در عکاسی با انواع دوربین با مفهومی به اسم ISO یا حساسیت نورسنجی سروکار داریم. حساسیت نورسنجی حسگر دوربینهای دیجیتال و گوشیها و ... به این معنی است که سیگنالی که با برخورد نور ایجاد شده، چقدر تقویت میشود. ISO یکی از رئوس مثلث عکاسی است و برای جبران ISO پایین میبایست زمان شاتر را افزایش داد یا دیافراگم را بیشتر باز کرد تا نور بیشتری دریافت شود. در ادامه این موضوعات را بیشتر بررسی میکنیم.
در خرید و انتخاب دوربین یکی از پارامترهای مهم این است که محدودهی تنظیمات ISO چقدر است. معمولاً دوربینهای عکاسی حساسیت نورسنجی بین ۱۰۰ الی ۱۲۸۰۰ دارند ولیکن انواع حرفهایتر و پیشرفته برای شرایط کمنور و یا عکاسی سریع نیز در بازار موجود است که حداکثر ISO آن بیش از ۵۰ هزار است.
ISO دوربین چیست؟ معنای لغوی
عبارت ISO مخفف International Organization for Standardization و به معنی سازمان جهانی استانداردسازی است و در حقیقت ارتباطی با مفهوم کاربردی ISO ندارد. به همین جهت است که معمولاً آن را حساسیت نورسنجی ترجمه میکنیم. سازندگان دوربین دیجیتال دوربینهای خود را به شکلی کالیبره میکنند که وقتی ISO روی ۱۰۰ واحد تنظیم میشود و سایر پارامترها یکسان است، حساسیت حسگر نسبت به نور مشابه باشد و این یعنی دوربین فول فریم Canon EOS 5D Mark IV زمانی که ISO روی ۱۰۰ تنظیم شده، از نظر حساسیت به نور و در واقع روشنایی تصویر شبیه آیفون است. البته اگر دو رأس دیگر مثلث عکاسی را یکسان فرض کنیم.
عملکرد و معنای کاربردی ISO
در دوربینهای قدیمی مادهی شیمیایی نسبت به نور حساس بود و واکنش میداد. ISO در این دوربینها به معنی سرعت واکنش و حساسیت مادهی شیمیایی به نور است.
در دوربین دیجیتال حسگری با مگاپیکسلهای مشخص داریم. حسگر ۲۰ مگاپیکسلی حاوی ۲۰ میلیون پیکسل است که هر کدام یک فتودیود یا دیود حساس به نور هستند و در اثر برخورد نور بار الکتریکی اندکی را به جریان درآورده و سیگنالی ضعیف تولید میکنند. طبعاً هر چه تعداد فتونهای نور یا همان شدت پرتوی نور بالاتر باشد، بار الکتریکی و سیگنال بزرگتر میشود.
در ادامه سیگنال تولید شده توسط واحد پردازشگر تصویر بررسی میشود و تصویر شکل میگیرد. اگر سیگنال ضعیف باشد، در عددی کوچک یا در حقیقت در ISOی پایین ضرب میشود و اگر بزرگ باشد، نیازی به تنظیم ISO روی مقادیر بالا نیست و میتوان از حساسیت نورسنجی ۵۰ یا ۱۰۰ واحد استفاده کرد.
کاربرد ISO بالا در گوشیها و دوربینهای دیجیتال
کاربرد ISOی بالا به طور کلی در شرایطی است که پرتوگیری ضعیف است. ممکن است زمان شاتر کم باشد و یا دریچهی دیافراگم کوچک باشد. در هر دو حالت پرتوگیری ضعیف است و ایزوی بالا میتواند از تاریک شدن بیش از حد و از بین رفتن جزئیات بخشهای تاریک تصویر جلوگیری کند.
- اگر حسگر دوربین دیجیتال یا گوشی کوچک باشد و تعداد پیکسلهای آن بسیار زیاد باشد، پیکسلها کوچک میشوند و سیگنال کوچکی تولید میکنند. برای جبران ضعیفی سیگنال میبایست مقدار ISO بالاتری انتخاب شود.
