آیا تزریق دوز سوم واکسن کرونا باعث تقویت اثرات واکسیناسیون می‌شود؟

به گزارش ۷۲۴پرس و به نقل از Healthline، رفته رفته به پایان دومین سال شیوع کرونا در جهان نزدیک می‌شویم. اگرچه اولین ماه‌های مواجهه بشر با این ویروس شوم روزهای چندان دلچسبی برای به یاد آوردن نیست؛ اما خوشبختانه با تأیید چندین واکسن معتبر و شروع فرآیند واکسیناسیون در بسیاری از کشورهای جهان، امیدهایی برای پشت سر گذاشتن این روزهای تلخ به وجود آمد. هرچند کووید 19 هم بیکار ننشسته و با جهش‌های مختلف، سویه‌هایی جدید را به ما معرفی کرد که شاید واکسن‌های فعلی به همان اندازه که لازم است روی‌شان اثرگذار نباشد. به همین خاطر بحث این روزها این است که آیا تزریق دوز سوم واکسن، می‌تواند مقاومت بدن ما نسبت به کرونا را افزایش دهد یا خیر؟

براساس داده‌های موجود به نظر می‌رسد واکسیناسیون علیه کووید ۱۹ (COVID-19)، تا اینجا موفق بوده و بسیاری از مردم را در برابر اثرات و عوارض شدید ناشی از ابتلا به ویروس کرونا محافظت کرده است. بااین‌حال برخی از تجزیه و تحلیل‌های موجود نشان داده‌اند حفاظت ایجاد شده توسط تزریق واکسن‌های معتبر ممکن است با گذشت زمان کاهش پیدا کند یا همان اثربخشی اولیه را نداشته باشد.

به همین دلیل است از ماه جاری میلادی توصیه شده است افرادی که جزو اولین گروه‌هایی بودند که واکسینه شدند، یک دوز واکسن تقویتی هم تزریق کنند. همچنین برخلاف دوره اول شروع واکسیناسیون، ممکن است سن فرد دیگر نقشی تعیین کننده را در اینکه چه کسی اول این دوز تقویتی را دریافت کند، نداشته باشد.

وجود نگرانی‌هایی در مورد اثربخشی واکسن‌ها

تاکنون مطالعات بالینی انجام شده نشان دادند واکسن‌های mRNA ساخته شده توسط شرکت‌هایی همچون فایزر-بایونتک و مدرنا موفق شدند ایمنی نود درصدی در برابر ابتلای فرد به نوع شدید کرونا ایجاد کنند که قابل توجه بوده و نشان از کارایی و مؤثر بودن این واکسن‌ها بود. درادامه ما واکسن جانسون و جانسون را داشتیم که شاید به اندازه دو واکسن قبلی اثرگذار نبود، اما هنوز از بستری شدن فرد در بیمارستان جلوگیری کرده و به اصطلاح جلوی شدت پیدا کردن بیماری را می‌گرفت.

بااین‌حال محققان دانشگاه کالیفرنیا سین دیه‌گو در مقاله که به تازگی در مجله پزشکی نیوانگلند منتشر شده است اعلام کردند اثر واکسن mRNA در برابر موارد علامت‌دار کووید ۱۹ تا ماه ژوئیه سال جاری میلادی افتی ۶۵ درصدی را تجربه کرده است که نشان می‌دهد دوام و اثربخشی این واکسن‌ها به تدریج در طول زمان کاهش پیدا می‌کند! به گزارش ۷۲۴پرس، دکتر فرانچسکا تورانی، استاد پزشکی بالینی در بخش بیماری‌های عفونی و بهداشت جهانی در دانشکده پزشکی سن دیه‌گو که مدیریت برنامه پیشگیری از عفونت را هم برعده دارد معتقد است کاهش اثربخشی واکسن‌های امری غریب و شگفت‌انگیز نیست و ما باید انتظار این مسئله را داشته باشیم.

