قفل Denuvo چیست؟ آیا دنوو در آستانه نابودی است؟

قفل دنوو (البته بر اساس عملکرد دنوو، قفل نام اشتباهی است و باید آن را Anti Tamper بنامیم) در صنعت گیم شروع خوبی داشت، تا این که گروه چینی  3DM ادعا کرد که Denuvo را شکست داده‌اند.

اولین باری که دنوو نفوذپذیر شد در بازی Dragon Age: Inquisition بود و این اتفاق توسط 3DM انجام شد. پس از آن Denuvo کمی تغییر موضع داد و گفت هر قفلی قابل شکستن است، البته از آنجایی‌ که حدود یک ماه تا شکستن قفل زمان سپری شد، آن‌ها این موضوع را هم یک پیروزی قلمداد می‌کردند و معتقد بودند که در ۳۰ روز تعداد زیادی از بازی به فروش رفته است. بعد از آن نیز بازی‌های متعددی توسط گروه های 3DM، CODEX و CPY منتشر شد که کامل یا ناقص بازی را اجرا می‌کردند و البته Denuvo هم روزبه‌روز پیشرفته‌تر می‌شد و به نسخه‌های بالاتر ارتقا می‌یافت تا اینکه نسخه سوم این Anti Tamper عرضه شد.

تیم 3DM قوی‌ترین (و البته پیشتاز) گروه کرک Denuvo بود و در ژانویه سال 2016 اعلام کردند موفقیتهایی را در شکستن قفل بازی Just Cause 3 (که از نسخه سوم دنوو استفاده می‌کرد) بدست آورده‌اند اما در فوریه آن سال مشخص شد 3DM به مدت معینی (که البته آن‌ها تاکنون برگشتی نداشتند) هیچ بازی دیگری را کرک نخواهند کرد و اعلام کردند با پیشرفت این سیستم تا ۲ سال آینده هیچ بازی رایانه‌ای قابل کرک کردن نباشد (به‌عبارتی اعلام کردند در مقابل نسخه سوم دنوو شکست خورده‌اند).

کاربران بازی‌های قفل شکسته ناامید شده بودند. البته روش‌هایی ابداع شده بود تا کاربران بتوانند با هزینه‌های کمتر، اما دردسرهای زیاد بازی‌های روز را تجربه کنند. تا اینکه پس از حدود ۲۵۰ روز از عرضه نسخه سوم دنوو، شخصی نوزده ساله به نام Voksi از کشور بلغارستان موفق شد با الگوریتم‌های استیم و دور زدن (Bypass) چند بازی، آن ها را با وجود قفل اجرا کند (البته وکسی از اشکال در سیستم استیم استفاده می‌کرد و عملا قفل دست نخورده بود). البته این روش بعد از ۲ روز با آپدیت شدن استیم متوقف شد و تنها کسانی قادر به استفاده از این روش بودند که استیم خود را با فایروال بلاک کرده بودند.

اما تنها ۳ روز پس از اولین Bypass، گروهی به اسم Conspir4cy که ظاهرا همان گروه CPY بودند، پیشرفت چشمگیر خود را با انتشار نسخه فعال و کاملا آفلاین بازی Rise of Tomb Raider نشان دادند. سپس با فاصله زمانی نسبتا مشخص آن‌ها بازی‌های بیشتری از جمله Doom و Inside را نیز عرضه کردند. از آن پس بازی‌ها بسیار ساده‌تر از گذشته کرک می‌شدند و دیگر کرک شدن یا نشدن ملاک نبود، بلکه مدت زمانی که تا رمزگشایی کامل زمان می‌برد مهم بود. این پروسه ادامه پیدا کرد تا در نهایت بازی Resident Evil 7 تنها پس از ۵ روز از زمان عرضه، توسط CPY منتشر شد. همچنین برخی ناشران تصمیم گرفتند که دنوو را از محصولات خود حذف کنند، در این بین اکثر محصولات قبلا توسط CPY عرضه شده بودند، اما بازی‌هایی که هنوز دنوو در آن‌ها آسیب پذیر نشده بود هم دیده می‌شد.

دنوو که شرایط را مناسب نمی‌دید و اصل فاصله زمانی زیاد تا دور زدن سیستم امنیتی خودش را هم از دست داده بود، نسخه چهارم این نرم‌افزار را برای عناوین پیش‌رو معرفی نمود. البته نسخه چهارم هم در مقابل CPY دوام نیاورد و بازی Mass Effect Andromedia اولین عنوان مجهز به نسخه چهارم دنوو بود (64 بیتی) که پس از ۱۲ روز از عرضه رسمی‌اش، توسط CPY عرضه شد. تا این موقع روال به این صورت بود که تقریبا هر دو هفته یک بار تیم CPY یک عنوان بازی را منتشر می‌نمود (البته تنها یک بار سه بازی قدیمی‌تر که هنوز کرک نشده بودند را همزمان عرضه کردند).

تا اینکه به یک‌باره شخص (یا گروهی) به نام BaldMan با انتشار همزمان ۳ بازی که هر سه از نسخه چهارم قفل استفاده می‌کردند و تنها ۱۰ روز از تاریخ انتشار آخرین‌ آن‌ها می‌گذشت، شوک بزرگی به دنوو وارد کردند و البته باعث خوشحالی جامعه پایرت‌بازان شدند!

