شهرستان فردوس، با بیش از ۱۹۰۰ هکتار سطح زیر کشت انار و ظرفیت تولید سالانه ۳۰ هزار تن محصول صدرنشین تولید انار در خراسان جنوبی است که متأسفانه از چند سال گذشته آفات باغی گریبان‌گیر برندسازی این محصول صادراتی شده؛ این در حالیست که پژوهشکده انار که قرار بود با هدف بهبود تولید و مبارزه با آفات این محصول احداث شود، سال‌ها بلاتکلیف مانده و به سمت متروکه‌شدن می‌رود.
به گزارش ۷۲۴پرس، کشاورزی و باغداری همانند تمام شغل‌های دیگر به همان اندازه که می‌تواند سودآور باشد، زیان‌ده نیز می‌تواند باشد؛ کاشت، داشت و برداشت محصولات کشاورزی همواره تحت‌تأثیر شرایط اقلیمی بوده و خسارت‌هایی مانند سرمازدگی، آفتاب‌سوختگی، شوری و سنگینی آب، آفاتی مانند حشرات، ملخ‌ها، کرم‌ها و... متوجه کشاورزی‌اند.
انار، یکی از محصولات باغی پاییزی ایران است که جزء میوه‌های نادر جهان بوده و علاوه بر بازار داخلی پر رونق و برندسازی آن برای صادرات به بازارهای خارجی مقرون‌به‌صرفه است؛ خراسان جنوبی از استان‌هایی است که بخشی از کشاورزی آن انار بوده و اسم یاقوت سرخ بر پیشانی شهرستان فردوس نشان از پیشینه کشاورزی این محصول دارد.
شهرستان فردوس، با بیش از ۱۹۰۰ هکتار سطح زیر کشت انار و ظرفیت تولید سالانه ۳۰ هزار تن محصول صدرنشین تولید انار در خراسان جنوبی است که متأسفانه از چند سال گذشته آفات کرم‌گلوگاه و دانه سفیدی گریبان‌گیر برندسازی این محصول صادراتی شده؛ به‌طوری که سالانه قریب به ۳۰ تا ۴۰ درصد این محصول از بین می‌رود.
در مصوبه دولت نهم و زمانی که فردوس از شهرستان‌های خراسان رضوی بوده مقرر گردیده تا در باغستان به‌عنوان قطب تولید انار پژوهشکده‌ای با هدف بهبود تولید و مبارزه با آفات این محصول تحت پوشش دانشگاه فردوسی مشهد احداث شود و کار ساخت آن تا پیشرفت ۷۰ درصدی نیز ادامه یافت؛ بعد از الحاق فردوس به خراسان جنوبی مسئولیت پژوهشکده انار به دانشگاه بیرجند واگذار شد و از آن زمان به بعد بلاتکلیف ماند.
شهرداری و شورای شهر باغستان، آماده پذیرش کار پژوهشکده انار فردوس
رئیس شورای اسلامی شهر باغستان، با اشاره به افت سالانه کیفیت محصول انا شهرستان فردوس، گفت: «در گذشته‌ای نه‌چندان دور انار فردوس از نظر کیفیت و طعم، علاوه بر مشتری داخلی، از کشورهای برون‌مرزی نیز مشتری داشته است».
محمدی، با بیان اینکه کرم‌گلوگاه و دانه سفیدی دو آفتی است که به جان محصول انار فردوس افتاده و از محبوبیت آن کاسته است، افزود: «این اتفاق علاوه بر ضربه به بدنه کشاورزی باغستان، بازار انار فردوس را کساد کرده و نیاز به راه‌اندازی پژوهشکده انار را که بر زمین‌مانده محرز می‌کند».
وی، با اشاره به هزینه‌های هنگفت باغداری از جمله آب، کولش، هرس، کود و سم در شهرستان فردوس، تصریح کرد: «جایگزینی الگوی کشت محصول دیگر زمان‌بر بوده و نمی‌توان باغداران را معطل کرد و شاهد ازبین‌رفتن انار بود؛ شورای شهر و شهرداری باغستان آماده است تا پژوهشکده انار به آن‌ها واگذار شود».
