رابطه نوشیدن آب و کاهش وزن

به گزارش ۷۲۴پرس و به نقل از Healthline، نوشیدن آب می‌تواند به سوزاندن کالری و کاهش میل به خوردن و هوس کردن انواع خوراکی‌های پرکالری و چاق کننده کمک کند. از طرف دیگر آب می‌تواند بهترین نوشیدنی برای جایگزین کردن دیگر نوشیدنی‌های شیرینی باشد که کالری و قند فراوانی داشته و به جای کاهش وزن اسباب چاق شدن هرچه بیشتر ما را فراهم می‌کنند. بااین‌حال هنوز شواهد کافی وجود ندارد که نشان دهد نوشیدن آب می‌تواند به شکل مستقیم باعث کاهش وزن ما شود. اما این مسئله تاچه حد قابل استناد است؟

برای مدت‌های مدید اینگونه تصور می‌شد که نوشیدن آب به کاهش وزن کمک می‌کند. درواقع در جریان یک مطالعه که  نتایج آن در سال  ۲۰۱۹ منتشر شد، مشخص شد که ۲۶/۳% از شرکت کنندگان این بررسی  مدعی شدن نوشیدن مقدار زیادی آب در طول روز می‌تواند به کاهش وزن کمک کند. بااین‌حال تحقیقات دیگری هم انجام شد که بر این ارتباط صحه گذاشته و نشان داد میان نوشیدن آب بیشتر و کاهش وزن رابطه‌ای وجود دارد، هرچند هنوز شواهد قطعی در دست نیست که  بتواند این رابطه علت و معلولی را مستند کرده و به اثبات برساند. 

مطلب مرتبط: چطور به‌شکل اصولی برای کاهش وزن برنامه‌ریزی کنیم؟

درادامه این مطلب با ما در 724press همراه شوید تا با دقت بیشتری به این مسئله توجه کنیم. در گام نخست باید با مطرح کردن این پرسش شروع کرد که آیا نوشیدن آب باعث سوزانده شدن کالری می‌شود؟

درپاسخ باید گفت مصرف آب با افزایش فعالیت سمپاتیک بدن در ارتباط است. سیستم سمپاتیک بدن شامل چیزهایی است که ضربان قلب و متابولیسم بدن را فعال می‌کنند.  درنتیجه می‌توان اینطور نتیجه گرفت که نوشیدن آب ممکن است به افزایش میزان متابولیسم بدن و در نتیجه افزایش نیاز بدن به انرژی همراه باشد که درنتیجه این مسئله بدن برای تأمین این انرژی به سوزاندن کالری می‌پردازد.

درجریان یک مطالعه که در سال گذشته میلادی انجام شد، محققان دریافتند افرادی که بعد از هر وعده غذایی خود بین  ۲۰۰ الی  ۲۵۰ میلی‌لیتر اب گرم مصرف می‌کنند، وزن بیشتری از دست داده و در مقایسه با گروه کنترل از شاخص توده بدنی کمتری برخوردار بودند. در یک بررسی که قدیمی‌تر است هم به شرکت کنندگان آب، محلول نمکی یا ساکارز داده می‌شد تا بنوشند و سپس محققان تأثیر این نوشیدنی‌ها روی مصرف انرژی آنها  درحالت استراحت را مورد بررسی قرار دادند تا مشخص شود هرکدام باعث میزان سوزاندن چه مقدار کالری در بدن افراد می‌شود.

نتایج حاصل نشان داد آب به دمای اتاق رسیده تأثیر خاصی نداشت، هرچند آب سرد  می‌تواند میزان کالری سوزی را تا  ۲۳ کالری در روز افزایش دهد. اما مسئله جالب این بود که نوشیدنی ساکارز درواقع افزایش قابل توجه‌تری را در زمینه مصرف انرژی از خود نشان داد که قابل تأمل بود. این مسئله باعث بروز شک و تردید‌هایی در مورد اثربخشی آب برای مدیریت چاقی شده و لذا محققان بر این باور هستند که باید تحقیقات بیشتری به صورت مشخص تأثیر مایعات گرم در روند کاهش وزن و همچنین مقایسه آنها با مایعات سرد  و تأثیر آنها روی میزان مصرف انرژی را  در دستور کار خود قرار دهند.

