عواقب استفاده افراطی زنان از شبکه های اجتماعی

در ابتدا شایان ذکر است که هیچ مخالفتی با ورود تکنولوژی‌های جدید در عرصه زندگی امروز  وجود ندارد و در این مقاله بصورت موردی آسیب های اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی بر زنان خانه‌دار که وقت بیشتری برای اختصاص دادن به فضای مجازی دارند بررسی شده است و گرنه اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی در همه‌ی اقشار جامعه وجود دارد و البته چه بسیارند مردان و زنانی شاغل یا خانه‌دار که از مزایای این شبکه‌ها در بالا بردن سطح دانشی و مهارت خود  یاگسترش کار و حرفه‌ی خود و به نحوی مثبت استفاده می کنند اما در این مقاله با فرض افراط و اعتیاد در استفاده از این شبکه‌ها عواقب آن در زندگی زنان خانه‌دار مورد بررسی قرار گرفته شده است.

خانم خانه داری که به شبکه های اجتماعی اعتیاد پیدا کرده است

سمانه که به کار بیرون علاقه ندارد و از اول خانه‌داری را برای خودش انتخاب کرده است. او اکنون یک دختر شش ساله دارد. قبل از اینکه گوشی هوشمندی داشته باشد خانم بسیار کدبانویی بود و روابط بسیار شاد و مثبتی با خانواده و همسایگان و فامیلش داشت. او حتی به مادرش کمک می‌کرد. پدرش را به دکتر می برد و خریدهای همسایه‌ی باردارش را انجام می‌داد.اما چند وقتی است سمانه بیشتر در فضای مجازی آنلاین است تا در فضای واقعی زندگی خودش حضور داشته باشد. این امر باعث شده است کودک و همسر سمانه از او شاکی باشند و سمانه از این که مدام درباره‌ی این موضوع مورد انتقاد قرار گیرد عصبی می‌شود. او وقت برای انجام کارهایش کم می آورد و نا خواسته ساعت‌ها در اینستاگرام دوستانش محو تماشای عکس‌های آن‌ها می شود و یا پای درد‌دل  دوستی  از آماده کردن ناهار یا شام فراموش می‌کند.

ساده شدن و افزایش ارتباطات مجازی

شاید یکی از عواملی که افراد، خصوصا زنان خانه‌دار را معتاد به این شبکه‌ها کرده است سهولت و راحتی  ارسال و دریافت پیام باشد. با پیشرفت تکنولوژی و روی کار آمدن اینترنت‌های پرسرعت 3G و 4G، امروزه در اکثر مکان‌ها امکان برقراری ارتباط با اینترنت فراهم شده است. از طرفی دیگر می توان به جذاب بودن و تعاملی بودن این شبکه‌ها در دنیای مجازی اشاره کرد. سهولت و راحتی و کم هزینه بودن ارسال و دریافت پیام‌ها هم عامل مهم و اجتناب‌ناپذیری است که کاربران اینترنتی به آن روی آورده‌اند.

متاسفانه بدون آن که متوجه شویم استفاده از این رسانه‌ها حالت عادت و اعتیادگونه‌ای به خود گرفته است. به تدریج ارتباط و تعامل بین افراد خانواده کمتر و کم‌تر شد و ما را از دنیای واقعی مان دور کرد.

کاهش ارتباطات واقعی

قبل از ورود نسل جدید تلفن‌های همراه، زنان‌ خانه‌دار  بیشتر سرگرم کارهای خانه بودند یا وقت‌شان را  صرف خرید و رفتن به مهمانی‌ها  یا رسیدگی به تکالیف و درس‌های فرزندانشان می‌کردند و زمان بیشتری را صرف ارتباط با همسران ، فرزندان و دوستان خود می‌کردند. اما حالا این ارتباطات به گونه‌ای دیگر پیش می‌رود. بنابراین اولین آسیب جدی شبکه‌های اجتماعی مانند تلگرام ،  کاهش ارتباط و تعامل بین افراد خانواده خصوصا همسران و رابطه فرزندان با مادر است. آسیبی جدی و در عین حال تلخ و دردآور که روابط و همبستگی بین افراد خانواده را بطور گسترده‌ای پایین آورده است و چه بسا که این معضل مهم باعث فروپاشی کانون گرم خانواده شده است.