- در عکاسی از محیط کم نور هم نمیتوان با باز گذاشتن دریچهی ورود نور برای زمان طولانی یا در حقیقت انتخاب سرعت شاتر کم، مشکل کمبود نور را کاملاً حل کرد و عکس تاریک میشود. لذا به جای دستکاری دو رأس دیگر مثلث عکاسی، میتوان از آخرین راه یعنی ISO بالا استفاده کرد.
- در عکاسی از صحنههای پرتحرک ورزشی هم ISO بالا مناسب است چرا که نمیتوان سرعت شاتر را زیاد کرد (عکس در اثر تحرک سوژه مات میشود) و با توجه به اینکه سوژه در فاصلهی زیادی قرار دارد نمیتوان دیافراگم نسبی یا عدد F را کوچک انتخاب کرد.
- کوچک بودن عدد F موجب میشود که فوکوس روی بخشی از منظره کامل باشد و نه تمام آن. بنابراین در عکاسی از مناظر جذاب برای آنکه تمام منظره در فوکوس قرار گیرد و به عبارت دیگر عمق میدان زیاد شود، میبایست از دیافراگم F/10 و بالاتر استفاده شود. بنابراین دریچهی ورود نور کوچک است و تنها راه جبران افزایش ISO و افزایش زمان شاتر است.
ISO بالا و عکسهایی پر از نویز و ISO پایین و عکسهای بدون نویز
به نظر میرسد که ISOی بالا راه نجات از عکسهای تاریک و مات است! اما در حقیقت اینگونه نیست! زمانی که ISO بالا میرود، حساسیت واقعی حسگر تغییری نکرده بلکه ضریب سیگنال بزرگ شده است. اگر پیکسلها به دلایل مختلف از جمله نشت الکترون، خطا در مسیر پرتوهای نور که ممکن است به دلیل عیوب هندسی لنز یا حسگر ایجاد شود و خطا در مسیر عبور سیگنال و تداخل سیگنال پیکسلها، سیگنالی اشتباه و ضعیف ایجاد کنند هم مشکل ایجاد میشود چرا که قرار است ضریبی بزرگ برای تقویت این سیگنالها در نظر گرفته شود.
نتیجهی نهایی افزایش ISO این است که در عکسها نویز بیشتری مشاهده میکنیم.
دو روش دیگر حل مشکل کمبود نور انتخاب بهتری هستند. با افزایش زمان شاتر و بازتر کردن دیافراگم، نور بیشتری به حسگر میرسد و سیگنال پیکسلها قویتر است. بنابراین یک عکاسی حرفهای در درجهی اول تلاش میکند که ISO را در حد ۵۰ یا ۱۰۰ واحد حفظ کند و با دو رأس دیگر مثلث عکاسی مشکلات را حل کند. جدول زیر تنظیمات معمول برای عکاسی در شرایط مختلف است:
تفاوت ISOها چقدر است؟ حساسیت ۲۰۰ چند برابر نورانیتر از ۱۰۰ است؟
ISO کمیتی است که با اسکیل لگاریتمی استاندارد و تعریف شده است. بنابراین تفاوت ایزوی ۱۰۰ و ۲۰۰ واحد، دو برابر روشنتر شدن تصاویر نیست! تفاوتی که بین ۱۰۰ و ۲۰۰ وجود دارد مشابه تفاوت بین ۶۴۰۰ و ۱۲۸۰۰ است. با استفاده از ISOی ۶۴۰۰ نمیتوان روشنایی را ۶۴ برابر بیشتر از حالتی که حساسیت ۱۰۰ واحد است، کرد بلکه تفاوت ۶ برابر است (۲ به توان ۶ مساوی ۶۴).
انیمه
#سریال خاندان اژدها
#آشپزی
#خراسان جنوبی