رابطه میزان دریافت آهن با کاهش ریسک ابتلا به بیماری های قلبی در دوران میانسالی

برای بهبود سلامت و کیفیت زندگی، توجه به تغذیه امری ضروری است؛ چراکه ما بسیاری از مواد مورد نیاز بدن خود را از این طریق جذب می‌کنیم. بنابراین مهم است که سعی کنیم مواد لازم برای حفظ و بهبود سلامت عمومی را از این طریق جذب کنیم تا چه در زمان حال و چه در آینده با مشکلات مختلف سلامتی از جمله بیماری‌های مزمنی همچون دیابت یا بیماری‌های قلبی و عروقی مواجه نشویم. آهن یکی از این مواد مهم است که وجودش برای تداوم سلامت قلب ما ضروری است.

بد نیست بدانید عدم دریافت آهن به میزان کافی در دوران میانسالی می‌تواند خطر بروز حمله قلبی در طول یک دهه را تا حدود ۱۰% افزایش دهد! این اطلاعات جدید ماحصل مطالعه‌ای است که نتایج آن در هفته جاری در مجله انجمن قلب اروپا «ESC Heart Failure» منتشر شد. بااین‌حال یکی از نویسندگان این مطالعه می‌گوید این نتیجه‌گیری به معنای ایجاد وحشت بین مردم و شروع خوردن انواع مکمل‌های آهن مثل نقل و نبات نیست.

به گزارش ۷۲۴پرس، دکتر بندیکت شراگ، پزشک مرکز قلب و عروق دانشگاهی در هامبورگ آلمان در همین رابطه اشاره کرد که این مطالعه از نوع مشاهده‌ای بوده است و آنها نمی‌توانند با قاطعیت این ایده که کمبود آهن لزوما باعث بروز بیماری قلبی می‌شود را تصدیق کنند. اما درعین حال شواهد موجود درحال افزایش است که رابطه بین مصرف آهن و بیماری قلبی را بیش از پیش تأیید می‌کند و این یافته‌ها زمینه ساز انجام تحقیقات بیشتری در این مورد برای رسیدن به نتایج تأیید شده است.

مقاله مرتبط: انواع بیماری های قلبی، علل و راه های درمان

پیش از این تحقیقات نشان داده بود کمبود آهن در بدن با پیامدهای مهلکی همچون احتمال بستری شدن در بیمارستان و مرگ افراد مبتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی در ارتباط است؛ درحالی که درمان وریدی با آهن می‌تواند علائم را تخفیف داده و ظرفیت عملکردی قلب را افزایش داده و از این طریق باعث بهبود کیفیت زندگی فرد مبتلا شود. براساس نتایج حاصل از این مطالعه، محققان یک بار دیگر با نگاهی به گذشته سعی کردند تأثیر مکمل وریدی آهن روی افراد مبتلا به نارسائی قلبی را بررسی کنند. همچنین در خلال این مطالعه رابطه بین کمبود آهن و بروز پیامدهای گوناگون در بین جمعیت عمومی از طریق مشاهده‌ای، مورد بررسی قرار گرفت.

مطالعه با استناد به اعداد و ارقام

درجریان این مطالعه بیش از دوازده هزار نفر از سه گروه جمعیتی مستقر در قاره اروپا مورد بررسی قرار گرفتند که میانگین سنی آنها ۵۹ سال بود؛ همچنین ۵۵% از این جمعیت را زنان تشکیل می‌دادند. درکنار بررسی اثرات مصرف آهن، عوامل خطرساز که ریسک ابتلا به بیماری قلبی را افزایش می‌دهد همچون استعمال دخانیات، اضافه وزن و چاقی، ابتلا به دیابت و کلسترول افراد هم از طریق بررسی نمونه‌های خونی کنترل شد. به علاوه محققان افراد دارای کمبود آهن یا کسانی که کمبودی از این نظر نداشتند را هم ارزیابی و مشخص کردند.

برای رسیدن به نتایج قابل اعتنا، تیم تحقیقاتی شرکت‌کنندگان را از نظر بیماری عروق کرونر قلب،سکته مغزی، مرگ براثر بیماری‌های قلبی و عروقی و کلا دلایل مختلف مرگ مورد بررسی قرار داده و نتایج هریک را در ارتباط با کمبود آهن مورد تجزیه و تحلیل قرار دادند. به گزارش ۷۲۴پرس، در ابتدای انجام آزمایش ۶۰% شرکت‌کنندگان کمبود آهن مطلق داشتند، درحالی که ۶۴% درصد از آنها هم از فقر آهن عملکردی (functional iron deficiency) رنج می‌بردند. 