تأکید شورای شهر فردوس به راه‌اندازی پژوهشکده انار در قالب پژوهشکده
رئیس شورای شهر فردوس، با اشاره به درگیری باغات انار شهرستان با آفات کرم‌گلوگاه و دانه سفیدی، گفت: «نیاز به راه‌اندازی پژوهشکده بر زمین‌مانده محرز بوده و این پروژه که از سال ۸۵ به دانشگاه بیرجند واگذار شده هیچ‌گونه پیشرفتی نداشته است».
علی‌پرست، با بیان اینکه سال گذشته مبلغ ۲ میلیارد تومان به پژوهشکده انار تخصیص یافت که خرج دیوارکشی شد، افزود: «دانشگاه بیرجند در نظر دارد پژوهشکده را به مرکز تبدیل کند؛ چراکه معتقد است استقرار اساتید و دایر کردن هیئت‌علمی برای پژوهشکده انار کار آسانی نیست».
وی، با بیان اینکه سه پیشنهاد «تبدیل پژوهشکده انار به مرکز پژوهشی»، «واگذاری پروژه به وزارت جهاد کشاورزی» و «واگذاری پروژه به شهرداری و شورای شهر باغستان» پیش روی پژوهشکده است، تصریح کرد: «تأکید ما به راه‌اندازی پژوهشکده انار است».
ضرورت تبدیل پژوهشکده انار فردوس به مرکز پژوهشی
رئیس دانشگاه بیرجند، با بیان اینکه مجوز پژوهشکده انار فردوس ۵ سال گذشته لغو شده است، گفت: «این پژوهشکده در زمینی که مستعد کاشت انار نیست واقع شده و باوجود پیشرفت عمرانی، تشکیل هیئت‌علمی آن باید تعیین تکلیف شود که رکن اصلی این پژوهشکده است».
لامعی، با بیان اینکه پژوهشکده انار فردوس زیرمجموعه دانشگاه فردوسی مشهد بوده و به دانشگاه بیرجند واگذار شده است، افزود: «این پژوهشکده مصوبه نبوده و باتوجه‌به لغو مجوز آن، باید طی تفاهم‌نامه‌ای با مجموعه شهرستان تبدیل به مرکز پژوهشی شود».
چندکاربره شدن پژوهشکده انار فردوس، پیشنهاد جهاد کشاورزی
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان فردوس، سطح زیر کشت انار در فردوس را ۱۹۰۰ هکتار اعلام کرد و گفت: «برداشت ۱۸ هزار تن محصول انار طی سال جاری قابل پیش‌بینی است».
امیرزاده، با بیان اینکه کشاورزی انار با اقتصاد و فرهنگ مردم فردوس عجین شده است، افزود: «انار درجه یک فردوس به کشورهای عربی و روسیه صادر می‌شود که باید موردتوجه قرار گیرد».
وی، با بیان اینکه انار درجه‌دو فردوس روانه بازار شده و انار درجه سه در کارخانه فراوری می‌شود، تصریح کرد: «به دلیل تغییر اقلیم، گرمای هوا و رطوبت هزینه‌های تولید و فروش محصول درجه‌دو و سه انار مقرون‌به‌صرفه نیست».
امیرزاده، با اشاره به آفت کرم‌گلوگاه و ورود خسارت ۳۰ الی ۴۰ درصدی به محصول انار فردوس، ادامه داد: «دانه سفیدی مشکل دیگر انار فردوس بوده که جز با جمع‌آوری انارهای پوسیده و قطع شاخه‌های خشکیده کنترل نمی‌شود».
وی، با طرح درخواست اختصاص تسهیلات خرید توافقی انار کشاورزان فردوس، گفت: «تخصیص تسهیلات آبیاری نوین باید موردتوجه قرار گرفته و نیاز به سردخانه در شهرستان مرتفع شود».
امیرزاده، در خصوص پژوهشکده انار، اظهار داشت: «متولی امر دانشگاه بیرجند بوده و جهاد کشاورزی به لحاظ قانونی مسئولیتی ندارد؛ اما چنانچه به ما واگذار شود آن را راه‌اندازی می‌کنیم و معتقدیم می‌تواند چندکاربره (قنوات، انار، زعفران و...) باشد».
