اگرچه بارندگی‌های اخیر در خراسان جنوبی عطش سدها را مهار کرد، اما از سویی دیگر سیلی سیل به استان باعث خسارت به بخش‌های زیادی به‌ویژه در بخش کشاورزی شده است.

به گزارش ۷۲۴پرس؛ حاکمیت ۲۳ساله خشکسالی بر عرصه‌های خراسان جنوبی روایتی دیرینه برای نسل جدید شده بود؛ چراکه از سال‌ها پیش آسمان این دیار میزبان ابرهای سیل‌آسا نشده بود. رمان‌نویس روزگار ۲۳ امین سریال خساست آسمان کویر را قلم می‌زد که در روزهای گذشته، سیلی از باران نه‌تنها موج شادی به راه انداخت، بلکه عطش کویر را فروکش کرد.

جاری‌شدن قطره‌های باران روی زمین و نفوذ آن‌ها به زیر خاک، حیات دوباره اراضی کشاورزی را رقم زد و سکوت ۶۰۰ساله قنات‌های بی‌جان را شکست که بهترین تحفه بهاری خداوند به کشاورزان و روستاییان بود.

سرریزشدن سدها و بندسارهای خراسان جنوبی از دیگر ارمغان باران بهاری در نواحی جنوب شرق کشور بود. با ورود حدود ۱۷ میلیون مترمکعب روان‌آب به سدها، نه‌تنها سیلی خروشان مهار شد، بلکه رقم ظرفیت خالی سدها کاهش چشمگیری داشت.

آن روی سکه، ماهیت رگباری بودن بارش‌ها در برخی نقاط استان، روزهای بهاری کشاورزان را خزان کرد و رد پای سیل در مزارع و باغ‌ها، خسارت‌هایی را بر جای گذاشت.

سیل زیرکوه و امداد نیروهای هلال احمر

جان‌دادن ۱۰۱ رشته قنات در مسیر سیل از جمله خسارت‌های ناشی از فعالیت موج بارشی در استان بود که بار مالی وارده به مسئولان را سنگین کرده است. بنا بر بررسی اولیه تیم‌های ارزیاب در مناطق سیل‌زده، سیلی سیل به دامداران هم اثرهای نامطلوبی باقی گذاشته است. به‌گونه‌ای که می‌توان تلف‌شدن ۳۳۷ دام سبک را از اولین تازیانه‌های سیل بر این قشر از مردمان کویرنشین عنوان کرد.

جاری‌شدن سیل در نقاط روستایی و عشایری استان، تخریب ایل راه‌های عشایر را رقم زد. همچنین مسدودشدن محورهای مواصلاتی حدود ۳۵۰ روستا در میان امواج سیل، خسارت‌هایی میلیاردی بر جای گذاشت.

آبگیری ۲۴ درصد ظرفیت سدهای مخزنی

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای خراسان جنوبی با اشاره به سدهای استان، بیان کرد: «در حال حاضر ۲۴ درصد مجموع ظرفیت هشت سد مخزنی استان که معادل ۷۵ میلیون مترمکعب است، آبگیری شده است».

سارانی با بیان اینکه در پی بارش‌های یک هفته اخیر بیش از ۳ میلیون مترمکعب رواناب در سدهای استان ذخیره‌سازی شد، گفت: «یک میلیون و ۶۴۰ هزار مترمکعب در سد حاجی‌آباد زیرکوه و ۹۷۰ هزار مترمکعب در سد نهرین طبس رواناب مهار شد».

به گفته وی؛ در بارندگی‌های چند روز گذشته حجم فعلی مخازن سدهای استان به ۱۸٫۵ میلیون مترمکعب رسید.

مهار ۱۷ میلیون مترمکعب آب در سازه‌های آبخیزداری

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان جنوبی هم با بیان اینکه بارندگی‌های اخیر گذشته در خراسان جنوبی، سبب جمع‌آوری و مهار ۱۷ میلیون مترمکعب رواناب در سازه‌های آبخیزداری استان شد، افزود: «بیشترین حجم ذخیره‌سازی در این سه روز، به ترتیب مربوط به شهرستان‌های طبس، بشرویه و زیرکوه بوده است».

