اگرچه قانون جوانی جمعیت برای افزایش فرزندآوری اجرایی شده، اما وجود مشکلاتی در دریافت مشوق‌های این قانون، متقاضیان را با نارضایتی‌هایی گلاویز کرده است.

به گزارش ۷۲۴پرس، جمعیت یکی از مولفه‌های مهم در هر جامعه بوده که شاخصه‌ای اصلی در جذب منابع هم به شمار می‌رود. علاوه بر این جوانی جمعیت در هر منطقه نه‌تنها جامعه‌ای پویا و فعال را می‌سازد، بلکه در صعودی‌شدن نمودار توسعه فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی هم نقش‌آفرینی می‌کند.

این در حالی است که بنا به گفته کارشناسان، جمعیت در سال‌های اخیر در کل دنیا کاهشی بوده و اگرچه نرخ باروری در ایران در سال‌‌های دهه ۶۰ به میزان ۶٫۸ رسیده ولی در حال‌حاضر این رقم ۱٫۶ در کشور است.

این مسئله نشان می‌دهد نمودار رشد جمعیتی در ایران روند مطلوبی ندارد و نیازمند مشوق‌هایی برای افزایش فرزندآوری است. هرچند قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت ۲۴ مهر ۱۴۰۰ در کمیسیون مشترک طرح جوانی جمعیت و حمایت از خانواده مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید و طی نامه شماره ۹۳۹۸۲ در تاریخ ۲۴ آبان همان سال توسط رئیس‌جمهور ابلاغ شد، اما ضریب ۲٫۵ درصدی نرخ باوری در قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت سبب شده تا برخی استان‌های کشور نتوانند از مزایای آن بهره‌مند شوند.

پرداخت وام ازدواج، ارائه تسهیلات قرض‌الحسنه برای تولد فرزند اول تا پنجم و بالاتر، فروش بدون نوبت و بدون قرعه‌کشی خودروی ایرانی به قیمت کارخانه پس از تولد فرزند دوم به بعد و از زمان ابلاغ این قانون برای مادران، کاهش سن بازنشستگی مادر به مدت یک سال به‌ازای تولد هر فرزند و از زمان لازم‌الاجرا شدن این قانون و... از جمله مهم‌ترین تدابیر این قانون برای حمایت از خانواده‌ها در راستای فرزندآوری است.

بااین‌وجود  بسته‌های حمایتی مسئولان در قالب قانونی جوانی جمعیت برخی از خانوارها را گلایه‌مند کرده؛ چراکه اما و اگرهای زیادی در مسیر دریافت این حمایت‌ها وجود دارد.

هزینه‌های جانبی فرزندآوری کاهش یابد

یکی از شهروندان بیرجندی در گفت‌وگو با خبرنگار ۷۲۴پرس بیان کرد: «تسهیلات فرزندآوری در شرایط اقتصادی پیشرو دردی را دوا نمی‌کند؛ چراکه هزینه‌ها روزبه‌روز در حال افزایش است».

مهدی حاجی آبادی که فرزند چهارم خود را بعد از ابلاغ قانونی جوانی جمعیت داشته است، افزود: «برای دریافت تسهیلات و مشوق‌های اعلامی مراجعه داشته‌ام؛ اما متأسفانه هنوز بعد از گذشت چند ماه نتوانسته‌ام از مشوق‌هایی مانند زمین و خودرو بهره‌مند شوم».

این شهروند بیرجندی با بیان اینکه به دلیل نبود زمین، متقاضیان بیرجندی برای دریافت زمین به خوسف ارجاع داده می‌شوند، افزود: «دولت باید قبل از اجرای قانون، تمامی ابعاد طرح را بسنجد تا برای مردم سوءتفاهمی حاصل نشود».

مهدی حاجی آبادی با بیان اینکه یک فرزند از دوران جنینی تا تولد و بزرگسالی هزینه‌های زیادی را در بر دارد، گفت: «دولت باید در گام اول، هزینه‌های آزمایش‌های بارداری و سونوگرافی‌ها را کاهش دهد تا مردم در همان گام اول دلخوش شوند».

شرط سال تولد فرزندان از قانون جوانی جمعیت حذف شود

یکی از شهروندان بیرجندی که دارای سه فرزند است، در گفت‌وگو با ۷۲۴ پرس بیان کرد: «بالارفتن نرخ کالاها و اجاره‌ها شرایط دشواری را پیشروی شهروندان قرار داده که این امر خود بر کاهش جمعیت تأثیر بسزایی گذاشته است».

علی جاودان پور که خود از ۱۵ سال گذشته مستأجر است، افزود: «تاریخ تولد فرزند سومم در تیر ۹۹ بوده و این امر باعث شده که از امکانات قانون جوانی جمعیت بی‌بهره بمانم».

