از خواص بادرنجبویه چه میدانید؟

بادرنجبویه (Melissa officinalis)، گیاهی  بومی اروپا، شمال آفریقا و غرب آسیا است؛ هرچند امروزه در گوشه و کنار جهان پرورش داده می‌شود. به صورت سنتی از این گیاه برای بهبود خلق‌وخو و ارتقای عملکردهای شناختی استفاده می‌شود، اما فواید آن به مراتب گسترده‌تر از این است. بیایید در ابتدا با وضعیت ظاهری گیاه بیشتر آشنا شویم.

گیاه بادرنجبویه در باغ‌های بوتانیکال یا گیاهی کاشته می‌شود؛ همچنین از این گیاه برای جذب زنبورها استفاده می‌کنند. اما به جز این می‌توان گفت از بادرنجبویه می‌توان در تولید بسیاری از محصولات آرایش و بهداشتی  استفاده کرد، شاید جالب باشد که بدانید بادرنجبویه برای تولید پولیش مبلمان هم کاربرد دارد. در طول فصل بهار و تابستان، در محل اتصال برگ به ساقه گیاه، شاهد ظاهر شدن دسته‌ایی از گل‌های کوچک به رنگ زرد روشن هستیم، برگ‌های این گیاه  حالتی چروکیده داشته  و بسته به وضعیت خاک محل کشت و همینطور وضعیت آب‌وهوایی منطقه ممکن است به رنگ سبز تیره یا سبز متمایل به زرد باشد. اگر برگ را بین دو انگشت خود فشرده کرده و آن را اصطلاحا کمی بسایید، بویی ترش و شیرین همچون رایحه لیمو از سرانگشتان‌تان قابل استشمام است.

درمجموع برگ این گیاه شبیه برگ نعناع است و خب با توجه به اینکه این گیاه هم عضوی از این خانواده است، این مسئله چیز عجیبی نیست. اما همانگونه که پیش‌تر هم اشاره کردیم، این گیاه دارای خواص متعددی برای سلامت است که درادامه به اختصار به شماری از آنها خواهیم پرداخت.

بادرنجبویه و کمک به کاهش استرس

گفته می‌شود بادرنجبویه می‌تواند روی تسکین علائم استرس، اثراتی مثبت داشته باشد. درنتیجه استفاده از آن به آرام کردن فرد  و تقویت خلق‌وخوی او کمک می‌کند. به گزارش ۷۲۴پرس، درجریان یک مطالعه که در سال ۲۰۰۴ انجام شد، مشخص شد مصرف بادرنجبویه می‌تواند اثرات منفی استرس روانی  را به ویژه درمیان شرکت‌کنندگان در این آزمایش کاهش دهد. درواقع شرکت‌کنندگانی که بادرنجبویه مصرف کردند، احساس آرامش بیشتری داشتند، به طوری که این مسئله حتی روی میزان احساس هوشیاری آنها هم اثر گذاشت.

مطلب مرتبط: ۸ راهکار طبیعی درمان استرس را بشناسید

هرچند در این مطالعه از دارونما استفاده شده  و تعداد شرکت‌کنندگان هم محدود بود، به‌همین برای تشریح این یافته‌ها همچنان نیازمند انجام تحقیقات گسترده‌تری هستیم.

بادرنجبویه و کمک به کاهش اضطراب

بادرنجبویه به جز روی استرس، روی میزان اضطراب هم تأثیر داشته و می‌تواند به کاهش علائم مرتبط همچون تحریک پذیری و عصبی بودن فرد کمک کند. نتایج یک تحقیق که در سال ۲۰۱۴ منتشر شد، به بررسی خلق‌وخو و اثرات شناختی خوراکی‌های حاوی این گیاه مغذی اختصاص داشت. به همین منظور محققان مکمل حاوی بادرنجبویه را به همراه شیرین‌کننده‌های طبیعی یا مصنوعی به نوشیدنی و ماست اضافه کرده و دراختیار شرکت‌کنندگان قرار دادند.

مطلب مرتبط:  فواید مصرف پونه کوهی بر سلامت انسان

در پایان این تحقیق، شرکت کنندگان در هر دو گروه اثراتی مثبت را روی جنبه‌های مختلف خلق‌وخوی خود گزارش کرده و به مواردی همچون کاهش سطح اضطراب اشاره کردند. البته این نتایج دلگرم کننده است، اما همچون بسیاری از موارد دیگر برای تأیید صحت و سقم این اثرات به بررسی‌های بیشتری نیاز داریم.

