وظیفه شناسی و مسئولیت‌پذیری از ویژگی‌های اکتسابی ما در طول زندگی است که بخش زیادی از آن در کودکی  نهادینه می‌شود و این دو ویژگی نقش فعالی در پیشرفت‌ها و موفقیت‌های ما دارد.

اگر فرزند ما تکالیفش را انجام نمی‌دهد، اتاقش را مرتب نمی‌‌کند، کار‌های شخصی‌اش را شما انجام می‌دهید یا در هیچ موقعیتی خود را موظف نمی‌داند که کمک حال خانواده باشد مشخص است که ما بیش از اندازه کار‌ها را خودمان انجام داده‌ایم و فراموش کرده‌ایم که کودکانمان را مسئولیت‌‌پذیر بار بیاوریم. فرزندانی که تمام کارهایشان با حمایت والدین انجام می‌گیرد، بی‌مسئولیت بار آمده و نه تنها هیچ وقت به خانواده‌ی خود کمک نمی‌کنند، بلکه در انجام کارها و وظایف شخصی خود ناتوان هستند و همیشه محتاج حمایت دیگران باقی خواهند ماند.

به فرزندان خود مطابق سن آن‌ها مسئولیت بدهیم

اگر فرزند ما کلاس پنجم است نباید وظیفه‌ی او فقط آب دادن به گل‌ها باشد. بهتر است به کودکان مطابق با سن و وضعیت جسمی و توانایی‌ او مسئولیت‌هایی را واگذار کنیم. به طور مثال به فرزند کلاس اول‌مان بگوییم بعد از برگشتن از مدرسه جوراب‌های خود را بشوید. بند کفش‌های خود را ببندد. خودش وسایلش را در کیفش بگذارد و در جمع کردن و پهن کردن سفره کمک کند و از فرزند کلاس پنجم خود بخواهیم در خرید یا شستن ظرف‌ها کمک کند.

اشتباهات‌شان را بلافاصله تصحیح نکنیم

اگر کودک شما وظایفش را درست انجام نمی‌‌‌دهد لازم نیست جلوی کودک و بلافاصله کارش را اصلاح کنید تا او مطمئن شود خود شما هم می‌توانید زودتر و بهتر از او وظیفه‌اش را انجام دهید و وقتش را هم دارید و به این ترتیب به تدریج از انجام کار سر باز زند. اگر کودک ما خوب هم جوراب را نشست مهم نیست. اجازه دهید فرق خوب شستن و خوب نشستن را تجربه کند. لازم نیست بلافاصله در مقابل کودک جوراب‌هایش را بهتر از خودش بشویید.

قدردان کودک باشید

برای کمک‌هایی که فرزندتان در منزل انجام ‌می‌دهد او را تحسین کنید تا این رفتار‌ها در او تقویت شود؛ ولی این تحسین زیادتر از کار انجام شده نباشد. به طوری که به قول قدیمی‌ها کودک شما قدم عباسی شود و برای هر رفتار خوب کوچکی منتظر پاداش و جایزه باشد!

مسئولیت بیش از اندازه و سنگین به کودکان ندهیم

شاید کودکان ما کارهای زیادی بتوانند انجام دهند؛ اما درست نیست که تمام فرصت‌های کودکی آن‌ها را بخاطر مسئولیت‌پذیری بگیریم. به آن ها وقت بازی و تفریح و استراحت هم بدهیم.

در صورت فراموش کردن مسئولیت به کودکان یادآوری کنیم

اگر کودک فراموش کرد وظیفه‌اش را انجام دهد، بدون متهم کردن و سرزنش او فواید انجام کار را به او یادآوری کنیم. مثلا:

جورابهاتو بشور تا فردا با جوراب های تمیز مدرسه بری. به گلدون ها آب بده تا سبز وبا طراوت بمونن. وسایلت رو داخل کیفت بذار تا دانش‌آموز مرتب و منظمی در کلاست باشی.

مسئولیت کودکان را به تدریج افزایش دهیم

به تدریج که کودکان در انجام مسئولیت ‌های خود کارآمد می‌شوند؛ به آن‌ها مسئولیت‌های بزرگ‌تری ‌بدهیم تا احساس توانایی درآن‌ها افزایش یابد و به تدریج خود را برای انجام مسئولیت‌های مهم تر آماده کنند.