تفاوت HD Ready و Full HD در تلویزیون‌ها و ستاپ‌باکس‌ها چیست؟

پاسخ کوتاهی که به سوال عموم کاربران می‌توان داد این است که امروزه همه‌ی تلویزیون‌ها و ستاپ‌باکس‌ها (گیرنده‌ی دیجیتال که مالتی‌مدیا را نیز از هارددیسک اکسترنال یا فلش یا ... پخش می‌کند) می‌توانند محتوای HD یا رزولوشن بالا را پخش کنند با این تفاوت که محصولات HD Ready، ویدیو یا عکس 720p را با رزولوشن ۱۲۸۰ در ۷۲۰ پیکسل نمایش می‌دهد و محصولی که فول اچ‌دی است، ویدیو یا تصویر 1080p را با رزولوشن ۱۹۲۰ در ۱۰۸۰ پیکسل نمایش می‌دهد. هر چه رزولوشن بالاتر باشد، بهتر است و تصویر جزئیات بیشتری دارد و واضح‌تر است.

تفاوت بین HD Ready معمولی و HD Ready 1080p و Full HD

منظور از HD Ready و لوگویی که در تصویر زیر مشاهده می‌کنید، این است که محصولی مثل کامپیوتر، مانیتور یا تلویزیون، پروژکتور و برخی مالتی‌مدیاپلیرها و ستاپ‌باکس‌ها، می‌توانند تصویری با ۷۲۰ پیکسل در ارتفاع یا به عبارت ساده‌تر، 720p را پخش کنند.

در محصولات قدیمی لوگوی HD Ready 1080p نیز استفاده شده که معنی آن قابلیت پخش محتوای 1080p است که در حقیقت در ارتفاع تصویر، ۱۰۸۰ پیکسل یا خط وجود دارد.

استانداردی که در سراسر جهان کاربرد دارد، لوگوی طلایی‌رنگی است که در تصویر زیر مشاهده می‌کنید. Full HD به این معنی است که در ارتفاع تصویر، ۱۰۸۰ پیکسل وجود دارد.

تصویری که رزولوشن فول اچ‌دی دارد، از نظر عرض و ارتفاع، پیکسل‌های بیشتری دارد و لذا اگر تلویزیون ۴۲ اینچی فول اچ‌دی را کنار تلویزیون مشابه با رزولوشن 720p‌ قرار دهیم و از فاصله‌ی نسبتاً کم به تصویر نگاه کنیم، متوجه می‌شویم که جزئیات تصویر در تلویزیون Full HD‌ بیشتر است و در حقیقت معنای لغوی رزولوشن نیز تفکیک‌پذیری است. هر چه رزولوشن بالاتر باشد، جزئیات ظریف تصویر را بهتر می‌توان شناسایی و تفکیک کرد.

آنچه در تصویر زیر مشاهده می‌کنید، مقایسه‌ی بین HD و Full HD است. در حقیقت مساحت تصویر فول اچ‌دی، ۲.۲۵ برابر بیشتر از تصویر اچ‌دی است یا به بیان دیگر، طول و عرض تصویر از نظر تعداد پیکسل‌ها یا تعداد خطوط، ۱.۵ برابر است.

چرا تلویزیون‌های HD Ready 720p، ویدیو را به صورت 1080i یا Interlace نشان می‌دهند؟

همان‌طور که بحث کردیم، اساساً تلویزیونی که 720p است، نمی‌تواند تصویر فول اچ‌دی نمایش دهد ولیکن صحبت در مورد تصویر 1080p‌ بوده است. در صفحه‌ی مشخصات برخی محصولات HD، عبارت 1080i را مشاهده می‌کنیم و این تضاد مطرح می‌شود که چرا تلویزیون می‌تواند 1080i را پخش کند و معنی این عبارت چیست؟

i یا interlace، رزولوشن را ظاهراً دو برابر می‌کند

توجه کنید که در حالت معمول، تلویزیون در هر بار تغییر تصویر، تمام خطوط تصویر را با خطوط جدید جایگزین می‌کند. توجه کنید که تغییر تصویر بسیار سریع اتفاق می‌افتد و در هر ثانیه ۵۰ یا ۶۰ تصویر نمایش داده می‌شود. بنابراین تلویزیون 1080p، در یک ثانیه چیزی در حدود ۵۰ یا ۶۰ تصویر کامل را نمایش می‌دهد. به این حالت نمایش تصویر، Progressive یا پیش‌رونده گفته می‌شود. حالت دوم این است که تلویزیون در هر بار نوسازی تصویر، خطوط زوج و فرد را به صورت یکی در میان بروز کند. به این ترتیب ظاهراً رزولوشنی که می‌توان تجربه کرد، دو برابر شده و به این حالت Interlaced گفته می‌شود. منظور از 1080i و در حقیقت حرف i در انتهای این واژه، اینترلیس بودن است.

