همه چیز در مورد واکسن آنفولانزا

به گزارش ۷۲۴پرس و به نقل از Healthline، ویروس کرونا از زمان شیوع خود تاکنون، قربانی‌های بسیاری گرفته است؛  ضمن آنکه پاندمی کرونا نه تنها در حوزه سلامت که در بخش‌های دیگری هممچون اقتصاد یا گردشگری هم تأثیرگذار بوده و خسارات بسیاری به بار آورد. با به بازار آمدن انواع واکسن‌های تولیدی به وسیله‌ی شرکت‌های معتبر فعال در این عرصه و همینطور رعایت پروتکل‌های بهداشتی، این روزها دیگر خبری از جولان ویروس کووید 19 نیست. بااین‌حال هنوز هم خطر ابتلا به بیماری‌های دیگری همچون آنفولانزا افراد را تهدید می‌کند، به ویژه که فصل پاییز هم از راه رسیده است.

باتوجه به شیوع کرونا و از راه رسیدن فصل شیوع آنفولانزا، مهم است که خطر ابتلا به این بیماری را جدی گرفته و برای کاهش ریسک ابتلای افراد به آن تلاش کنیم. در اوقات معمولی، فصل شیوع آنفولانزا با فرارسیدن فصل پاییز آغاز و تا اوایل فصل بهار ادامه پیدا می‌کند. طول و شدت اپیدمی احتمالی متفات است و برخی از افراد خوش شانس می‌توانند بدون آنکه حتی یک بار ابتلا به این بیماری، این دوران را پشت سر بگذارند. اما به‌هرحال اگر جزو این قشر نباشید، باید خود را برای گذراندن چند ماه از سال توأم با  علائمی همچون عطسه و سرفه آماده کنید. باید با بدن درد کنار آمده، چند روزی مرخصی بگیرید و در رختخواب استراحت کنید تا کم‌کم اوضاع دوباره عادی شود.

براساس گزارش منتشر شده از سوی مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC)، آنفولانزا سالانه بین سه الی  ۱۱ درصد از جمعیت ایالات متحده را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد و خب مشخص است که دیگر نقاط جهان هم از شیوع آن بی‌بهره نمی‌ماند.

علائم آنفولانزا چیست؟

علائم متداول آنفولانزا شامل موارد زیر است:

• سرفه
• تب- البته همه مبتلایان به این بیماری این علامت را تجربه نمی‌کنند
• سردرد
• دردهای عضلانی
• گلودرد
• آبریزش یا گرفتگی بینی
• احساس خستگی
• استفراغ و اسهال که بیشتر در کودکان شایع است

این علائم ممکن است به مدت یک هفته یا بیشتر ادامه پیدا کند و فرد باید این مدت را در منزل بستری باشد. به‌هرحال هیچ بیماری  خوشایند نیست، ضمن آنکه شما را از کار و زندگی هم می‌اندازد و چه چیز بهتر از آنکه علاج واقعه پیش از وقوع کرده و با دریافت به موقع واکسن آنفولانزا، شانس ابتلا به این بیماری را کاهش دهید. واکسن آنفولانزا گزینه ایده‌آلی است که می‌تواند بهترین راه محافظت از شما در ایام شیوع آنفولانزا باشد.

به گزارش ۷۲۴ پرس و به گفته کارشناسان مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری، ویروس آنفولانزا و ویروس ایجاد کننده بیماری کووید 19، هر دو در فصل زمستان و پاییز شیوع بیشتری دارند. علائم آنفولانزا از بعضی جهات با علائم بیماری کرونا همپوشانی دارد و به‌همین خاطر مهم است که افراد در معرض خطر برای دریافت واکسن آنفولانزا اقدام کنند.

مکانیسم عملکرد واکسن آنفولانزا چیست؟

ویروس آنفولانزا هم مثل هر ویروس دیگری جهش پیدا می‌کند و همین باعث می‌شود که وضعیت این ویروس هرسال تغییر کرده و با شرایط موجود سازگار شود. شاید همین مسئله دلیل اصلی این باشد که چرا شیوع این بیماری تااین اندازه گسترده و اجتناب از ابتلا به آن تااین‌حد دشوار است. به‌همین خاطر هرسال شاهد ساخت نوع جدیدی از واکسن آنفولانزا هستیم تا با این تغییرات سریع ویروس، هماهنگ باشیم.