بادرنجبویه به تقویت عملکرد شناختی فرد کمک می‌کند

در مطالعه قبل در کنار بررسی تأثیر بادرنجبویه روی بهبود علائم اضطراب، محققان اثرات این گیاه روی عملکردهای شناختی را هم مورد بررسی قرار دادند.  به همین خاطر از شرکت‌کنندگان خواسته شد تا به موارد مرتبط همچون حل مسائل ریاضی و محک زدن قدرت حافظه و تمرکز خود بپردازند. درنهایت نتایج کامپیوتری عملکرد شرکت‌کنندگان نشان داد مصرف‌کنندگان بادرنجبویه عملکرد بهتری از کسانی داشتند که از این گیاه استفاده نکرده بودند.

البته درست است که شرکت‌کنندگان در یک بازه زمانی مشخص شاهد افزایش سطح هوشیاری و بهبود عملکردهای شناختی خود بودند، اما آنها هنوز هم ممکن است در درازمدت احساس خستگی کرده و از سطح بالای عملکردی خود تاحدی فاصله بگیرند. از طرف دیگر ترکیب بادرنجبویه با مواد غذایی هم می‌تواند روی میزان جذب آن اثرگذار بوده و به این ترتیب روی اثربخشی این گیاه هم تأثیرگذار باشد. به‌همین خاطر نیازمند تحقیقات تکمیلی در این زمینه هستیم.

بادرنجبویه و کمک به کاهش مشکلاتی همچون بی‌خوابی و دیگر اختلالات مرتبط

به نظر می‌رسد ترکیب بادرنجبویه و سنبل الطیب درکنار هم می‌تواند به تسکین مشکلاتی همچون بی‌قراری و اختلالات خواب همچون بی‌خوابی کمک  کند. به گزارش 724press.com، محققان در جریان یک مطالعه در سال  ۲۰۰۶ پی بردند کودکان دیگری این علائم که یک دوز از این ترکیب گیاهی مصرف کردند، بین  ۷۰ تا هشتاد درصد بهبودی پیدا کردند.

مطلب مرتبط: سه نوشیدنی آرامش بخش برای رفع مشکل بی خوابی

به ‌همین خاطر هم محققان و هم والدین مصرف این دوز ترکیبی را درمانی خوب یا بسیاری خوب توصیف کردند. بااین‌حال نمی‌توان تنها به نتایج یک بررسی تکیه کرد و برای رسیدن به نتیجه نهایی نیازمند بررسی‌های بیشتری دراین زمینه هستیم. اما اگر قصد دارید از این دوز ترکیبی مؤثر استفاده کنید، بهتر است قبل از خواب یک فنجان دم کرده بادرنجبویه و سنبل‌الطیب میل کنید.

مصرف بادرنجبویه و کمک به درمان تبخال

بادرنجبویه همچنین می‌تواند به بهبود شرایط پوست و رفع برخی از مشکلات همچون تبخال کمک کند. درواقع شما می‌توانید از بادرنجبویه به صورت موضعی درهمان مراحل اولیه بروز تبخال استفاده کنید.

به‌همین منظور در سال ۱۹۹۹، شرکت‌کنندگان حاضر در یک مطالعه به مدت پنج روز، روزی چهار مرتبه از بادرنجویه یا کرم دارونما روی موضع آسیب دیده استفاده کردند. پس از بررسی نتایج محققان متوجه شدند شرکت‌کنندگانی که از کرم بادرنجبویه استفاده کرده بودند، علائم کمتری را تجربه کرده و سریع‌تر از گروهی که از دارونما استفاده کرده بودند، بهبود پیدا کردند. از طرف دیگر  محققان با استناد به این مطالعه پیشنهاد می‌دهند که استفاده از کرم بادرنجبویه می‌تواند به طولانی شدن فاصله بین بروز تبخال کمک کند. البته به تحقیقات تکمیلی در این زمینه نیاز است.

تا رسیدن به نتایج دقیق‌تر، شما می‌توانید همچنان از کرم‌های حاوی بادرنجبویه روزی چند نوبت روی موضع درگیر  استفاده کنید. البته بهتر است محض احتیاط قبل از استفاده کمی از کرم را روی پوست داخلی ساعد خود بمالید تا درصورت هرگونه حساسیت از مصرف کرم پرهیز کنید. اگر در عرض ۲۴ ساعت، تحریک یا التهابی در این ناحیه مشاهده  نشد، استفاده از بی‌خطر است.

بادرنجبویه و کمک به تسکین سوءهاضمه و مشکلات گوارشی

اگر شما هم جزو افرادی هستید که به صورت مرتب با مشکلاتی همچون درد و ناراحتی‌های گوارشی درگیر هستید، شاید تأثیرات مثبت بادرنجبویه در زمینه هضم غذا تاحدی به رفع مشکل‌تان کمک کند.

