یافته‌های جدید محققان و شانس تشخیص بیماری آلزایمر با انجام آزمایش خون

به گزارش ۷۲۴پرس و به نقل از Healthline، تشخیص زودهنگام برای درمان هر نوع بیماری از اهمیت بالایی برخوردار است که می‌توان روند درمان را تسریع کرده و سرعت بهبود بیمار را بالا ببرند. این مسئله در مورد یکی از بیماری‌های عصر مدرن یعنی آلزایمر هم صدق می‌کند؛ به‌همین خاطر است که محققان همواره به دنبال پیدا کردن راه‌ها و امتحان کردن روش‌های جدیدی هستند که بتوان با استفاده از آنها بتوان بیماری آلزایمر را در همان مراحل اولیه تشخیص داده و روند درمان آن را آغاز کرد.

براساس یافته‌هایی جدید که در «Neuroscience 2023» سال جاری میلادی ارائه شد، با استفاده از یک آزمایش مبتنی بر بررسی خون شاید بتوان با پیدا کردن نوعی خاص از پروتئین‌های موجود در خون که به شکلی با بیماری آلزایمر و دیگر اختلالات شناختی خفیف در ارتباط است، سریع‌تر به وجود این مشکلات پی برد.

دراین رابطه محققان همچنین سعی کردند مشخص کنند چه کسانی بیشتر در معرض خطر ابتلا به بیماری آلزایمر هستند. آنها متوجه شدند در مقایسه با زنان، مردان پس از شروع مراحل تجمع پلاک آمیلوئید، در مدت کوتاه‌تری شاهد شکل‌گیری تجمعات نشانگرهای زیستی پروتئین بیماری آلزایمر (AD) هستند. درنتیجه این مسئله همچنین شاهد کاهش سریع‌تر حجم شناختی و مغزی در این گروه هستیم. اما اساس این آزمایش چیست؟

آزمایش شناسایی پروتئین‌های مرتبط با آلزایمر در خون

براساس اطلاعات منتشر شده، تیم تحقیقاتی هیجده نوع پروتئین را در خون شناسایی کردند که به نحوی با تغییرات مرتبط با بیماری آلزایمر یا دیگر اختلالات شناختی خفیف در ارتباط هستند. آنها سپس یک پنل ۱۸ پروتئینی را برای تشخیص این مشکلات ایجاد کردند و پس از آن متوجه شدند این پنل قادر به تشخیص مشکلات احتمالی با دقت بالای ۹۰% است. به گزارش ۷۲۴پرس، کارشناسان معتقد هستند اندازه‌گیری پروتئین‌های مورد نظر در خون می‌تواند یک روش مؤثر برای تشخیص زودهنگام بیماری آلزایمر باشد. البته نتایج این تحقیقات هنوز به شکل گسترده در مجله‌های معتبر منتشر نشده است.

دکتر اندرو نیوبرگ عصب شناس و مدیر تحقیقات مؤسسه سلامت مارکوس و همینطور پزشک بیمارستان دانشگاه جفرسون در این رابطه می‌گوید:

«این یافته‌ها قطعا امیدوارکننده هستند، چون همیشه راهی برای تشخیص به‌موقع بیماری‌ها وجود دارد. مسئله اصلی این است که از آنجایی که هنوز یک راه درمان واقعا مؤثر برای توقف بیماری آلزایمر و  عوارض آن در دسترس نیست؛ هنوز مشخص نیست که قرار است ما از طریق تشخیص زودهنگام بیماری به چه دستاورد خاصی برسیم»

بااین‌حال به گفته دکتر نیوبرگ شواهد فعلی نشان‌دهنده این است که داشتن سبک زندگی سالم در کنار تغذیه خوب، ورزش و فعالیت بدنی منظم و خواب کافی، بهترین شیوه‌هایی است که فعلا در دسترس ما قرار دارد تا جلوی پیشرفت این بیماری را بگیریم. هرچند هنوز یک مشکل باقی مانده، اینکه هنوز راهی برای درمان کامل بیماری کشف نشده است.

از سوی دیگر درست است که این تحقیقات به‌دنبال پیدا کردن راهی برای تشخیص زودهنگام بیماری آلزایمر بود، اما این آزمایش می‌تواند به شناسایی مسیرهای بیولوژیکی کمک کند که در ایجاد بیماری آلزایمر دخیل هستند. توانایی رصد و اندازه‌گیری صدها نوع پروتئین آن هم به صورت همزمان در کنار تعیین الگوهای احتمالی خطر ابتلا به بیماری آلزایمر نه‌تنها به تشخیص زودهنگام بیماری کمک می‌کند، بلکه بامعرفی این مسیرهای بیولوژیک که هم در زمینه ایجاد بیماری و هم پیشرفت آن دخیل هستند، گامی مثبت و امیدوارکننده تلقی می‌شود. دکتر آدام بریکمن استاد روانشناسی کالج پزشکان و جراحان دانشگاه کلمبیا هم به اهمیت این تحقیق برای توسعه روش‌های درمانی اشاره می‌کند.