مطلب مرتبط:  مدرنا به دنبال توسعه واکسن ترکیبی کرونا/آنفولانزا

قبل از شروع هر فصل جدید از شیوع آنفولانزا، کارشناسان فعال در حوزه بهداشت و سلامت پیش بینی می‌کنند که کدام گونه از آنفولانزا امثال شیوع بیشتری خواهد داشت. به‌صورت معمول آنفولانزای نوع A و  B منبع اصلی اپیدمی‌های فصلی هستند. درنهایت آن‌ها از این اطلاعات برای پیش بینی وضعیت پیش رو و همینطور کمک به تولیدکنندگان واکسن استفاده می‌کنند.

اما واکسن آنفولانزا چطور کار می‌کند؟ این واکسن هم مثل واکسن‌های مشابه با تحریک سیستم ایمنی  بدن باعث تولید آنتی بادی می‌شود. آنتی بادی تولید شده هم به بدن کمک می‌کند تا با سویه‌های ویروس آنفولانزا مقابله کند. پس از دریافت واکسن، تقریبا دو هفته طول می‌کشد تا میزان آنتی بادی در بدن به اندازه کافی برسد و درنهایت بدن شما در مقابل ابتلا به بیماری مقاوم می‌شود.

دو نوع واکسن آنفولانزا وجود دارد که از شما را از خطر ابتلا به سویه‌های مختلف این بیماری محافظت می‌کنند: سه ظرفیتی و چهار ظرفیتی. واکسن سه ظرفیتی از فرد در مقابل ابتلا به دو سویه‌ معمولی A  و همینطور یک سویه  B محافظت می‌کند. واکسن با دوز بالا یک واکسن سه ظرفیتی است. اما واکسن چهار ظرفیتی از فرد در برابر ابتلا به چهار ویروس رایج درگردش یعنی دو سویه نوع   A و دو سویه آنفولانزای B محافظت می‌کند. همچنین سازمان کنترل و پیشگیری از بیماری هیچ توصیه خاصی مبنی بر برتری یکی از این دو واکسن بر دیگری ارائه نکرده است و فرد باید بعد از مشورت با پزشک معالج خود و براساس شرایط موجود واکسن مناسب را انتخاب و تزریق کند.

چه کسانی نیازمند دریافت واکسن آنفولانزا هستند؟

برخی از افراد به دلیل شرایط خاص خود، بیش از دیگران مستعد ابتلا به بیماری آنفولانزا بوده و درنتیجه نیازمند دریافت به‌موقع واکسن آنفولانزا هستند. به‌همین‌خاطر است که CDC توصیه می‌کند همه افراد ۶ ماه به بالا در برابر این بیماری واکسینه شوند. البته باید این نکته را هم در نظر داشت که واکسن در پیشگیری صددرصدی از ابتلا به آنفولانزا مؤثر نیست، اما بااین‌وجود هنوز هم مؤثرترین روش برای محافظت در برابر این ویروس و عوارض جانبی مربوط به آن است. ضمن آنکه کمک می‌کند حتی در صورت ابتلا، فرد با عوارض و علائم کمتری دست‌وپنجه نرم کند.

افراد درگیر شرایط پرخطر چه کسانی هستند؟

همانطور که در بالا ذر شد، گروه‌های خاص جمعیتی در معرض خطر ابتلای بیشتری به بیماری آنفولانزا و درنتیجه مواجه شدن با عوارض خطرناک مرتبط با آن هستند. این افراد در فهرست گروه‌های پرخطر طبقه‌بندی می‌شوند که باید حتما به موقع واکسن آنفولانزا را دریافت کنند.

به گزارش 724Press.com، بر اساس اطلاعات ارائه شده از سوی CDC، این افراد  شامل این گروه‌ها می‌شوند:

• زنان باردار و همینطور کسانی که دو هفته از تولد فرزندشان می‌گذرد
• کودکان بین  ۶ ماه تا  ۵ سال
• افراد  ۱۸ سال به بالا و کسانی که آسپرین درمانی محدود دریافت کرده‌اند
• افراد بالای  ۶۵ سال
• هر کسی که  درگیر شرایط  مزمن سلامتی است
• افرادی که شاخص توده بدنی (BMI) آنها  ۴۰ یا بالاتر است- افراد دارای اضافه وزن
• سرخپوستان آمریکا یا بومیان آلاسکا
• هر کسی که در خانه سالمندان یا مراکز مراقبت‌های درمانی زندگی یا کار می‌کند
• کسانی که از افرادی که در بالا به آن‌ها اشاره شد، مراقبت می‌کنند  (کادر درمان)