اما چرا می‌گوییم ظاهراً رزولوشن دو برابر شده است؟

علت این است که ترکیب خطوط فرد فریم قبلی با خطوط زوج فریم جدید، در صحنه‌های پرتحرک نتیجه‌ی بدی به دنبال دارد:

یا نمونه‌ای ساده‌تر:

در صحنه‌های ساکن و کم‌تحرک، کیفیت بصری 1080i به 1080p نزدیک است و به همین جهت می‌توان گفت که قابلیت پخش محتوا به صورت اینترلیس، مفید است و حتی شبکه‌های تلویزیون دیجیتال در سراسر جهان نیز از این فرمت پخش استفاده می‌کنند.

لوگوی HD Ready و Full HD کجا درج می‌شود و چگونه باید محصولات سازگار را انتخاب کرد؟

یک قاعده‌ی عمومی این است که اگر وسایل مختلف پخش ویدیو و نمایش ویدیو را کنار هم بگذارید و به هم وصل کنید، تصویر نهایی با رزولوشنی پخش می‌شود که ضعیف‌ترین وسیله از پس آن بر‌می‌آید. به عنوان مثال اگر تلویزیون 4K باشد! ولیکن ستاپ‌باکس یا کنسول بازی یا کامپیوتر شما، نهایت رزولوشن 720p را پشتیبانی کند، تصویری که در تلویزیون مشاهده می‌کنید، عملاً 720p است که کشیده و گسترده شده تا اطراف آن سیاه و خالی نماند.

بنابراین در انتخاب وسایل صوتی و تصویری مثل نمایشگر و مانیتور و تلویزیون و پروژکتور، ابتدا باید به وسیله‌ای که ویدیو را پخش می‌کند و یا بازی را اجرا می‌کند، توجه کرد. در صورت نیاز می‌بایست کامپیوتر یا ستاپ‌باکس و یا کنسول بازی که رزولوشن بالاتری را پشتیبانی می‌کند، تهیه کرد چرا که در غیر این صورت، کیفیت واقعی نمایشگر یا تلویزیون و پروژکتور را تجربه نمی‌کنیم.

آیا فقدان لوگوی HD Ready مهم است؟

این روزها رزولوشن HD آن قدر متداول شده و در حقیقت رزولوشن انواع وسایل الکترونیکی آن قدر بالا رفته که ممکن است روی برخی تلویزیون‌ها و ... لوگوی HD Ready‌ به کلی وجود نداشته باشد! اگر محصولی که خریداری می‌کنید، امروزی است و بسیار ارزان نیست، نیازی به بررسی وجود لوگوی HD Ready نیست.

تلویزیون‌های 4K و Ultra HD در برابر محصولات فول اچ‌دی قدیمی

تکنولوژی نمایشگرها به قدری پیشرفت کرده که رزولوشن جدید 4K تدریجاً در محصولات مختلف استفاده و پشتیبانی می‌شود. منظور از اولترااچ‌دی که به اختصار UHD نیز گفته می‌شود، تصویری است که حداقل دو برابر عرض و دو برابر ارتفاع نسبت به فول اچ‌دی داشته باشد. به عبارت دیگر رزولوشن تصویر، حداقل ۳۸۴۰ در ۲۱۶۰ پیکسل است. حداکثر رزولوشن Ultra HD نیز ۷۶۲۰ در ۴۳۲۰ پیکسل است.

منظور از استاندارد 4K که گاهی با اولترا‌اچ‌دی آمیخته می‌شود، این است که در ارتفاع تصویر، ۲۱۶۰ پیکسل وجود داشته باشد و در عرض آن ۴۰۹۶ پیکسل. لذا 4K یکی از حالت‌های خاص اولترا اچ‌دی است.

در حال حاضر تلویزیون‌های فول اچ‌دی و اولترااچ‌دی 4K بازار را فراگرفته‌اند و تلویزیونی که Full Ultra HD باشد یا در واقع رزولوشن حداکثری استاندارد Ultra HD را داشته باشد، کمیاب و نادر است.

آیا رزولوشن بالاتر معادل کیفیت تصویر بهتر است؟

برخی سازندگان تلویزیون و نمایشگر، بیش از حد روی مقوله‌ی رزولوشن پنل تأکید می‌کنند و عموم کاربران گاهی به اشتباه تصور می‌کنند که کیفیت تصویر معادل رزولوشن آن است!

این تصور کاملاً غلط است و باید فاکتورهایی مثل عمق رنگ مشکی، نسبت کنتراست، کیفیت و دقت رنگ‌ها و زاویه‌ی دید و حتی عمر مفید و مصرف انرژی پنل را در نظر گرفت. متأسفانه نمی‌توان مقوله‌ی دقت رنگ یا عمر مفید را با نگاه کردن به مشخصات کاغذی محصولات، متوجه شد و تنها راه پی بردن به کیفیت و عمر مفید، مراجعه به وب‌سایت‌های تخصصی و بررسی‌ها و نظرسنجی‌هاست.