تأثیر نوشیدن آب روی اشتها و میزان کالری دریافتی

هنگامی که به جای مصرف دیگر انواع نوشیدنی از جمله نوشیدنی‌های لبریز از قند و کالری، آب را جایگزین کنید، به صورت طبیعی مصرف کالری را کاهش داده و درنتیجه شاهد کاهش وزن خواهید بود. از سوی دیگر علاوه بر این اثر مفید برخی از افراد هم مدعی هستند نوشیدن آب قبل از هر وعده غذایی می‌تواند به کاهش اشتهای فرد کمک کند. اما آیا این مسئله حقیقت دارد؟

نتایج یک مطالعه که در سال  ۲۰۱۸ انجام شده است نشان داد نوشیدن آب قبل از وعده‌های غذایی می‌تواند احساس گرسنگی را در فرد کاهش دهد، درنتیجه میل به خوردن غذا هم کاهش پیدا کرده و از کالری دریافتی فرد کاسته می‌شود. البته این مسئله در مورد افرادی با وزن متوسط و شاخص توده بدنی یا BMI متعادل صدق می‌کند و هنوز مشخص نیست این موضوع تاچه حد شامل حال افراد چاق و دارای اضافه وزن هم می‌شود.

درنهایت براساس داده‌های معتبر به دست آمده از تحقیقات انجام شده این موارد مشخص شده است:

• وقتی رژیم نگرفته یا روی تغذیه‌تان کنترل و نظارت خاصی ندارید، انتخاب آب به‌جای نوشیدنی‌های پرکالری می‌تواند به کاهش میزان کالری دریافتی کمک کند.
• برای افرادی که از نظر متابولیکی دچار مشکل هستند یا کسانی که دارای اضافه وزن هستند  هم نوشیدن آب پرفایده است، چون به سوزاندن کالری بیشتر کمک می‌کند.
• نوشیدن آب می‌تواند باعث تحریک بدن شده تا چربی‌های انباشته شده را بدون افزایش میزان قند خون یا ترشح انسولین تجزیه کند که درنتیجه این امر هم از کاهش وزن حمایت می‌کند.

آیا نوشیدن آب به میزان بیشتر  به معنی افزایش احتمال کاهش وزن است؟

ذکر این نکته خالی از لطف نیست که نوشیدن آب به میزان کافی ممکن است بتواند به جلوگیری از افزایش وزن طولانی مدت کمک کند. درهمین رابطه و به گزارش ۷۲۴پرس، مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۳ انجام شد که نشان داد یک فرد به صورت متوسط هر چهار سال یک بار در حدود  ۳/۲ پوند معادل  ۱/۴۵ کیلوگرم اضافه وزن پیدا می‌کند. براین اساس افرادی که روزانه یک فنجان آب اضافه مصرف می‌کردند موفق به کاهش وزن  ۰/۱۳ کیلوگرمی خود شدند. از طرف دیگر کسانی که روزانه یک وعده نوشیدنی حاوی قند خود را با یک فنجان آب جایگزین کردند  این میزان افزایش وزن چهار ساله خود را به میزان نیم کیلوگرم کاهش دادند. از جمله نوشیدنی‌های شیرین شده با شکر می‌توان به انواع نوشابه‌ها مثل یک قوطی پپسی اشاره کرد که حاوی تقریبا هفت گرم قند و  ۲۵ کالری است. 