تخصیص ۴ میلیارد تومان تسهیلات، برای خرید توافقی انار فردوس
سرپرست جهاد کشاورزی خراسان جنوبی، در رویداد گردشگری انار و زعفران فردوس، با اشاره به تلفیق دامداری و کشاورزی، گفت: «این اقدام باتوجه‌به تغییرات اقلیمی و خشک‌سالی‌ها می‌تواند برای دامدار مقرون‌به‌صرفه‌تر باشد».
اکبری، با بیان اینکه رشد موفقی در حوزه ادوات کشاورزی در استان رقم نخورده است، افزود: «باتوجه‌به کاهش نیروی انسانی لازم است ماشین‌آلات بروز جایگزین شوند؛ مکانیزه‌شدن ادوات کشاورزی باید موردتوجه قرار گیرد».
وی، با اشاره به دانه سفیدی و کرم‌گلوگاه انار در فردوس بهترین راه کنترل و مقابله با این آفت را جمع‌آوری انارهای آفت‌زده و سوزاندن آن‌ها عنوان کرد و ادامه داد: «باید از ظرفیت‌های گردشگری جهت معرفی محصولات مزیت دار استفاده کرد».
اکبری، با اشاره به انجام کار تحقیقاتی حول محور دانه سفیدی انار با کمک دو کشاورز از شهرستان‌های فردوس و سرایان، تصریح کرد: «در تأمین سوخت تراکتورها مشکلی نداشته و هدف نصب
جی‌پی‌اس برای شناسایی نیاز به سوخت کشاورزان است».
وی، با اشاره به تخصیص ۵۱ میلیارد تومان اعتبار جهت ارائه تسهیلات خرید به تشکل‌ها، گفت: «از این مبلغ فعلاً ۴ میلیارد تومان برای خرید توافقی برای انار فردوس در نظر گرفته شده است».
باغداران فردوسی، قربانیان بلاتکلیفی پژوهشکده انار
باتوجه‌به پیشینه تولید انار در شهرستان فردوس با مرغوبیت صادراتی، احداث پژوهشکده انار برای بهبود تولید و مبارزه با آفات ضروری بوده که در دولت نهم و به همت دانشگاه فردوسی مشهد عملیاتی شد؛ اما از زمان الحاق فردوس به خراسان جنوبی و واگذاری پژوهشکده به دانشگاه بیرجند تاکنون هیچ اقدام مثمرثمری صورت نگرفته است.
باوجود دست‌وپنجه نرم کردن انارکاران با آفات کرم‌گلوگاه و دانه سفیدی و احراز نیاز بیشتر از پیش فردوس به راه‌اندازی پژوهشکده، مسئولان نه‌تنها با خرج‌های میلیاردی برای حصارکشی کمک شایانی انجام نمی‌دهند؛ بلکه معاون امور عمرانی استانداری آذرماه سال گذشته وعده وعیدهایی مبنی‌بر دیدار استاندار با مرکز تحقیقات کشاورزی کشور برای راه‌اندازی آن داده‌اند که به نظر می‌رسد تنها بوقی در کرنا بوده است.
همچنین، علی‌رغم هم همه‌های بی‌سرانجام و برسرزنی‌های بی‌مورد از درد بی درمان کرم‌کلوگاه، ما شاهد پیشنهادهای بی‌نتیجه مبنی‌بر واگذاری پژوهشکده به جهاد کشاورزی و به تازگی هم نظاره‌گر سفر بی‌خبر رئیس دانشگاه بیرجند به شهرستان و طرح موضوع لغو مجوز پژوهشکده و تبدیل آن به مرکز پژوهشی بودیم که خود کم‌لطفی‌ای فراموش نشدنی است؛ داستان تشکیل هیأت علمی در حقیقت به کجا ختم می‌شود زمانی که برای آن اهتمامی وجود ندارد؟
الا‌ای حال این اولین باری نبوده که رسانه را در سفرها و نشست‌هایی با این درجه اهمیت ندید می‌گیرند و مردم فهیم این شهرستان با خواندن گزارش‌های و یادداشت‌های بجا و به حق می‌دانند چه تشکرهایی برای ازدست‌رفتن چه چیزهایی خرج شده است؛ اما به‌راستی چرا دانشگاه بیرجند به دنبال حل مشکل انار نیست و مدام حرف از توافقات ندیده، و غیرممکن‌بودن تشکیل تیم پژوهشی می‌زند؟
انیمه
#سریال خاندان اژدها
#آشپزی
#خراسان جنوبی