در برخی از موارد فرد درگیر پاره‌ای شرایط زمینه‌ای و سلامتی است که می‌تواند خطر ابتلا به آنفولانزا را بیشتری کند. شرایط پزشکی مزمنی که می‌تواند خطر عوارض ناشی از ابتلا به این بیماری را افزایش دهد شامل موارد زیر است:

• آسم
• شرایط عصبی
• اختلالات خونی
• بیماری مزمن ریه
• اختلالات غدد درون‌ریز
• ابتلا به بیماری قلبی و عروقی
• ابتلای فرد به بیماری‌های کلیوی
• اختلالات کبدی
• اختلالات متابولیک
• افراد چاق و دارای اضافه وزن
• افرادی که  در گذشته سکته کرده‌اند
• افرادی که به دلیل بیماری یا مصرف داروهای خاص، از ضعف سیستم ایمنی  رنج می‌برند

طبق گفته دانشمندان مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری، افراد زیر نوزده سال  که تحت درمان با آسپرین قرار داشتند و همینطور افرادی که به صورت منظم از داروهای استروئیدی استفاده می‌کنند هم باید واکسینه شوند.

مطلب مرتبط:  روش های درمان سرفه و گلودرد آنفولانزا و سرماخوردگی

درکنار گروه‌های فوق، کارگران شاغل در محیط‌های عمومی هم به دلیل حضور در فضاهای شلوغ و پرجمعیت، در خطر بیشتر ابتلا به این بیماری هستند. پس مهم است که آن‌ها هم به موقع واکسن آنفولانزا دریافت کنند. همچنین افرادی که به صورت منظرم با افراد در معرض خطر همچون افراد مسن و کودکان در تماس هستند هم در این گروه جای می‌گیرند. این افراد عبارتند از:

• معلمان
• کارکنان مهدکودک
• کارگران بیمارستانی
• کارگران دولتی
• ارائه دهندگان مراقبت‌های بهداشتی و کادر درمان
• کارکنان خانه  سالمندان و مراکز مراقبت از افراد بیماری درگیر بیماری‌های مزمن
• پرستاران شاغل در منزل
• پرسنل واکنش اضطراری
• اعضای خانواده  تمامی افراد فوق
• افرادی که در محله‌های  مجاور محل زندگی دانشجویان و اعضای ارتش زندگی می کنند  هم در معرض خطر بیشتر ابتلا به آنفولانزا هستند پس باید واکسن دریافت کنند 

اما چه کسانی نباید واکسن آنفولانزا بزنند؟

برخی از افراد به دلیل درگیر بودن در وضعیت‌های سلامتی و بهداشتی خاص، نباید واکسن آنفولانزا را دریافت کنند.  شاید همین مسئله اهمیت دریافت واکسن از سوی افراد فوق را نشان دهد، چون با واکسینه شدن جمعیت بیشتری از افراد و ایجاد مصونیت گله‌ای می‌توان از این افراد درگیر شرایط خاص، محافظت کرد.

مطالب مرتبط:  آنفولانزا: علائم، عوارض و راه های درمان

اما افرادی که نباید واکسن آنفولانزا بزنند شامل گروه‌های زیر هستند:

• افرادی که در گذشته هنگام دریافت واکسن واکنش بدی داشته‌اند. این افراد به دلیل حساسیت به واکسن نباید آن را دریافت کنند
• کسانی که به تخم‌مرغ آلرژی دارند. افرادی که حساسیت شدیدی به تخم‌مرغ دارند هم نباید واکسن آنفولانزا بزنند. البته اگر حساسیت خفیف است می‌توان با پزشک معالج مشورت کرده و در صورت واجد شرایط بودن، واکسن آنفولانزا را دریافت کرد
• کسانی که به جیوه آلرژی دارند هم دچار وضعیت مشابه هستند. ازآنجایی که برخی از انواع واکسن‌های آنفولانزا حاوی مقادیر کمی جیوه هستند، برای جلوگیری از بروز علائم آلرژی بهتر است از زدن واکسن آنفولانزا اجتناب شود.
• افراد درگیر سندرم گیلن باره (GBS)،  بیماری التهابی نادری که می‌تواند پس از دریافت واکسن آنفولانزا بروز پیدا کرده و شامل فلج موقت است
• اگر در روز واکسیناسیون تب دارید، بهتر است پیش از تزریق واکسن صبر کنید تا تب برطرف شود

