در جامعه‌ای که مشکلات مالی می‌توانند زندگی افراد را به چالش بکشند، برخی بدون قصد مجرمانه روانه زندان می‌شوند. ستاد دیه با حمایت مردم، پلی میان عدالت و انسانیت می‌سازد تا این زندانیان نه‌تنها آزاد شوند، بلکه خانواده‌هایشان نیز از آسیب‌های اجتماعی و اقتصادی ناشی از حبس رهایی یابند.

به گزارش ۷۲۴پرس، به زندان افتادن افراد به دلیل بدهکاری مالی به‌ویژه در جرائم غیرعمد، آثار زیانباری برای فرد و خانواده وی در پی دارد که لطمه‌ی روحی و روانی و آسیب‌های اجتماعی غیرقابل‌جبران از عواقب ورود افراد به زندان است که این آسیب‌ها با کمک ستاد دیه به عنوان یک ستاد مردم‌پایه در ارائه حمایت‌های مالی خود ستاد و جمع‌آوری کمک خیّرین و جلب رضایت شکات التیام می‌یابد.

ستاد دیه، ستاد حمایتی مردم‌پایه در کاهش نابرابری‌های اجتماعی

سال ۱۳۶۹ در راستای حمایت از زندانیان جرائم غیرعمد، ستاد دیه به‌عنوان یک ستاد مردم‌پایه با برگزاری اولین جشن گلریزان برای آزادی زندانیانی که صرفاً به دلیل عدم تمکین مالی تحمل حبس می‌کنند، بنا شد که تاکنون با کمک خیّرین بیش از ۱۶۰ هزار زندانی جرائم غیرعمد به آغوش خانواده بازگشته‌اند.

زندانی‌شدن به دلیل جرائم غیرعمد نه‌تنها باعث افزایش جمعیت زندان‌ها می‌شود، بلکه فشار اقتصادی و روانی زیادی به خانواده زندانیان وارد می‌کند که ستاد دیه سعی می‌کند با برگزاری پویش‌ها و اطلاع‌رسانی در جلب مشارکت عمومی و افزایش آگاهی اجتماعی نسبت به این موضوع گام بردارد.

به گفته رئیس هیئت‌امنای ستاد دیه کشور، حدود ۱۶ هزار زندانی جرائم غیرعمد در زندان‌های کشور وجود دارند که از این تعداد ۸۵ نفر به دلیل بدهکاری دیه ناشی از حوادث کارگاهی، ۱۳ هزار و ۲۳۱ نفر به دلیل بدهی مالی، ۲ هزار و ۱۵۶ نفر به دلیل بدهکاری مهریه و ۴۸۳ نفر به دلیل بدهکاری نفقه زندانی شده‌اند.

همچنین، سال ۱۳۶۹ ذیل بررسی جرائم زندانیان غیرعمد در کمیته حقوقی مردمی ستاد دیه مشخص گردید ۵۰ درصد زندانیان بدهکاری دیه در تصادفات، فاقد گواهینامه هستند و بیش از ۸۰ درصد آن‌ها بیمه ندارند که در این راستا پس از تلاش‌های چندین ساله قانون بیمه شخص ثالث، اصلاح، مصوب و دائمی شد.

یکی دیگر از محکومیت‌های مالی جرائم غیرعمد بدهکاری‌های مهریه است و کاهش زندانیان این رسته مستلزم فرهنگ‌سازی است که آموزش‌های اجتماعی آن باید از بستر خانواده شروع شود و تا مدرسه، مسجد، شورای فرهنگی و کف جامعه ادامه یابد؛ بازنگری قوانین مرتبط با مهریه نیز می‌تواند در تسهیل ازدواج، جوانی جمعیت و کاهش این دسته زندانیان مؤثر باشد.

از آن جایی که ستاد دیه به‌عنوان یک نهاد حمایتی نقش مهمی در کاهش نابرابری‌های اجتماعی و دست‌گیری از خانوارهای کم‌بضاعت ایفا می‌کند، شایسته است تمام افراد جامعه نیز ضمن کسب آگاهی از جرم افراد، گامی مؤثر در جهت تحقق عدالت اجتماعی و کاهش رنج ناشی از جرائم بردارند.

رهایی از بند رنج‌های اجتماعی با نگاه خیرخواهانه شکات

از گروه‌های مردمی مهم و تأثیرگذار در آزادی زندانیان و حمایت اجتماعی از خانواده آن‌ها می‌توان به شاکیانی اشاره کرد که به‌مانند خیّر عمل می‌کنند و جهت بازگشت افراد به آغوش خانواده و آلام آسیب‌های اجتماعی آنان، بدهکاری خود را می‌بخشند و در گستری فرهنگ‌سازی نوع‌دوستی و بخشش گام‌برمی‌دارند.

گذشت از حق قانونی به نفع انسانیت، لذتی است که انسان را از بند هرگونه اضطراب عاطفی و اجتماعی جدا کرده و به آسودگی خاطر پیوند می‌زند، به‌طوری که طبق آمارهای سال ۱۴۰۳ از ۲۱ هزار و ۵۹۸ میلیارد تومان بدهی ۹۶۰۰ زندانی جرائم غیرعمد از بند رها شده، ۵ هزار میلیارد تومان توسط شکات بخشیده شده است که خود سندی بر قدرت نوع‌دوستی است.

همچنین، مطابق استفتائات انجام شده از اکثر مراجع تقلید، پرداخت زکات فطره برای آزادی زندانیان جرائم غیرعمد امکان‌پذیر است؛ چراکه این زندانیان افراد بی‌بضاعت و آبرومندی هستند که نه بابت ارتکاب اعمال مجرمانه بلکه به لیل ناتوانی در تسویه قروض و دیون شخصی، با حکم مراجع قضائی روانه زندان شده‌اند.

دراین‌رابطه طبق آمارها در ماه رمضان ۱۴۰۴ مردم ایران بار دیگر جلوه‌ای از همبستگی و همدلی را در قالب آزادی ۲۵۳۰ زندانی بدهکار جرائم مالی غیرعمد شامل ۱۶۸۴ زندانی ضمانت و صدور چک، ۷۹۴ زندانی مهریه و نفقه و ۵۲ محکوم دیات غیرعمد، به نمایش گذاشتند.

آزادی، نه یک رویداد، بلکه یک احساس است؛ یک احساس مسئولیت! یک حس عدالت‌خواهی، آغشته به امید، برای آزادی زندانیانی که غیرعمد گرفتار بند و زندان شده‌اند؛ چراکه در زندان‌ها، قلب‌ها می‌تپند و شاید سهم ما در گلریزان آزادی زندانیان همین باشد! همین که نور امید را به قلب‌های منتظر بتابانیم.