او درادامه توضیح می‌دهد که داده‌های به دست آمده از آزمایش‌های بالینی نشان دادند کاهش اثربخشی واکسن از چند ماه بعد از تزریق هر دو دوز و واکسیناسیون کامل شروع می‌شود. البته این یافته‌ها همچنین نشان می‌دهند که در مواجهه با سویه‌های جدید کرونا همچون نوع دلتا، اثربخشی واکسن‌ها حتی کاهش بیشتری داشته و تقریبا ۶ الی هشت ماه پس از اتمام واکسیناسیون قابل مشاهده است.

مطلب مرتبط: از سویه جدید کرونا (MU) و میزان شیوع آن چه می‌دانید؟

جاناتان واتانابه، داروساز و دانشیار بخش ارزیابی و کیفیت دانشگاه کالیفرنیا ایروین هم در گفتگویی دیگر اشاره کرد تحقیقات انجام شده نشان دادند اثر واکسن‌های mRNA هر دو ماه در حدود ۶ درصد کاهش پیدا می‌کند. در همین حال مطالعه دیگری نشان داد استفاده از دوز سوم واکسن‌های mRNA می‌تواند تاحد قابل توجهی این اثرات محافظت کننده را مجددا به حالت عادی بازگرداند. دکتر واتانابه درادامه افزود که آنها متوجه شدند بین هفت الی ۱۳ روز بعد از تزریق دوز تقویت کننده، ۴۸ تا ۶۸ درصد احتمال مثبت بودن آزمایش برای عفونت «SARS-CoV-2» کاهش یافته و چهارده الی ۲۰ روز بعد از این تزریق تقویتی هم اثربخشی واکسن به ۷۰ تا ۸۴% افزایش پیدا می‌کند.

او همچنین افزود بحث چندانی هم در مورد تأثیر تجویز دوز تقویتی برای تولید آنتی بادی در برای شایع‌ترین نوع کرونای فعلی یعنی دلتا وجود ندارد.

آنچه باید در مورد شات‌های تقویت کننده واکسن بدانید

به گزارش ۷۲۴پرس دات کام، در اواسط ماه اوت جاری، وزارت بهداشت و خدمات انسانی ایالات متحده از قصد خود برای ارائه واکسن تقویت‌کننده به افرادی که قبلا هر دو دوز واکسن فایزر یا مدرنا را دریافت کردند، صحبت کرد. به نظر می‌رسد مقامات بهداشتی این کشور نگران کاهش اثربخشی واکسن در طول ماه‌های آینده هستند و این نگرانی به ویژه بیشتر معطوف کسانی است که در معرض خطر بیشتری بوده (مثل کادر درمان) یا جزو اولین گروه‌هایی بودند که واکسن زدند.

به گفته مقامات این وزارتخانه، داده‌های موجود به وضوح نشان دادند محافظت در برابر عفونت «SARS-CoV-2» با گذشت زمان پس از تزریق هر دو دوز واکسن اولیه کاهش می‌باید؛ به خصوص اینکه مشاهده شده است اثر بخشی واکسن در برابر نوع دلتا البته در حالت ابتلای خفیف، کاهش محسوسی داشته است. طبق بیانیه اعلام شده و خط مشی این وزارتخانه به نظر می‌رسد از بیستم سپتامبر، دوزهای تقویتی در اختیار عموم قرار می‌گیرد.

به گفته این نهاد، کسانی که دوز اولیه واکسن‌های mRNA را هشت ماه قبل دریافت کردند در کنار بسیاری از افراد ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی، ساکنان خانه‌های سالمندان و دیگر افراد مسن و کسانی که به دلیل مشکلات جسمانی در مراکز مراقبتی خاص نگهداری می‌شوند، دراولویت دریافت این واکسن تقویتی هستند.

همچنین برخلاف روند اولیه واکسیناسیون در اوایل سال جاری میلادی، دیگر سن فرد اولویتی برای دریافت این واکسن تقویتی به حساب نمی‌آید. بااین‌حال آندسته از آمریکایی‌هایی که واکسن خود را به محض دردسترس بودن آن برای افراد بالای ۶۵ سال دریافت کردند، هنوز هم جزء اولین گروهی قرار دارند که می‌توانند واکسن تقویتی دریافت کنند.