مطلب مرتبط:  از خواص زنیان چه میدانید؟

محققان در سال  ۲۰۱۰ و درجریان انجام یک مطالعه کوچک، اثرات یک نوع دسر سرد حاوی ملیسا را روی بهبود علائم و عوارض سوءهاضمه مورد بررسی قرار دادند. به‌همین خاطر شرکت‌کنندگان به دو گروه تقسیم شده و درحالی که یک گروه بعد از وعده‌ی غذایی یک شربت تسکین‌دهنده حاوی بادرنجبویه می‌خوردند، گروه دیگر از  شربت تسکین‌دهنده معمولی  استفاده کردند.  به دلیل ماهیت شربت هر دو گروه بعد از مصرف آن تاحدی شاهد کاهش علائم مشکل گوارشی خود بودند، هرچند که شربت حاوی بادرنجبویه این علائم را بسیار بهتر تسکین می‌داد.

شما هم در صورت درگیر بودن با مشکلات فوق می‌توانید پس از هر وعده غذایی یک قاشق چای‌خوری پودر بادرنجبویه را به یک کاسه بستنی، اسموتی یا نوشیدنی دلخواه خود اضافه کرده و میل کنید تا از اثرات تسکین‌دهنده آن بهره‌مند شوید.

مصرف گیاه بادرنجبویه می‌تواند به درمان حالت تهوع کمک کند

ازآنجایی که گیاه ملیسا دارای تأثیراتی بالقوه روی سیستم گوارش است، می‌توان به تسکین احساس تهوع هم کمک کند.  یک بررسی در سال ۲۰۰۵ سعی کرد روی چندین خاصیت بادرنجبویه تحقیقاتی را به انجام برساند که نتایج آن حکایت از اثرگذاری مصرف بادرنجبویه روی بهبود علائم مشکلات گوارشی داشت.

البته این پیشرفتی امیدوار کننده است، اما باید به محدودیت‌های این مطالعه توجه کنیم. چون هم  دراین مورد به خصوص و هم موارد دیگر از ترکیبی از بادرنجبویه درکنار گیاهان دیگر استفاده شده است. به‌همین خاطر نیازمند انجام تحقیقات بیشتر روی خود گیاه به تنهایی هستیم تا بتوان به این نتایج  اعتماد بیشتری داشت. درنهایت شما همچنان می‌توانید با مشاهده اولین علائم تهوع، یک فنجان چای بادرنجبویه میل کنید تا باعث تسکین این علائم شود.

اثرات مثبت بادرنجبویه روی کاهش دردهای قاعدگی

به گزارش ۷۲۴پرس دات کام، نتایج برخی از تحقیقات انجام شده نشان از آن دارد که بادرنجبویه همچنین می‌تواند به تسکین درد قاعدگی و سندرم پیش از قاعدگی کمک کند. درهمین رابطه در سال  ۲۰۱۵ مطالعه‌ای روی تأثیر این گیاه روی کاهش شدت درد و گرفتگی عضلانی صد دختر دبیرستانی انجام شد. در طول سه دوره قاعدگی متوالی، این گروه صد نفره از یک اسانس حاوی بادرنجبویه یا نوعی دارونما استفاده کردند و درادامه شدت علائم سندرم پیش از قاعدگی قبل، یک،  دو و سه ماه بعد از کارآزمایی اولیه مورد بررسی قرار گرفت.

براین اساس مشخص شد گروهی که از اسانس حاوی بادرنجبویه استفاده کرده بودند، شاهد کاهش علائم این مشکلات بودند. به‌همین خاطر به نظر می‌رسد بادرنجبویه می‌تواند روی کاهش دردهای دوران قاعدگی اثرات مثبتی داشته باشد. اگرچه مصرف بادرنجبویه می‌تواند علائم را تخفیف دهد اما بهتر است به صورت طولانی مدت از این گیاه استفاده شود، تا اثرات حاصل از آن هم ماندگاری بیشتری داشته باشند.

کمک بادرنجبویه که کاهش درد ناشی از سردرد

مصرف گیاه ملیسا ممکن است به درمان سردرد هم کمک کند، به‌خصوص اگر سردرد ناشی از استرس و اضطراب باشد. خواص آرامش بخش ملیسا کمک می‌کند تا بدن از تنش خلاص شده و عضلات آرام شود. مصرف بادرنجبویه همچنین می‌تواند باعث باز و شل شدن رگ‌های خونی شده و از این طریق هم به رفع سردرد کمک کند.

مطلب مرتبط: با رایج ترین انواع سر درد و روش خلاصی از آن‌ ها آشنا شوید

به‌همین خاطر اگر به صورت مکرر با مشکل سردرد دست به گریبان هستید، پیشنهاد می‌کنیم از دمنوش یا دم کرده بادرنجبویه برای تسکین و رفع مشکل خود استفاده کنید.