قانون جوانی جمعیت-724press.com

وی با بیان اینکه باید برای تمام خانوارها دارای فرزند بالا و به‌ویژه مستأجر، قوانین حمایتی وضع شود، افزود: «پدران و اجداد ما دارای خانواده‌هایی پر جمعیت بوده‌اند؛ چرا که بهای بالایی برای زندگی‌کردن پرداخت نمی‌کردند».

جاودان پور با بیان اینکه باید شرط سال تولد فرزندان از قانون جوانی جمعیت حذف شود، گفت: «بسیاری از خانواده‌ها بیش از سه فرزند دارند؛ اما به دلیل شرایط حاکم بر این طرح نمی‌توانند از خدمات آن استفاده کنند».

خدمات قانون جوانی جمعیت اطلاع‌رسانی شود

یک دانشجوی محصل در رشته مددکاری اورژانس اجتماعی هم در گفت‌وگو با خبرنگار 724Press بیان کرد: «متأسفانه امروزه برخی بانوان به دلیل تأثیر بارداری بر سیستم بدنی اعم از چاقی، از داشتن فرزند پرهیز می‌کنند».

حکیمه معتمدی با بیان اینکه همچنین افزایش هزینه‌ها و شرایط نامطلوب بازار نقش بسزایی در کاهش جمعیت دارد، افزود: «متأسفانه چشم‌وهمچشمی‌ها و تجمل‌گرایی دامن کودکان را هم گرفته و بسیاری از خانواده را در تأمین مایحتاج فرزندان محتاج می‌کند که این امر هم نقش مستقیمی بر کاهش جمعیت دارد؛ چراکه تمایل افراد برای فرزندآوری کاهش می‌یابد».

وی ادامه داد: «درگذشته فرزندان در سن پایین کنار بزرگ‌ترها به کار مشغول شده و علاوه بر مهارت‌افزایی، نقشی در تأمین مایحتاج زندگی داشته‌اند که این امر در عصر کنونی بسیار رنگ‌باخته‌اند».

معتمدی بیان کرد: «قانون جوانی جمعیت برای بسیاری از خانواده‌ها دیده نشده؛ چراکه باید خانواده‌های پرجمعیت را هم در بر گیرد».

وی ادامه داد: «قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت در چند بخش اعم از جوانان در آستانه‌ ازدواج یا زوجین جوان، درمان زوجین نابارور و پیشگیری از ناباروری، حمایت‌های دوران بارداری و شیردهی، مزایای تولد هر فرزند و چندقلو بودن فرزندان حمایت‌هایی تعریف کرده که نیازمند اطلاع‌رسانی بیشتری است».

نرخ نامطلوب باروری در شهرستان‌های خراسان جنوبی

نرجس مصطفوی، مدیر سلامت جمعیت و خانواده دانشگاه علوم پزشکی بیرجند در گفت‌وگو با خبرنگار ۷۲۴پرس، بیان کرد: «بررسی نمودار جمعیتی کشور نشان می‌دهد کاهش جمعیت در کشور ما شدت بیشتری از دنیا داشته که این موضوع بسیار نگران‌کننده است».

وی با بیان اینکه ایران ششمین کشور دنیا از نظر سالمند شدن بوده و گفته می‌شود در سال ۱۴۰۳ پیرترین کشور خاورمیانه خواهیم بود، افزود: «بنا به نظر جمعیت‌شناسان اگر نرخ باروری به زیر یک و نیم برسد به تله جمعیتی می‌رسیم که تعداد زنان بارور آن‌قدر کم می‌شوند که دیگر امیدی برای افزایش جمعیت وجود نداشته و این زنگ خطری است».

نرجس مصطفوی، مدیر سلامت جمعیت و خانواده دانشگاه علوم پزشکی بیرجند

مصطفوی با بیان اینکه نرخ باروری در ایران در سال‌های دهه ۶۰ به میزان ۶٫۸ بوده الان این رقم در کشور ۱٫۶ است، افزود: «درگذشته امید به زندگی در کشور ۵۷ سال بوده که اکنون به ۷۵ سال رسیده است».

مدیر سلامت جمعیت و خانواده دانشگاه علوم پزشکی بیرجند با اشاره به نرخ باروری در استان بیان کرد: «نرخ باروری در استان ۲٫۳ بوده که هر چند نسبت به نرخ باروری در کشور در سطح بالاتری قرار داریم؛ اما در حال حاضر در برخی از شهرستان‌ها وضعیت مناسب نیست».

وی با اشاره به قانون جوانی جمعیت بیان کرد: «به طور حتم مشوق‌ها نخواهند توانست صددرصد مردم را به فرزندآوری سوق دهند».

مصطفوی افزود: «اگرچه مسائل اقتصادی و جمعیت با یکدیگر ارتباط دارند؛ ولی مسائل اقتصادی عامل اول کاهش جمعیت نبوده؛ چون مناطق برخوردارتر کمترین نرخ باروری را دارند».