از طرف دیگر در جریان یک بررسی جدیدتر که در سال  ۲۰۱۹ انجام شد، محققان دریافتند که نتایج بسیاری از مطالعات انجام شده پیرامون رابطه آب و کاهش ونز نشان از آن دارد که نوشیدن آب بیشتر به نحوی با کاهش وزن بیشتر در ارتباط است. بااین وجود به گفته محققان زمانی این کاهش وزن بیشتر ملموس بود که فرد نوشیدن آب را جایگزین نوشیدنی‌های پرکالری مثل انواع نوشابه و آبمیوه‌های صنعتی کرده بود. این مسئله یک بار دیگر نشان داد که مصرف آب به‌خودی خود چندان نقشی در کاهش وزن فرد ندارد.

برای کاهش وزن لازم است در طول  روز چه میزان   آب بنوشم؟

بسیاری از متخصصان حوزه بهداشت توصیه می‌کنن که افراد روزانه هشت لیوان آب معادل دو لیتر آب مصرف کنند. بااین‌حال درجریان یک بررسی که در سال  ۲۰۱۷ انجام شد، هیچ ارتباط مشخصی میان نوشیدن این مقدار آب  در طول روز و کاهش وزن به‌ویژه در میان نوجوانان دارای اضافه وزن یا چاقی مشاهده نشد.

از سوی دیگر میزان نیاز هر فرد به نوشیدن آب کاملا  به وضعیت فیزیکی و نیازهای جسمانی او بستگی دارد. به‌عنوان مثال افرادی که زیاد عرق می‌کنند یا کسانی که به صورت مرتب به انجام فعالیت‌های ورزشی مشغول هستند ممکن است نسبت به افرادی که فعالیت چندانی نداشته و تعریق زیادی ندارند، نیازمند مصرف  میزان بیشتری آب هستند. همچنین افراد مسن یا زنان شیرده هم باید با دقت بیشتری میزان مصرف آب روزانه خود را مورد بررسی قرار دهند تا دچار بی آبی نشوند.

مطلب مرتبط: نکات مهم و کلیدی برای رفع مشکل چاقی و تجمع چربی در ناحیه شکم

به‌خاطر داشته باشید که بدن انسان آب مورد نیاز خود را تنها از طریق نوشیدن مایعات جذب نکرده و می‌تواند آن را از طریق مصرف مایعات دیگری همچون چای و قهوه و مصرف مواد غذایی مثل گوشت، ماهی، میوه، انواع سبزیجات و لبنیات هم تأمین کند. به‌عنوان یک قانون کلی خوب، همیشه و هر زمان که احساس تشنگی کردید حتما تا رفع کامل این احساس آب بنویشید. اگر متوجه خشکی پوست شده یا از مشکلاتی همچون احساس خستگی غیرارادی، سردرد ناگهانی و رنگ تیره ادرار رنج می‌برید هم همیشه به کم آب شدن بدن به‌عنوان یکی از دلایل اصلی توجه کرده و با نوشیدن آب به میزان کافی وضعیت بدنی خود را کنترل کنید. اگر مشکل اصلی شما کم آبی باشد، به‌احتمال زیاد نوشیدن آب به میزان کافی می‌تواند این علائم را برطرف کند.

به صورت کلی یک سری مقادیر مشخص از میزان مایعات مورد نیاز روزانه وجود دارد که براساس برآوردها شامل این موارد است:

بهتر است مردان در طول روز سه لیتر و خانم‌ها دست کم  ۲/۲ لیتر آب مصرف کنند. براین اساس زنان روزی  ۹ فنجان و مردان روزانه به  ۱۳ فنجان آب نیاز دارند. بااین‌حال این اعداد و ارقام تنها یک دستورالعمل کلی است و برخی افراد ممکن است به میزان آب کمتری احتیاج داشته باشند؛ درحالی که برخی دیگر به دلیل شرایط فیزیک خود به مقادیر بیشتر آب نیازمند باشند. بنابراین برای اطلاع از وضعیت خود و بهترین میزان مصرف آب در طول شبانه روز حتما با یک متخصص بهداشتی دراین زمینه مشورت کنید.