تیم‌های CPY و BaldMan جزیی از گروه‌های Scene محسوب نمی‌گردند، بدین معنا که به محض نفوذ یا ByPass به یک عنوان، آن را منتشر می‌کنند. اما گرو‌ه‌هایی که عضو جامعه Scene می‌باشند، قوانین نانوشته‌ای دارند ک حتما باید سیستم‌های DRM و AntiTamper را به‌طور کامل از کار بیندازند تا آن را منتشر کنند. واضح است که روش دور زدن روشی غیر اصولی است و در هر عنوان باید به یک صورت انجام پذیرد، اما زمانی که DRM یا AntiTamper مورد نظر، توسط یک گروه Scene از کار بیفتد، تقریبا به معنای پایان عمر آن محصول است و دیگر سیستم‌های رمزنگاری و کدنویسی آن محصول برای هکرها لو رفته است.

یکی از عناوینی که زمان زیادی Bypass برای آن منتشر نشده بود بازی Dishonored 2 بود که اخیرا توسط گروهی به نام SteamPunks قفل گشایی شد و لازم به ذکر است که SteamPunks یکی از گروه‌های عضو جامعه Scene است! روش جدیدی که آن‌ها استفاده کرده‌اند شکستی بزرگ برای Denuvo به حساب می‌آید. این روش قادر است فایل قفل گذاری شده لایسنس Denuvo را که برای هر سیستم متفاوت است، به‌راحتی بسازد، بدون این که با تغییری در فایل‌های بازی همراه باشد. به این روش، کرک یا حتی دور زدن بازی هم نمی توان گفت. چرا که بازی دست نخورده باقی مانده و عاملی که تغییر کرده برنامه سازنده فایل لایسنس است. جالب است که بدانید در همان روزی که SteamPunks بازی Dishonored 2 را منتشر کرد، بازی Takken 7 که از نسخه چهارم قفل استفاده می‌کرد، تنها پس از ۴ روز از عرضه رسمی‌اش، توسط BaldMan منتشر شد (به عبارتی رکورد مدت زمان عرضه نسخه‌های Bypass شده هم شکسته شد).

بسیاری از کاربران معتقد هستند که قفل Denuvo بر روی عملکرد بازی و فشار روی سیستم تاثیر منفی می‌گذارد. حتی بسیاری از کاربرانی که بازی‌های خود را به صورت نسخه اصلی تهیه می‌کنند، دست به تحریم بازی‌های زده‌اند که از دنوو استفاده می کند. به عقیده این عده هرچه امنیت دنوو افزایش پیدا کند از کیفیت اجرای بازی کاسته خواهد شد چون منابع سیستم مجبور به پردازش کلیدهای گسترده قفل هستند. از طرفی عده‌ای بر این باورند که قدرت این قفل‌ها و اطمینانی که در دل ناشر ایجاد می‌کنند، می‌تواند موجب این شود که برخی از بازی‌های انحصاری کنسول‌ها راهی بازار PC Gaming شوند.

نکاتی هم در مورد اعتماد ناشران به دنو وجود دارد. ناشران بزرگی همچون EA یا Ubisoft همچنان تمام بازی‌های AAA خود را با این قفل منتشر می‌کنند، اما برخی دیگر مانند Codemasters که قبلا در بازی F1 2016 از این قفل اسفاده کرده بود، حالا بازی DIRT 4 را بدون تجهیز به این قفل منتشر نموده است. برخی دیگر همچون CD Project Red (سازنده سری بازی‌های Witcher)، کلا با سیستم DRM و قفل مخالف هستند و معتقدند اگر کاربران از محصول آن‌ها خوششان بیایید آن را تهیه می‌کنند و بجای سرمایه‌گزاری روی این قبیل قسمت‌ها، سازندگان و ناشران باید کیفیت نهایی محصول خود را بالا ببرند.

بد نیست در نهایت نگاهی آماری هم به وضعیت دنوو داشته باشیم. تعداد بازی‌هایی که تا بدین لحظه از آنتی‌تمپر Denuvo استفاده کرده‌اند ۷۴ عنوان است و از این مجموع ۳۶ عنوان کرک شده‌اند، ۷ ناشر مختلف، دنوو را از عناوین خود برداشتند که البته ۵ بازی از میان آنها قبل از حذف دنوو کرک شده بودند‌. درنهایت می‌توان گفت در مجموع، Denuvo در ۳۷ بازی شکست خورده است. از بین این بازی‌ها کمپانی EA بیشترین تعداد قفل یعنی ۱۳ بار استفاده و کمترین نسبت کرک شدن را داشته است. درحالی که یوبی‌سافت با ۸ بازی و Square Enix هم با ۶ بازی رتبه‌های بعدی استفاده از قفل را به خود اختصاص داده‌اند.

با وجود اتفاقات چند روز اخیر، به نظر شما اعتماد ناشران نسبت به Denuvo مثل سابق خواهد بود؟ آیا دنوو می‌تواند حیثیت و اعتبار خود را با عرضه نسخه‌های جدیدتر دوباره به‌دست آورد؟ یا دنوو هم مانند DRMهای پیشین به دست فراموشی سپرده می‌شود؟