در بررسی مشخصات دوربین‌ها و مقایسه‌ی لنز‌ها، فاصله‌ی کانونی و بزرگنمایی آپتیکال اعداد بسیار مهمی محسوب می‌شوند. شاید دو لنز کوچک و بزرگ از نظر فاصله‌ی کانونی متفاوت باشند اما از نظر مقدار بزرگ‌نمایی آپتیکال یکسان و این تفاوتی مهم است. در ادامه با ضریب بزرگ‌نمایی آپتیکال و فاصله‌ی کانونی لنزها بیشتر آشنا می‌شویم.

فاصله‌ی کانونی و زاویه‌ی دید دوربین

در عکاسی فاصله‌ی کانونی لنز فاصله‌ی بین مرکز عدسی و حسگری است که تصویر را ثبت می‌کند و البته منظور حسگری است که اندازه‌ی فول فریم دارد. تعریف بهتر فاصله‌ی کانونی با توجه به ساختار لنز به دست می‌آید. لنز بخشی از کره است، وقتی پرتوی نور از نقطه‌ای در بی‌نهایت به صورت عمودی به لنز دوربین برسد، محل تجمع پرتوها تقریباً در فاصله‌ی نصف شعاع کره قرار دارد و این محل کانون گفته می‌شود.

فاصله‌ی کانونی کم به این معنی است که دوربین بخش بزرگ‌تری از محیط پیش رو را روی حسگر تصویر می‌کند. برعکس آن هم صادق است، تلسکوپ‌ها فاصله‌ی کانونی بلندی دارند و تصویر را بسیار نزدیک نشان می‌دهند چرا که فقط بخشی از محیط پیش رو روی حسگر تصویر می‌شود.

مکانیزم لنز دوربین‌ها و به خصوص لنزهایی که بزرگ‌نمایی نیز دارند، پیچیده و متشکل از چندین لنز است و در نتیجه می‌توانند فاصله‌ی کانونی کوتاه یا بلندی داشته باشند.

بزرگ‌نمایی آپتیکال

با توضیحات فوق روشن است که اگر فاصله‌ی کانونی لنزی به صورت 135-18 میلی‌متر بیان شود، معنای آن چیست. این لنز در حالت عادی یک لنز زاویه باز با فاصله‌ی کانونی ۱۸ میلی‌متر است و در صورت نیاز با تغییر فاصله‌ی کانونی به ۱۳۵ میلی‌متر، زوم می‌کند. مقدار زوم آپتیکال از تقسیم کردن عدد ۱۳۵ بر ۱۸ حاصل می‌شود که حدود ۷.۵ برابر است. ممکن است فاصله‌ی کانونی لنز غول‌آسای دیگری ۱۸۰ الی ۱۳۵۰ میلی‌متر باشد، بزرگ‌نمایی یکسان است اما تصویر این لنز سوژه را بسیار نزدیک می‌کند.

تصاویر زیر با دو فاصله‌ی کانونی متفاوت و از یک نقطه ثبت شده‌اند و تصویر دوم نتیجه‌ی افزایش فاصله‌ی کانونی لنز است:

 فاصله‌ی کانونی نرمال یا معمولی

چشم انسان از نظر فاصله‌ی کانونی شبیه لنز‌هایی با فاصله‌ی کانونی ۴۰ تا ۵۸ میلی‌متر است. اگر دوربین فول‌فریم نباشد و به عبارت دیگر حسگر کوچک‌تر باشد، فاصله‌ی کانونی کوچک‌تری مثل ۲۸ تا ۳۶ میلی‌متر نرمال محسوب می‌شود.

برای قابل‌قیاس کردن فواصل کانونی لنزها، معمولاً فاصله‌ی کانونی معادل در مشخصات ذکر می‌شود و به این ترتیب نیازی به دانستن ابعاد حسگر دوربین نیست.