در طول ۱۳ سال مطالعه و تحقیق و بررسی وضعیت شرکت‌کنندگان، مشخص شد کمبود آهن عملکردی با ۲۴% بیشترین عامل خطر ابتلا به بیماری عروق کرونر قلب به ویژه در میان افرادی است که در این فاصله فوت کرده بودند. ۲۶% دیگر درمعرض خطر مرگ به دلیل بیماری قلبی عروقی بوده و ۱۲ درصد هم با افزایش خطر مرگ و میر ناشی از تمام علت‌های فوق دست به گریبان بودند؛ این‌درحالی است که کمبود آهن مطلق تنها باعث افزایش بیست درصدی خطر ابتلا به بیماری عروق کرونر قلب شده و ارتباط چندانی با مرگ و میر افراد نداشت.

براساس گفته‌های دکتر شراگ تجزیه و تحلیل داده‌های فوق نشان می‌دهد اگر از همان ابتدا افراد دچار کمبود آهن نبودند، حدود ۵% مرگ و میر، ۱۲% مرگ و میر ناشی از بیماری قلبی عروق و ۱۱% تشخیص جدید بیماری عروق کرونر در نتایج حاصله مشاهده نمی‌شد.

کمبود آهن در دوران میانسالی

یکی دیگر از نکاتی که در خلال این مطالعه مورد توجه محققان قرار گرفت این مسئله بود که کمبود آهن در میان شرکت‌کنندگان بسیار شایع بود؛ به طوری که تقریبا دو سوم آنها از کمبود آهن عملکردی رنج می‌بردند.

سیدارتا آنگادی دکترای فیزیولوژی ورزش قلب و عروق و استاد دانشگاه ویرجینیا در گفتگویی اشاره کرد وجود آهن برای سنتز هموگلوبین ضروری است؛ اصلی‌ترین مولکولی که وظیفه حمل اکسیژن در جریان خون را برعهده دارد. آهن همچنین به صورت جدی در چرخه کرب (Kreb’s cycle) هم دخیل است، مسیری ضروری برای تولید انرژی از طریق هوازی.

سیلویا ملندز کلینگر متخصص تغذیه و بنیان‌گذار شرکت مشاوره غذایی «Hispanic Food Communications» هم اعلام کرد حدود بیست درصد از زنان دچار مشکل کمبود آهن هستند؛ این‌درحالی است که این میزان در زنان باردار گاهی تا پنجاه درصد هم افزایش پیدا می‌کند. سوی دیگر این ماجرا کمبود آهن در مردان است که تنها سه درصد از آنها درگیر این مشکل هستند.

به گزارش ۷۲۴پرس دات کام، این متخصص باور دارد بهترین راه برای جبران این کمبود، مصرف مواد خوراکی سرشار از آهن است. اگر فردی گیاهخوار نیست، می‌تواند با افزودن طیف گسترده‌ای از غذاهای حیوانی همچون گوشت قرمز، سفید و ماهی به رژیم غذایی خود شروع کند، موادی که همگی سرشار از آهن هِم (heme iron) هستند. اگر با این نوع آهن آشنایی ندارید بد نیست بدانید آهن موجود در منابع خوراکی حیوانی را آهن هم و آهن موجود در منابع گیاهی آهن غیر هم نامیده می‌شود. آهن هم در مقایسه با آهن غیر هم جذب بهتری دارد.

این متخصص در ادامه افزود اگر از مصرف غذاهای گوشتی لذت نمی‌برید، همچنان می‌توانید آهن مورد نیاز خود را از نوع آهن غیر هِم و از منابع گیاهی تأمین کنید. موادی همچون لوبیا، توفو، غلات صبحانه، ماکارونی و انواع نان‌های غنی شده منبعی خوب از این نوع آهن هستند. بااین‌حال اگر تغییرات رژیم غذایی نتواند کمبود آهن بدن شما را برطرف کند، حتما با یک متخصص مراقبت‌های بهداشتی مشورت کرده و براساس نیاز خود، مصرف انواع شربت و مکمل‌های حاوی آهن را شروع کنید.

مطلب مرتبط: بهترین مواد غذایی برای سلامت قلب

کمبود یا عدم وجود هرکدام از مواد مغذی یا ریز مغذی‌های ارزشمند تأثیری مستقیم روی سلامت اندام‌های مختلف به صورت خاص و سلامت کلی بدن به صورت عام دارد، پس حتما با انجام آزمایش‌های لازم از میزان وجود این مواد در بدن خود مطلع شده و در صورت کمبود هرکدام از آنها با پزشک متخصص برای رفع این مشکل مشورت کنید. فراموش نکنید یک برنامه غذایی متنوع که همه مواد خوراکی گروه‌های اصلی را شامل می‌شود، رمز بهبود سلامت عمومی شما است.

درپایان امیدوارم از مرور این مطلب و همراهی با ما در ۷۲۴پرس دات کام لذت برده باشید. نظر شما در مورد رژیم و فرهنگ غذایی مردم ایران چیست؟ آیا ما به اندازه کافی انواع مواد مفید و مغذی را به بدن خود می‌رسانیم؟ فراموش نکنید نظرات و دیدگاه‌های خود را حتما با ما هم درمیان بگذارید.