کبد چرب از بیماری‌های رایج قرن حاضر است که شمار زیادی از مردم جهان را درگیر عوارض و مشکلات خود کرده است. در این مطلب به معرفی دلایل، علایم و راهکارهای درمانی ابن بیماری خواهیم پرداخت.
چرب بودن کبد تا حدی طبیعی است. «کبد چرب» وقتی مشکل‌ساز می‌شود که ۵ تا ۱۰ درصد کل وزن شما به کبد اختصاص پیدا کند.
افرادی که نوشیدنی‌های الکلی مصرف می‌کنند جزو مستعدان ابتلای به کبد چرب هستند. چرا که الکل یکی از علت‌های اصلی کبد چرب به شمار می‌رود.
دو نوع بیماری کبد چرب وجود دارد:
- کبد چرب الکلی (ALD)
- کبد چرب غیر الکلی (NAFLD)
ضمن این که در دوران بارداری هم بعضی زنان به کبد چرب مبتلا می‌شوند.
کبد چرب الکلی (ALD)
نوشیدن الکل زیاد باعث ابتلا به این بیماری می‌شود. از طرفی، کبد چرب الکلی می‌تواند پس از یک دوره‌ی کوتاه مصرف سنگین الکل خود را نشان دهد.
دیگر موارد غیر از الکل که می‌توانند احتمال ابتلا به ALD را بالا ببرند، عبارت هستند از:
- هپاتیت C (این بیماری می‌تواند منجر به التهاب کبد شود)
- وجود آهن زیاد در بدن
- چاقی بیش از حد
بیماری کبد چرب غیر الکلی (NAFLD)
علت ابتلا به این نوع کبد چرب کاملا مشخص نیست.
ابتلا به این نوع کبد چرب اغلب در در اعضای یک خانواده اتفاق می‌افتد. علاوه بر این، احتمال بروز آن در افراد میانسال و دارای اضافه وزن زیاد هم بیشتر است. افراد با کلسترول بالا یا مبتلایان به دیابت هم در خطر ابتلا به این نوع کبد چرب هستند.
دیگر دلایل ابتلا به کبد چرب عبارت است از:
- درمان دارویی
- ابتلا به هپاتیت
- خودایمنی یا بیماری کبدی ارثی
- کاهش وزن سریع
- سوء تغذیه
نتایج برخی از مطالعات نشان می‌دهد که ازدیاد باکتری‌ها در روده‌ی کوچک یا دیگر تغییرات ناحیه‌ی روده می‌تواند مربوط به چربی کبد باشد.
کبد چرب حاد دوران بارداری
کبد چرب دوران بارداری حالت نادری است که در دوران حاملگی خود را نشان می‌دهد. این بیماری در این شرایط به خصوص می‌تواند سلامت شما و جنین‌تان را به خطر بیاندازد. چرا که کبد چرب دوران بارداری ممکن است باعث نارسایی کبد یا کلیه‌ها شود. ضمن این که خطر بروز عفونت‌ها و خونریزی‌های جدی را هم به دنبال دارد.
دلیل بروز کبد چرب در دوران حاملگی به طور دقیق مشخص نیست اما ترشح هورمون‌ها می‌تواند در این خصوص تاثیر داشته باشد.
به محض تشخیص کبد چرب در دوران بارداری لازم است که نوزاد خود را در اسرع وقت زایمان کنید. در صورت نیاز ممکن است نیاز به مراقبت‌های ویژه‌ی چند روزه داشته باشید تا حالت عادی خود را پیدا کنید.
علائم بیماری کبد چرب
ممکن است همین الان به کبد چرب مبتلا باشید اما روح‌تان هم باخبر نباشد! اغلب اوقات، در ابتدای بیماری، نشانه‌ی خاصی وجود ندارد. با گذشت زمان، سال‌ها و حتی دهه‌ها مشکلاتی از این قبیل گریبان گیر شما خواهند شد:
- احساس خستگی
- از دست دادن وزن یا اشتها
- احساس ضعف
- تهوع
- گیجی، تشخیص ضعیف یا مشکل در تمرکز
علاوه بر این‌ها، ممکن است مشکلات دیگری را هم تجربه کنید. ممکن است کبد شما بزرگ‌تر شود. می‌توانید در بخش مرکزی یا قسمت فوقانی سمت راست شکم خود احساس درد کنید. ضمن این که ممکن است پشت گردن یا زیر بازوهای شما، پوسته‌های تیره رنگ شکل بگیرد.
ضمن این که امکان ابتلای شما به سیروز که نوعی زخم کبدی است هم وجود دارد. در هنگام بروز سیروز ممکن است دچار چنین حالت‌هایی شوید:
- تجمع مایعات در بدن
- استهلاک ماهیچه‌ها
- خونریزی داخی بدن
- زردی پوست و چشم
- نارسایی کبد
- تشخیص بیماری کبد چرب
در یک معاینه‌ی معمول می‌توان وجود این بیماری را تشخیص داد. ممکن است پزشک شما متوجه شود که کبد شما کمی بزرگ‌تر از حد معمول است.
راه‌های دیگری هم برای تشخیص کبد چرب وجود دارد:
آزمایش‌های خون
رقم بالای آنریم‌های کراتین می‌تواند نشانه‌ی چرب بودن کبد شما باشد.
اولتراسوند
از این روش با استفاده از امواج صوتی از کبد شما عکس‌برداری می‌کند. ممکن است پزشک از روش‌های MRI یا سی‌تی‌اسکن هم برای عکس‌برداری اضافی از کبد، استفاده کند.
بیوپسی
در این حالت، پزشک پس از بی حس کردن منطقه‌ی مورد نظر، از طریق یک سوزن، بخش کوچکی از کبد را بیرون کشیده و در زیر میکروسکوپ، نشانه‌های چربی و سلول‌های آسیب دیده‌ی آن را بررسی می‌کند.
درمان بیماری کبد چرب
- هیچ درمان خاصی برای این بیماری وجود ندارد. اما با کنترل و مدیریت شرایط، خود می‌توانید این بیماری را بهبود بخشید.
- چنانچه نوع کبد چرب شما الکلی است، مصرف نوشیدنی‌های الکلی متوقف کنید. در این خصوص از پزشک خود هم کمک بگیرید. در صورتی که الکل را کنار نگذارید، ممکن است دچار مشکلات بیشتری چون هپاتیت یا سیروز شوید.
- حتی اگر کبد چرب شما از نوع غیر الکلی است، باز هم قطع مصرف الکل به بهبود شما کمک خواهد کرد. چنانچه اضافه وزن دارید سعی کنید به تدریج وزن خود را کاهش دهید. البته توجه کنید که این کاهش وزن نباید بیش از ۰.۵ تا ۱ کیلوگرم در هفته باشد.
- یک رژیم غذایی سالم برای خود فراهم کرده و به طور منظم ورزش کنید. مصرف غذاهایی با کربوهیدرات بالا مانند نان، غلات، حبوبات، برنج، سیب زمینی و ذرت را هم محدود کنید. ضمن این که نوشیدنی‌های قندی چون نوشابه را هم کنار بگذارید.
انیمه
#سریال خاندان اژدها
#آشپزی
#خراسان جنوبی