقیقه ۷ درجه سانتی‌گراد افزایش پیدا می‌کند. حتی اگر شیشه‌های خودرو شکسته باشد یا خودرو در سایه پارک شده باشد باز هم امکان گرمازدگی وجود دارد. در بین سال‌های ۱۹۹۸ تا ۲۰۱۱، حداقل ۵۰۰ کودک به جا مانده در ماشین در ایالات متحده جان خود را از دست دادند که ۷۵ درصد آن‌ها زیر ۲ سال بودند.
• رعایت زمان‌بندی: در ساعات اوج گرما (بین ۱۱ صبح تا ۳ بعد از ظهر) اقدامات احتیاطی را لحاظ کنید. در صورتی که مجبور به فعالیت در این ساعات شدید، مصرف مایعات خود را افزایش داده و استراحت مکرر در سایه داشته باشید.
• جلوگیری از آفتاب سوختگی: از آفتاب سوختگی هم با خنک نگه داشتن بدن پیشگیری کنید. به این منظور، کلاه‌های لبه پهن بپوشید و از کرم‌های ضد آفتاب استفاده کنید.
• اقدامات احتیاطی: اگر فردی مستعد ابتلا به گرمازدگی است، در هنگام فعالیت‌های شدید جسمانی در روزهای گرم باید مطمئن شود که به خدمات درمانی دسترسی نزدیک دارد.

گرمازدگی یک مشکل جدی است که می‌توان با رعایت توصیه‌های ساده از وقوع آن پیشگیری کرد. به طور خلاصه، در یک روز گرم لباس‌های آزاد بپوشید، نوشیدنی‌های سرد بنوشید و با آرامش در سایه بنشینید.