استفاده از بادرنجبویه ممکن است به کاهش درد دندان کمک کند

خواص تسکین دهنده درد بادرنجبویه باعث شده است که بتوان از آن به ‌عنوان گزینه‌ای ایده‌آل برای تسکین دردها استفاده کرد؛ مثلا بادرنجبویه می‌تواند به تسکین درد دندان کمک کند. این درمان خانگی علاوه بر استفاده از خواص آرامش بخش گیاه، کاهش التهاب در بدن را هم مدنظر قرار می‌دهد. البته برای اثبات این خاصیت نیازمند انجام آزمایش‌های بیشتری دراین زمینه هستیم.

برای رفع درد احتمالی دندان می‌توانید از یک سواب پنبه‌ای استفاده کرده و مقداری از روغن بادرنجبویه را روی دندان آسیب دیده بمالید. بهتر است قبل از روغن حامل برای رقیق کردن روغن بادرنجبویه استفاده کنید، به‌عنوان نمونه روغن جوجوبا می‌تواند انتخابی مناسب برای رقیق کردن بادرنجبویه باشد. همچنین فراموش نکنید روغن‌های بکر و غلیظ را نباید بی‌واسطه روی پوست بدن بمالید، مگر اینکه از قبل آنها را با روغن حامل رقیق کرده باشید.

عوارض جانبی و خطرات مصرف بادرنجبویه

بادرنجبویه درکنار خواص متعدد خود، این پتانسیل را هم دارد که باعث بروز عوارضی ناخواسته شود که از آن جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• سردرد
• ایجاد درد هنگام ادرار  کردن
• افزایش دمای بدن
• حالت تهوع
• استفراغ
• دل درد
• احساس سرگیجه
• خس خس کردن سینه
• تحریک پوست
• بروز واکنش‌های آلرژیک

برای درد و ناراحتی احتمالی معده در صورت مصرف بادرنجبویه، می‌توانید از آن در کنار وعده غذایی استفاده کنید تا این درد کاهش پیدا کند. همچنین بهتر است بیش از دو گرم بادرنجبویه در طول روز مصرف نشود تا از خطر بروز عوارض جانبی  کاسته شود. از طرف دیگر بهتر است طول مدت مصرف بادرنجبویه چندان طولانی نشود. به‌عنوان نمونه بعد از سه هفته مصرف گیاه، بهتر است یک هفته به خود استراحت دهید. همچنین نباید بیش از چهار ماه پشت سر هم و بدون هفته استراحت از این گیاه استفاده شود.

همچنین اگر از داروهای زیر استفاده می‌کنید، بهتر است قبل از مصرف بادرنجبویه با پزشک معالج خود مشورت کنید:

• داروهای گلوکوم (glaucoma)
• داروهای تیروئید
• باربیتورات‌ها (barbiturates)
• آرام بخش‌ها
• داروهایی که سروتونین را تحت تأثیر قرار می دهند

به‌علاوه بهتر است زنان باردار، زنانی که به نوزاد خود شیر می‌دهند و همینطور کسانی که قصد انجام عمل جراحی را دارند هم پس از مشورت با پزشک خود از این گیاه استفاده کنند.

درنهایت فراموش نکنید بادرنجبویه نمی‌تواند جایگزین هیچ کدام از برنامه‌های درمانی تأیید شده توسط پزشک شود، اما می‌تواند به‌عنوان یک درمان مکمل مورد توجه قرار گیرد؛ بااین‌حال شرط احتیاط این است که از قبل با پزشک خود مشورت کنید تا از فواید و خطرات احتمالی آگاه شوید.

مطلب مرتبط:  از خواص کندر چه می‌دانید؟

اگر خودتان این گیاه را در منزل پرورش می‌دهید یا از برگ‌های خشک آن برای تهیه چای استفاده می‌کنید، خطر چندانی شما را تهدید نمی‌کند. اما اگر از انواع کپسول، پودر یا مکمل‌های تجاری حاوی بادرنجبویه استفاده می‌کنید، بهتر است احتیاط بیشتری داشته باشید. به خصوص بهتر است از محصولات شرکت‌های معتبری که دارای تأییدیه سازمان غذا و دارو هستند استفاده کنید که مشکلی برای‌تان پیش نیاید.

درپایان امیدوارم از این مرور و همراهی با ۷۲۴پرس دات کام بهره برده باشید. نظر شما درمورد استفاده از این گیاه و اثرات درمانی آن چیست؟ آیا شما تجربه مصرف گیاه بادرنجبویه در اشکال مختلف آن را دارید؟ فراموش نکنید نظرات خود را دراین رابطه با ما و دیگر دوستان‌تان درمیان بگذارید.