خراسان جنوبی از استان‌های سالمند کشور

فرشته اسدزاده، مدیرکل سابق امور بانوان و خانواده استانداری خراسان جنوبی هم پیش‌ازاین به رسانه‌ها گفته بود: «خانواده‌هایی دارای فرزند که مشمول قانون حمایت از جوانی جمعیت نمی‌شوند می‌توانند با مراجعه به فرمانداری شهرستان از طریق مشاوره امور بانوان و کارشناس این حوزه به پاسخ خود برسند».

وی به مشکل تسهیلات فرزندآوری و کم‌بودن منابع قرض‌الحسنه اشاره کرده و گفته بود: «شورای هماهنگی بانک‌ها یکی از پایگاه‌های قرارگاه جوانی جمعیت بوده و بانک‌ها باید اطلاعات بروز خود را در این حوزه به این قرارگاه اعلام کنند تا برنامه‌ریزی بهترین صورت گیرد».

فرشته اسدزاده، مدیرکل سابق امور بانوان و خانواده استانداری خراسان جنوبی

اسدزاده عنوان داشته: «از بانک‌های خصوصی خواستاریم گزارش‌های خود را به بانک مرکزی و شورای هماهنگی بانک‌ها ارائه دهند تا آمار و گزارش به اطلاع‌رسانی دقیق و صحیح به مردم سبب امیدآفرینی به مردم شود».

وی با اشاره به اینکه در حال حاضر تمام اتفاقاتی که در مورد درمان مادران باردار انجام می‌گیرد رایگان بوده و کار باید از مراکز بهداشت آغاز شود، افزوده: «سونوگرافی این بانوان مشروط به اینکه از سوی مراکز بهداشتی و مراکز درمانی دولتی معرفی شوند رایگان بوده و بدون نوبت باید پاسخ داده شود».

اسدزاده با بیان اینکه متأسفانه خراسان جنوبی یکی از استان‌های بسیار سالمند در کشور است، گفته بود: «بسیاری از نیروهای انسانی و نیروی جوان آن به سبب پیداکردن شغل یا برای ادامه تحصیلات تکمیلی از استان مهاجرت می‌کنند و دیگر بازنمی‌گردند».

۹ هزار نفر در صف انتظار دریافت تسهیلات فرزندآوری

زرنگ، دبیر کمیسیون هماهنگی بانک‌های خراسان جنوبی در گفت‌وگو با خبرنگار ما بیان کرد: «بانک مرکزی در هر استان بر اساس پتانسیل‌های آن سهمیه‌ای را در خصوص تسهیلات تکلیفی به‌ویژه تسهیلات فرزندآوری و ازدواج مشخص کرده است».

زرنگ، دبیر کمیسیون هماهنگی بانک‌های خراسان جنوبی

وی با بیان اینکه تا پایان اسفندماه ۱۴۰۱ سهمیه تخصیصی به استان برای پرداخت تسهیلات ازدواج و فرزندآوری به طور میانگین ۱۵ تا ۱۸ میلیارد تومان بوده است، افزود: «اکنون این رقم نزدیک به ۴۰ میلیارد تومان رسیده و در هر ماه ۴۰ میلیارد تومان تسهیلات فرزندآوری و ازدواج در استان پرداخت می‌شود».

زرنگ با بیان اینکه در حال حاضر حدود ۹ هزار نفر در صف انتظار دریافت تسهیلات فرزندآوری در استان هستند، افزود: «باتوجه‌به اصلاح قانون در خصوص پرداخت تسهیلات به تمام متقاضیان در سطح استان حجم زیادی از متقاضیان به شبکه بانکی گسیل شدند و این امر موجب شد تا صف انتظار تسهیلات فرزندآوری در استان طولانی شود».

وی ادامه داد: «افراد وقتی برای ثبت‌نام به سایت مربوطه مراجعه می‌کنند معمولاً اولین بانکی که از طریق سایت با آنها پیشنهاد می‌شود یا در آن بانک حساب داشته یا به محل سکونت آنها نزدیک‌تر است را انتخاب می‌کنند؛ این در حالی بوده که تعداد صف انتظار در برخی از بانک‌ها بسیار زیاد و این امر موجب می‌شود که پرداختی‌ها تحت‌شعاع قرار گیرد».

زرنگ بیان کرد: «در قانون بودجه امسال سهمیه هر بخش مشخص شده که عملکرد استان از تعداد تسهیلات پرداختی ۳۶٫۲ درصد برای بخش ازدواج، ۲٫۶ درصد برای بخش مشاغل خانگی، ۱۶٫۳ درصد خوداشتغالی و ۴۵ درصد تسهیلات قرض‌الحسنه که تسهیلات ازدواج و فرزندآوری در ذیل آن قرار داشته اختصاص‌داده‌شده است».