عوارض جانبی واکسن آنفولانزا چیست؟

واکسن آنفولانزا برای اکثر افراد بی‌خطر و ایمن است. بسیاری از مردم به اشتباه تصور می‌کنند تزریق این واکسن باعث ابتلای آنها به بیماری آنفولانزا می‌شود اما بهتر است بدانید کسی از تزریق واکسن آنفولانزا، بیماری نمی‌گیرد. بااین‌وجود ممکن است برخی از افراد طی بیست و چهار ساعت اول پس از دریافت واکسن، علائمی شبیه به بیماری آنفولانزا را از خود نشان دهند. 

درمجموع عوارض جانبی احتمالی تزریق واکسن آنفولانزا عبارت است از:

• تب با درجه پایین
• ناحیه متورم، قرمز و حساس در اطراف محل تزریق
• احساس لرز یا سردرد

این علائم ممکن است زمانی رخ دهد که بدن شما به واکسن پاسخ می‌دهد و آنتی‌بادی‌هایی می‌سازد که وجود آن‌ها به پیشگیری از بیماری کمک می‌کند. همچنین توجه داشته باشید که علائم فوق معمولاً خفیف بوده و درنهایت ظرف یکی دو روز از بین می‌روند.

انواع مختلف واکسن‌ آنفولانزا شامل چه مواردی است؟

واکسن آنفولانزا در اشکال مختلف از جمله اسپری با دوز بالا، تزریقی و همینطور اسپری بینی موجود است.

واکسن آنفولانزا با دوز بالا    (Fluzone High-Dose)

به گزارش ۷۲۴پرس، سازمان غذا و دارو واکسن آنفولانزا با دوز بالا را برای افراد  ۶۵ سال به بالا توصیه و تأیید کرده است. از آنجایی که با افزایش سن، پاسخ سیستم ایمنی بدن ضعیف می‌شود، استفاده از واکسن معمولی آنفولانزا اغلب برای این گروه سنی کارکرد مناسبی ندارد. درنتیجه آن‌ها در بالاترین خطر عوارض ناشی ابتلا به آنفولانزا و حتی آمار بالای مرگ‌ومیر قرار دارند.

همانطور که پیش‌تر اشاره کردیم، واکسن آنفولانزا با دوز بالا حاوی چهار برابر مقدار آنتی ژن. در مقایسه با دوز معمولی است. آنتی ژن اجزای اصلی واکسن آنفولانزا است که وجود آنها باعث تحریک سیستم ایمنی بدن و درنتیجه ترشح آنتی بادی می‌شود که در ادامه با ویروس آنفولانزا مقابله می‌کند. یک مطالعه که در سال  ۲۰۲۰ انجام شد، نشان می‌دهد که استفاده از واکسن با دوز بالا برای این گروه سنی خاص، دارای اثر بخشی بیشتری نسبت به دوز استاندارد است.

واکسن آنفولانزای  زیر جلدی   ( Fluzone Intradermal)

واکسن آنفولانزایی که به نام واکسن معمولی آنفولانزا هم شناخته می‌شود، معمولا به عضله بازوی افراد تزریق می‌شود. اما برای تزریق واکسن آنفولانزای زیرجلدی معمولا از سوزن‌های کوچک‌تری استفاده می‌شود که درست زیر پوست وارد می‌شوند. از طرف دیگر سوزن استفاده شده در این نوع واکسن هم کوچک‌تر از نوعی است که برای تزریق واکسن آنفولانزای معمولی استفاده می‌شود و درنتیجه اگر از سوزن می‌ترسید، این نوع واکسن می‌تواند انتخابی ایده‌آل برای شما باشد.