پرسش‌های متداول

۳. آیا با نوشیدن آب فراوان می‌توان اصطلاحا چربی‌های انباشته شده شکمی را آب کرد؟

درپاسخ به این پرسش لازم است یادآوری کنیم که هنوز هیچ تحقیق مستقلی برای حمایت از این ایده انجام نشده است که نشان دهد میان نوشیدن آب و کاهش چربی‌های شکمی رابطه مستقیمی وجود دارد. بنابراین هرنوع توصیه دراین زمینه صرفا براساس گفته‌های افراد بوده و هیچ داده علمی مستدلی در این زمینه وجود ندارد.

۲. با گرفتن چند روز روزه آب می‌توان شاهد کاهش وزن بود؟

نتایج مطالعه انجام شده در سال  ۲۰۲۱ که روی  ۴۵ فرد عادی که دارای وزن نرمال بوده و هیچ  گونه اضافه وزنی نداشتند نشان داد نوشیدن  آب به مدت پنج روز باعث کاهش وزنی نزدیک به پنج کیلوگرم معادل یازده پوند در هر فرد شد.

بااین‌حال لازم است به این مسئله توجه داشته باشید که روزه آب بدون نظرات پزشکی نه کاری بی‌خطر است و نه به‌وسیله متخصصان مراقبت‌های بهداشتی توصیه می‌شود. انجام این کار می‌تواند منجر به  بروز عوارضی همچون کاهش سدیم یا تورم مغزی شود که هر دو می‌توانند زندگی فرد را در معرض تهدید قرار دهند.  علاوه بر این به نظر می‌رسد هر میزان وزن از دست رفته در طول این کار احتمالا همان وزن آب از دست رفته بدن است و درنتیجه در عمل تأثیر خاصی روی کاهش وزن و سلامت شما ندارد. درنتیجه همچنان پیروی از یک رژیم غذایی متعادل ماندن در کنار انجام فعالیت‌های بدنی منظم راهی پایدار و بی‌خطر برای کاهش وزن به صورت طولانی مدت است.

‎سخن پایانی

درپایان یک بار دیگر به این نکته اشاره می‌کنیم که نوشیدن آب به میزان کافی می‌تواند بخشی لذت بخش از تلاش شما برای کاهش وزن باشد. به هر‌حال این ماده بی‌رنگ و بو به صورت ۱۰۰% فاقد کالری است و ممکن است حتی به شما کمک کند کالری بیشتری بسوزانید. حتی شاید نوشیدن آب به‌خصوص قبل از وعده‌های غذایی بتواند اشتهای شما را کاهش و درنتیجه حجم غذای مصرفی و کالری دریافتی را هم کمتر کند.

از طرف دیگر اگر عادت به مصرف نوشیدنی‌های شیرین و سرشار از کالری داشته باشید، جایگزین کردن آنها با آب مزایای به مراتب بیشتری هم برای شما به ارمغان می‌آورد. درنتیجه مصرف آب می‌تواند راهی ساده برای کاهش مصرف شکر و انباشت کالری در بدن باشد.  اما باوجود تمام این مسائل همچنان هنوز ما به شواهد کافی برای اثبات رابطه مستقیم مصرف آب و کاهش وزن دست پیدا نکردیم. درنتیجه بهتر است اگر به دنبال کاهش وزن قابل توجه هستید، درکنار نوشیدن آب به میزان کافی از یک برنامه غذایی مناسب و فعالیت‌های بدنی منظم هم کمک بگیرید تا شاهد ارتقا بیشتر سلامتی خود باشید.

درپایان امیدوارم از این مرور و همراهی با ۷۲۴پرس دات کام لذت برده باشید. نظر شما در مورد  رابطه میان نوشیدن آب و کاهش وزن چیست؟ آیا شما هم تجربه‌ای در این زمینه دارید؟ اگر پاسخ‌تان مثبت است خوشحال می‌شویم نتایج آن را با ما و دیگر دوستان‌تان هم درمیان بگذارید. از این همراهی شما عزیزان سپاسگزاریم.