انرژی هستهای یکی از امیدها و نگرانیهای بشر امروز است که از یک طرف میتواند پاسخگوی انرژی جمعیت پیش رو و از طرف دیگر می تواند تهدیدی برای سلامت محیط زیست به شمار رود. در این مطلب به معرفی کشورهایی که بزرگترین مخازن اورنیوم را در دنیا دارند، میپردازیم.
فرآیندهای انرژیزای مادهای مثل اورانیوم، باعث شده است که نسبت به طلا و نقره عنصر شناخته شدهتری در عصر حاضر محسوب شود؛ چرا که بررسیها ثابت کرده است که این مادهی معدنی توانایی برطرف کردن نیازهای دراز مدت جمعیت انسانی این سیاره را دارد. در سال ۲۰۱۲ ظرفیت انرژی هستهای موجود ۳۷۲.۵ گیگاوات گزارش شد که شامل ۴۳۷ نیروگاه هستهای فعال در ۳۱ کشور جهان است. هر چند در این میان، کشورهایی مثل ژاپن و آلمان مجبور شدند به علت اعتراضات عمومی مربوط به موارد ایمنی و زیست محیطی، تمام راکتورهای خود را غیر فعال کنند. در مقابل کشورهای دیگری چون هند، چین، روسیه و عربستان سعودی، برای رفع نیاز انرژی خود، اقدام به فعالسازی راکتورهای جدید کردهاند. با توجه به این که سوخت نیروگاههای هستهای به طور معمول توسط اورانیوم تامین میشود، کشورهایی که ذخایر بالای اورانیوم دارند، میتوانند سهم استفادهی خود از انرژی هستهای را در بازار جهانی انرژی بالاتر ببرند. در فهرست حاضر، کشورهایی را که بیشترین ذخایر اورانیوم را دارند و هر کیلوگرم اورانیوم آنها با قیمتی کمتر از ۸۰ دلار قابل بازیابی است، معرفی میشوند.
استرالیا
در سال ۲۰۱۵، استرالیا موفق به تولید ۶۶۸۹ تن اورانیوم شد. از این رو استرالیا سومین تولیدکنندهی اورانیوم جهان پس از قزاقستان و کانادا است. استرالیا از سال ۱۹۵۴ اورانیوم را استخراج میکرده است و سه معدن رنچر، المپیک دم و فور مایل در این کشور حال بهرهبرداری هستند. با وجود این که استرالیا بالاترین حجم ذخایر اورانیوم دنیا را دارد، مخالفتهای عمدهای در خصوص استخراج آن وجود دارد. به همین دلیل، محدودیتهایی در صادرات این ماده به علت نگرانیهای زیستمحیطی لحاظ شده است.
کانادا
کانادا طی چندین سال، بزرگترین تولیدکنندهی اورانیوم جهان بود. به طوری که در آن زمان ۲۲ درصد اورانیوم دنیا را تولید میکرد؛ اما در سال ۲۰۰۹ قزاقستان از آن پیشی گرفت. معدن مک آرتور ریور کانادا به عنوان پر بازدهترین معدن اورانیوم جهان شناخته شده است. آمارهای ثبت شده نشان میدهد که کانادا در سال ۲۰۱۳ نزدیک به ۹۳۳۱ تن اورانیوم را تولید کرده است.
قزاقستان
قزاقستان دومین کشوری بود که توانست در سال ۲۰۱۳ بیشترین ذخایر اورانیوم را با رقمی معادل ۲۰۰ هزار تن تولید کند. در سال ۲۰۰۹ این کشور توانست که ۲۸ درصد اورانیوم جهان را تامین کند. ضمن این که در سال ۲۰۱۳ هم این کشور با تولید ۲۲۴۵۱ تن اورانیوم، ۳۸ درصد از کل اورانیوم جهان را تولید کرد. بیشتر این اورانیوم توسط شرکت «قزاق اتم پروم» صادر شد. این کمپانی بخش عمدهی فعالیتهای اورانیوم کشور را نظیر معدن، اکتشاف، واردات و صادرات، را تحت مدیریت خود قرار داده است. علاوه بر این، با کشورهای بزرگ مصرف کنندهی انرژی مانند چین، ژاپن و روسیه، همکاریهای متقابل داشته و سهم قابل توجهی در غول هستهای دنیا یعنی شرکت وستینگهاوس الکتریک دارد.
برزیل
برزیل سومین کشور حاضر در فهرست است که ۱۵۵ هزار تن از ذخایر اورانیوم را در اختیار دارد. دو راکتور شناخته شدهی این کشور حدود ۳ درصد از انرژی برق آن را تامین میکنند. راکتور هستهای سوم در دست ساخت است که قرار است همراه با چهارمین راکتور در دههی پیشرو راهاندازی شود. تصور میشود که افزایش بهرهبرداری برزیل از ذخایر اورانیوم میتواند چشمانداز اقتصادی عالی در این کشور آمریکای جنوبی فراهم آورد.
کشورهای دیگر
آفریقای جنوبی با ۱۱۳ هزار تن ذخایر اورانیوم توانسته است تا رتبهی چهارم فهرست را به خود اختصاص دهد. از این رو این کشور موفق شده است تا ۵ درصد از انرژی برق خود را از طریق انرژی هستهای تامین کند.
مغولستان و چین هم به ترتیب با ذخایری به ظرفیت ۱۰۸ و ۹۴ هزار تن اورانیوم توانستهاند تا خود را در این فهرست جای دهند. اوکراین هم با ۴۳ هزار تن و تانزانیا با ۳۸ هزار تن به ترتیب در رتبههای هفتم و هشتم قرار دارند. ضمن این که در آینده هم ایالات متحده و ازبکستان با مقدار اورانیوم ۳۹ و ۴۲ هزار تن، خود را در این فهرست قرار میدهند.
آیا اورانیوم میتواند در آینده به یک قدرت تبدیل شود؟
آمارها نشان داده است که دسترسپذیری اورانیوم مانند دیگر منابع طبیعی نیست. پراکندگی نامنظم این منابع در جهان بیشتر از سوختهای فسیلی است. از طرفی اورانیوم میتواند به عنوان یک منبع امیدوار کننده برای تامین انرژی جهان به شمار بیاید.
استفادهی طولانی مدت از سوختهای فسیلی باعث تغییرات آب و هوایی شده است و اورانیوم گزینهی خوبی است تا بتوانیم از سوزاندن سوختهای فسیلی و دیگر هیدروکربنها رفع وابستگی کنیم. البته استفاده از انرژی هستهای هم چندان بدون خطر نیست و خطر ذوب شدن راکتور هستهای را به همراه دارد. در واقع، دستیابی به روشهای امن برای استخراج و کنترل فرآیند تبدیل اورانیوم به انرژی الکتریکی، برای جمعیت رو به رشد کرهی زمین یکی از چالشهای بزرگ بشریت است.
اسکار
#آشپزی
#خراسان جنوبی