نصرآبادی در گفتگو با خبرنگار ۷۲۴پرس، با بیان اینکه در مجموع حجم آبگیری سازه‌های آبخیزداری از ابتدای سال آبی ۱۴۰۲، ۲۵ میلیون مترمکعب برآورد شده است، اظهار کرد: «خراسان جنوبی ۲ هزار و ۴۰۰ سازه آبخیزداری با حجم ذخیره ۹۴ میلیون مترمکعب روان آب دارد».

سیل پشت سازه های ابخیزداری

مدیرکل منابع طبیعی خراسان جنوبی با اشاره به مشارکت قرارگاه امام حسن (ع) برای اجرای طرح‌های آبخیزداری، افزود: «در انتظار تصویب و ابلاغ ۳۰۰ میلیارد تومان اعتبار برای طرح‌های آبخیزداری امسال هستیم تا پس از تخصیص، بلافاصله اجرای طرح‌ها آغاز شود».

خراسان جنوبی همچنان تشنه است

معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری خراسان جنوبی چند روز گذشته در گفت‌وگو با رسانه‌های گروهی با بیان اینکه از ابتدای سال زراعی جاری، متوسط بارش استان ۱۰۱ و نیم میلی‌متر است، افزود: «میزان بارش‌ها متوسط در مدت مشابه سال گذشته ۹۴٫۷ دهم میلی‌متر بوده که امسال تا این لحظه حدود ۱۰ درصد افزایش بارندگی داشته‌ایم، اما هنوز به نسبت بارش‌ها در بلندمدت نرسیده‌ایم و باید به ۱۱۷٫۶ دهم میلی‌متر برسیم».

عباس‌زاده با بیان اینکه نسبت به دوره بلندمدت مشابه ۱۴ درصد کاهش بارندگی داریم، گفت: «بیشترین بارش‌ها مربوط به حاجی‌آباد زیرکوه با ۶۷٫۲ دهم میلیمتر بوده است».

وی با بیان اینکه بر اساس گزارش‌های رسمی و رصدهای علمی در کنار تغییر اقلیم، نوع بارش باران در کشور تغییر کرده و بارش‌ها مقطعی و سیل‌آسا شده است، گفت: «خراسان جنوبی پهناور بوده و حوزه آبریز استان وسیع بوده که مدیریت آن، نیازمند تدابیر ویژه است».

رد پای سیلاب روی جاده‌های استان

وی با بیان اینکه مهم‌ترین خسارت سیل به محورهای مواصلاتی بوده است، گفت: «باتوجه‌به اینکه حجم سیلاب بالا بود، برخی شانه‌ها شسته شده و زیر آسفالت جاده‌ها خالی و ناایمن هستند و قطعاً ترمیم آنچه اتفاق افتاده زمان‌بر است».

عباس‌زاده با اشاره به بازدیدهای انجام شده از روستاهای در مسیر سیل، گفت: «خسارت به واحدهای مسکونی و محل‌های نگهداری دام‌ها و بخش کشاورزی در سطح روستاها زیاد بود».

معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری خراسان جنوبی اظهار کرد: «تیم‌های ارزیاب در محل حاضر شده‌اند و خسارت‌ها بعد از برآورد در روزهای آینده جمع‌بندی و اعلام خواهند شد».

خسارت ۵۴۳ میلیارد تومانی سیلاب به بخش کشاورزی

رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی با اشاره به خسارت‌های سیل در استان، بیان کرد: «بر اساس گزارش‌های ارسالی از شهرستان‌ها، سیل اخیر تاکنون بالغ بر ۵۴۳ میلیارد تومان زیربخش‌های کشاورزی استان خسارت زده است».

جعفری ادامه داد: «بر اثر سیل خسارات قابل‌توجهی به زیربخش‌های کشاورزی استان از جمله قنوات، باغات، زراعت، دام و طیور، بنا‌ها، جاده‌های بین مزارع و ایستگاه‌های پمپاژ کشاورزی وارد شده است».

خسارت های سیل

وی با بیان اینکه بر اساس برآوردهای اولیه خسارات سیل به بخش‌های کشاورزی خراسان جنوبی، تخصیص اعتبارات ملی و استانی موردنیاز است، گفت: «در حال حاضر اکیپ‌های راه‌سازی در سطح اکثر مراکز جهاد کشاورزی مستقر بوده و مشغول ترمیم جاده‌های بین مزارع در بخش کوهستانی هستند».