پر کردن شکاف های احساسی با افراد مجازی

گاهی اوقات به خاطر اختلافاتی که بین زن و شوهر وجود دارد  یا روابطی که منجر به شکست شده است و  دیگر عشق و محبت و صمیمیتی بین آنها حکم‌فرما نیست باعث می‌شود هر یک از زوجین این خلاء روحی و عاطفی را در جای دیگر پر کنند لذا مکانی را مناسب‌تر از فضای مجازی نمی بینند و این گونه است که در پی تخلیه‌ی احساسات خود و جلب توجه عواطف و احساسات دیگران می شوند. کم نیستند زوجینی که برای جبران کمبودهای عاطفی و احساسی خود و یافتن تسلی و التیامی برای آن، درگیر رابطه‌ای عاطفی و احساسی با دیگری شوند. التیامی که در نهایت منجر به فرو ریختن دیوار اعتماد و امنیت روابط خانوادگی است. زنی که عشقی از طرف همسرش دریافت نمی کند  و شکاف‌های احساسی-عاطفی زیادی در درون خود حس می کند برای رهایی از این مشکلات به دنیای مجازی روی می‌آورد که به تدریج او را وابسته و دل‌بسته می‌سازد.

افزایش فردگرایی و میل به انزوا

شبکه‌های اجتماعی زنان خانه‌دار را نیز به فردگرایی و انزوا و تنهایی کشانده است که خود یکی از عوامل سرد شدن روابط خانوادگی است. این فردگرایی که نه تنها زنان خانه دار بلکه مردان و فرزندان ما را نیز به انزوا کشانده است و به بهانه‌ی این که حریم شخصی و خصوصی فرد است و باید به آن احترام گذاشته شود، خطراتی انکارناپذیر را می تواند برای شخص به همراه داشته باشد. این فردگرایی و انزوا باعث می‌شود نظارت و کنترل گذشته کم‌رنگ و حتی محو شود و فجایع غیرقابل جبرانی را به کانون گرم خانواده وارد کند. ضمن این که به تدریج رشته‌ی محبت و صمیمیت بین زن و شوهر و فرزندان را گسیخته می‌کند.

نشانه های اعتیاد به دنیای مجازی

متاسفانه شبکه‌های اجتماعی و به طور کلی اینترنت و دنیای مجازی نه تنها زنان خانه‌دار بلکه همه‌ی افراد را به نوعی معتاد کرده است. کافی است موبایل خود را جا بگذاریم، یا دسترسی ما به اینترنت برای دقایقی قطع شود. این امر باعث آشفتگی و پریشان‌حالی، بی‌حوصلگی و افسردگی، عصبانیت، تندخویی، استرس و ایجاد اختلال روحی و روانی شده و آرامش ما را بر هم می زند. احساس می کنیم چیز مهمی را گم کرده‌ایم یا از دست داده‌ایم گویی عضوی از بدن‌مان دچار درد شده است. طبق تحقیقات انجام شده این اختلالات روحی و روانی در زنان حتی بیشتر از مردان است.

ایجاد سوء ظن و فروپاشی دیوار اعتماد بین زوجین

حالت اعتیادگونه استفاده از شبکه های اجتماعی توسط زوجین باعث ایجاد شک و شبهه و احساس خطر و عدم امنیت همسران نسبت به یکدیگر می‌شود و این پرسش در ذهن همسران قوت می‌گیرد که همسرم با چه کسی در حال چت کردن است و این ترس به تدریج باعث شک و تردید و سوءظن و عدم اعتماد بین زوجین می شود.

به طور خلاصه، استفاده‌ی نادرست و بیش از حد اینترنت و رسانه‌های اجتماعی توسط زنان می‌تواند تاثیراتی منفی‌ بر روابط زناشویی، از بین رفتن اعتماد، افزایش دروغ و کاهش ارتباط و تعامل بین افراد خانواده و نیز  تاثیر منفی در تربیت فرزندان بجای بگذارد. اما تمام این موارد به این معنی نیست که شبکه‌های اجتماعی خود را حذف کنیم و چشم بر روی همه‌ی مزایا ببندیم که به آفتی گرفتار نشویم. با برنامه‌ریزی و مدیریت درست وقت و ارتباطات خود می‌توان از این شبکه‌ها به بهترین حالت بهره برد ونه تنها از آسیب آن‌ها در امان ماند که حتی از مزایا و محاسن آن در زمینه‌ی آشنایی با روش‌های جدید تربیتی، رفتار با کودک و انواع و اقسام دانستنی‌های مفید بهره جست.