هرچند که هنوز مطالعات چندانی در مورد کاهش اثربخشی واکسن و ضعیف شدن اثرات آن در افراد بالای ۶۵ سال انجام نشده است. اما در یک مطالعه مشخص شد اثربخشی واکسن در میان افراد مسن بیشتر از سایر گروه‌های سنی کاهش پیدا کرده است؛ بااین‌حال یک مطالعه معتبر دیگر در نیویورک که نتایج آن توسط مرکز کنترل و پیشگیری بیماری‌ (CDC) منتشر شد، چنین ناهماهنگی مشاهده نشده و به همین خاطر فعلا سخت است که بتوانیم با قعطیت در این مورد صحبت کنیم. اما برای محکم کاری بیشتر، فعلا افراد مسن در اولویت دریافت دوز تقویتی واکسن هستند.

به گفته وزارت بهداشت آمریکا، به احتمال زیاد واکسن تقویت‌کننده همچنین برای دریافت‌کنندگان واکسن جانسون و جانسون هم مورد نیاز است؛ هرچند چهارچوب زمانی تزریق این واکسن متفاوت است و تجویز آن عملا تا ماه مارس سال جاری میلادی آغاز نشده بود.

آیا به دوزهای تقویت‌ کننده بیشتری نیاز داریم؟

به گفته دکتر واتانابه، تا زمانی‌که بخش‌هایی از مردم هنوز واکسینه نشده و خطر گسترش بی‌رویه بیماری در کنار جهش‌های ژنتیکی و ایجاد سویه‌های جدید کرونا درمیان است، ممکن است بشر همچنان نیازمند دوزهای تقویتی بیشتر باشد! متأسفانه ظاهرا تا کل جمعیت جهان واکسینه و ایمن نشده باشند، داستان کرونا به این سادگی‌ها به پایان نخواهد رسید.

مطلب مرتبط: قرنطینه و ایجاد محدودیت در دوران کرونا: راه حل مناسب یا عامل بدتر شدن اوضاع؟

وی در ادامه افزود واقعیت است است که واکسن تا زمانی که ما به طور واقعی به مفهومی ایمنی گله‌ای یعنی ایمنی هفتاد درصدی یا بالاتر نرسیده باشیم، بعید است بتوان پرونده واکسیناسیون را بست و ما باید روند استفاده از دوزهای تقویت کننده را ادامه بدهیم. او همچنین هشدار داد ممکن است این مسئله گروهی را به این فکر بیندازد که استفاده از واکسن کرونا بی‌فایده است و به همین خاطر است که همچنان تزریق دوزهای تقویت کننده توصیه می‌شود که البته این تصور اشتباهی است!

او برای مثال به مورد بیماری آنفولانزا اشاره کرد که هرسال افراد نیازمند تزریق واکسن هستند و همین مسئله در مورد واکسن‌های معمولی دیگری همچون کزاز، هپاتیت و سرخک هم صدق می‌کند.

بنابراین به گفته این داروساز ممکن است اثربخشی واکسن در درازمندت کاهش پیدا کند، اما همچنان واکسن‌های معتبر می‌توانند از افراد در برابر ابتلا به نوع شدید بیماری کرونا محفاظت کنند.

به‌هرحال کرونا ویروس منحوسی است که ظاهرا خیال ندارد به این سادگی سایه شومش را از سر بشریت بردارد. به همین خاطر مهم است که دولت‌ها با تهیه واکسن‌های تأیید شده و مؤثر و انجام واکسیناسیون گسترده و بدون معطلی، شرایط را برای ایجاد ایمنی گسترده در سطح جامعه و قطع زنجیره بیماری مهیا کنند.

به پایان این مطلب رسیدیم، امیدوارم از مرور آن و همراهی با ما لذت برده باشید. آیا نوبت واکسن شما رسیده یا قبلا واکسن زده‌اید؟ تجربه شما از دریافت واکسن چه بود؟ فراموش نکنید نظرات و تجربیات خود را با ما و دیگر دوستان‌تان در ۷۲۴پرس دات کام هم درمیان بگذارید.