جعفری با بیان اینکه همچنین همکاران مدیریت در شهرستان‌ها و گروه‌های جهادی در کنار کشاورزان و بهره‌برداران، کار لایروبی و پاک‌سازی باغات استان را انجام می‌دهند، اظهار کرد: «با استفاده از بیل‌های مکانیکی، رسوبات جمع‌شده در پشت‌بندها لایروبی می‌شود تا پیش از فصل آبیاری باغات زمینه آبیاری درختان و زمین‌های زراعی فراهم شود».

روند بررسی میزان خسارت‌ها ادامه دارد

رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی در گفتگو با خبرنگار ۷۲۴پرس با بیان اینکه بر اساس گزارش‌های ارسالی، شهرستان‌های بشرویه و زیرکوه بیشترین میزان و حجم خسارت را اعلام کرده‌اند، افزود: «این گزارش‌ها، برآورد اولیه بوده و روند بررسی برای برآورد نهایی ادامه دارد».

وی با بیان اینکه بیشترین خسارت به منابع آبی کشاورزی وارد آمده است، اظهار کرد: «طبق گزارش‌های اولیه، سیل به تعداد ۱۰۱ رشته قنات، ۱۱ هزار و ۶۰۰ هکتار اراضی زراعی و باغی، ۳۳۷ رأس دام سبک، ۵۲۰ کیلومتر ایل راه و ۱۱۰ کیلومتر جاده بین مزارع و ۱۷ کیلومتر مسیر انتقال آب خسارت وارد کرده است».

جزئیاتی دیگر از خسارت سیل به استان

 مدیرکل مدیریت بحران استانداری خراسان جنوبی در گفت‌وگو با رسانه‌ها در رابطه با آخرین وضعیت مناطق سیل‌زده استان اظهار کرد: «در پی بارش‌های اخیر در استان علاوه بر شهرستان زیرکوه بارندگی‌های شدیدی را در دیگر شهرستان‌های استان از جمله نهبندان شاهد بودیم».

آخوندی با بیان اینکه روستاهای زیادی در سطح استان درگیر خسارت ناشی از این بارندگی‌ها شدند، اضافه کرد: «بارش‌ها و سیل ناشی از آن به تمام بخش‌های زیرساختی در استان خسارت وارد کرده که بیشترین خسارات به بخش ایل راه‌ها و راه‌های روستایی، بنا‌ها و آب‌نماها بوده است».

وی از خسارت به زیرساخت‌های آب، برق و حتی به زیرساخت‌های مخابرات خبر داد و افزود: «از هم اکنون برآورد خسارات ناشی از سیل در نقاط مختلف استان توسط دستگاه‌های مربوطه و با هماهنگی فرمانداری‌های سطح استان در حال انجام است تا پیگیری برای جذب اعتبارات و جبران خسارات ناشی از سیل انجام شود».

آخوندی خسارت در بخش‌های خانگی هم وجود داشته که اقدامات لازم توسط دستگاه‌های خدمات‌رسان برای اسکان سیل زده‌ها و توزیع بسته‌های غذایی و لوازم موردنیاز صورت گرفته است، گفت: «با توجه به شرایط مربوط به بارندگی‌ها بیشترین خسارت در زیرکوه و بیشترین بخش آسیب‌دیده مربوط به راه‌ها و ایل راه‌ها است».

وی با اشاره به اینکه در حال حاضر اکیپ‌هایی برای ارزیابی مناطق سیل‌زده در حال فعالیت هستند، بیان داشت: «هر چند حدود دو هفته برای برآورد خسارت زمان وجود دارد، اما اقدامات لازم از هم اکنون آغاز شده تا زودتر به نتیجه برسد».

شرایط پیش روی خراسان جنوبی نسبت به خشکسالی‌ها، مهار هر چه بیشتر رواناب‌ها را می‌طلبد که باید مسئولان مدیریت رواناب‌ها را جدی بگیرند تا مهر محرومیت و خشکسالی بر پیشانی استان حک نشود.