این روش هم درست به خوبی واکسن معمولی آنفولانزا عمل می‌کند، اما بروز عوارض جانبی در آن شایع‌تر است که معمولا شامل واکنش‌های است که در محل تزریق واکسن مشاهده می‌شود. از جمله:

• بروز تورم
• قرمز شدن پوست
• بثورات جلدی
• خارش

براساس اطلاعات سازمان کنترل و پیشگیری از بیماری، برخی از دریافت کننده‌های این نوع واکسن همچنین ممکن است  این موارد را هم تجربه کنند:

• سردرد
• دردهای عضلانی
• خستگی

درنهایت این عوارض باید ظرف سه الی ۷ روز بعد از دریافت واکسن، از بین بروند.

اسپری بینی   (LAIV FluMist)

اگر شرایط زیر را تجربه می‌کنید، شما ممکن است واجد دریافت واکسن از نوع اسپری بینی باشید:

• از هیچ نوع بیماری مزمن پزشکی رنج نمی‌برید
• باردار نیستید
•  بین ۲ تا ۴۹ سال سن دارید

و البته اگر از سوزن و تزریق می‌ترسید. به این ترتیب شما می‌توانید واکسن آنفولانزا را از این طریق دریافت کنید که طبق نظر سازمان کنترل و پیشگری از بیماری به اندازه تزریق واکسن معمولی آنفولانزا، در پیشگیری از ابتلا به این بیماری مؤثر است.

بااین‌حال گروهی از افراد هم هستند که نباید به هیچ شکل از این طریق واکسینه شوند:

• کودکان زیر ۲ سال
• بزرگسالان بالای  ۵۰ سال
• افرادی که سابقه واکنش  آلرژیک به هر یک از مواد تشکیل دهنده واکسن را دارند
• کودکان زیر ۱۷ سال که داروهای حاوی آسپرین یا سالیسیلات دریافت می‌کنند
• کودکان ۲ تا  ۴ ساله که از بیماری آسم رنج برده یا سابقه خس خس سینه در طول یک سال گذشته را داشته‌اند
• افرادی که از ضعف سیستم ایمنی رنج می‌برند
• افراد بدون طحال یا با طحال غیرفعال
• زنان  باردار
• افراد دارای نشت فعال بین مایع مغزی نخاعی و دهان، بینی، گوش یا جمجمه
• افرادی که کاشت حلزون  دارند
• افرادی که در طول  ۱۷ روز قبل از واکسیناسیون از داروهای ضد ویروس آنفولانزا  استفاده کرده‌اند
• افرادی که از افراد دارای نقص ایمنی شدید که نیاز به محیطی محافظت شده دارند، مراقبت می کنند هم باید  به مدت هفت روز پس  از دریافت واکسن اسپری بینی، از تماس با آنها خودداری کنند

همچنین  هر فردی که این شرایط را دارد هم باید در مورد مصرف واکسن اسپری بینی  با دقت بیشتری عمل کند:

• افراد  ۵ سال و بالاتر که از بیماری آسم رنج می‌برند
• داشتن شرایط پزشکی زمینه‌ای با خطر بالاتر برای عوارض آنفولانزا
• ابتلا به بیماری حاد با یا بدون تب
• بروز سندرم گیلن باره در طول ۶ هفته  بعد از دریافت   دوز قبلی واکسن آنفولانزا

درنهایت اگر کودک شما بین ۲   تا  ۸ سال سن دارد و هرگز واکسن آنفولانزا را دریافت نکرده است، باید زودتر واکسن اسپری بینی آنفولانزا را دریافت کند. فراموش نکنید که آن‌ها به دوز دوم واکسن چهار هفته بعد از دریافت دوز اول نیاز دارند.

مطلب مرتبط:  بهترین سوپ برای سرماخوردگی

فراموش نکنید  دریافت واکسن آنفولانزای فصلی در اوایل فصل پاییز، بهترین راه برای محافظت از فرد در برابر ابتلا به این بیماری است. به‌خصوص زمانی که بیماری کووید هنوز هم یک خطر است و این امکان وجود دارد که فرد همزمان به هر دو بیماری مبتلا شود. فقط فراموش نکنید هیچ تضمین قطعی وجود ندارد که دریافت واکسن آنفولانزا شما را به شکل صددرصدی از ابتلا به بیماری حفظ کند، اما قطعا شدت بیماری را کاهش خواهد داد.

درپایان امیدوارم از مرور این مطلب و همراهی با ۷۲۴پرس دات کام لذت برده باشید. فراموش نکنید نظرات و تجربیات خود را با ما و دیگر دوستان‌تان هم درمیان بگذارید.