دکتر بریکمن می‌گوید:

«بحث زیادی در مورد اینکه آیا مشخصات بیولوژیکی و سیر بیماری آلزایمر بین مردان و زنان متفاوت است یا خیر، وجود دارد. بااین‌حال ما هنوز نمی‌دانیم آیا تفاوت‌های گزارش شده فعلی انعکاس‌دهنده تفاوت‌های واقعی بیولوژیکی هستند یا اینکه آنها ربطی به سوگیری انتخاب یا بقای متفاوت در مطالعات تحقیقاتی دارند»

به‌گفته این پزشک هم اکنون مشخص نیست که آیا مسائلی همچون ژنتیک، هورمون‌ها یا عواملی دیگری باعث می‌شوند که مغز مردان از نظر نحوه واکنش به فرآیند بروز بیماری آلزایمر متفاوت از مغز زنان عمل کند.

زوال شناختی و آتروفی در میان بیماران مبتلا به دمانس یا زوال عقل چگونه است؟

به گفته دکتر نیوبرگ زوال شناختی به از دست دادن حافظه و ناتوانی تدریجی در انجام فعالیت‌های روزانه زندگی گفته می‌شود. کارهایی همچون خرید کردن، مرتب کردن قبوض یا حتی انجام فعالیت‌های شغلی روزمره در این گروه جای دارند.

 آتروفی اما به مقدار کلی بافت مغز اشاره دارد. شاید بدانید که میانگین وزن مغز انسان بیش از یک کیلوگرم است. اما با شروع وضعیت آتروفی مغز ممکن است در طول سال تا پنج درصد از وزن خود را از دست بدهد؛ درحالی که اندازه مغز یک فرد عادی در طول سال کمتر از یک درصد کاهش پیدا می‌کند. از طرف دیگر به گفته دکتر نیوبرگ آلزایمر روی مناطق خاصی از هیپوکامپ اثر می‌گذارد که یکی از مناطق اصلی در شکل دهی حافظه ما به شمار می‌روند.

مطلب مرتبط:  راهکارهایی برای زوجین درگیر بیماری آلزایمر

به گزارش 724Press، دکتر بریکمن اشاره می‌کند افراد مبتلا به بیماری آلزایمر معمولا طی چندین سال شاهد کاهش تدریجی اما مستمر توانایی‌های شناختی خود هستند که اغلب هم اولین نشانه‌های آن با ضعف حافظه شروع می‌شود. سپس شاهد سرایت این وضعیت به دیگر حوزه‌های شناختی مثل صحبت کردن و عملکردهای اجرایی هستیم.

از طرف دیگر آتروفی مغز در بیمار مبتلا به آلزایمر که معمولا با روش تصویربرداری رزونانس مغناطیسی یا همان MRI تشخیص داده می‌شود هم از الگویی مشابه پیروی می‌کند. در این وضعیت ابتدا لوب گیجگاهی داخلی تحت‌تأثیر قرار می‌گیرد که جایگاه ساختارهای مهمی یادگیری و حافظه است و پس از آن هم شاهد انتشار بیماری در این قشر از مغز هستیم.

چرا تشخیص زودهنگام بیماری آلزایمر حائز اهمیت است؟

به‌گفته دکتر نیوبرگ این احتمال زیاد است که بالاخره بتوانیم در مقطعی خاص به جای بازسازی بافت مغزی آسیب دیده در اثر ابتلا به بیماری آلزایمر، راهی برای توقف پیشرفت زوال عقل پیدا کنیم. دراین صورت هرچه زودتر اختلالات عصبی ایجاد شده را تشخیص دهیم، قادر به محافظت بیشتری از بافت مغزی هستیم و درنتیجه میزان آسیب‌های ایجاد شده هم کمتر خواهد بود.

مطلب مرتبط:  روش های نوین درمان آلزایمر سالمندان

درواقع باید گفت حدود پنج الی ده سال قبل از تشخیص بیماری آلزایمر و پیش از آنکه بسیاری از مردم متوجه علائم بیماری شوند، فرآیندهای منتهی به ابتلا به این بیماری شروع شده‌اند. پس اگر بتوانیم افراد درمعرض خطر را قبل از علامت‌دار شدن و پیش از آنکه عملکردهای شناختی خود را از دست بدهند شناسایی کنیم، می‌توانیم درمان آنها را سرعت بخشیده و کمک کنیم عملکردهای مغزی فرد در سطح نسبتا طبیعی حفظ شود. اما همه اینها مستلزم این است که درنهایت متوجه شویم در اصل چه عاملی باعث بروز این اختلالات می‌شود و از طریق شناسایی عامل بیماری، باعث توقف کامل روند آن شویم.

به گفته دکتر بریکمن هم اکنون ایده اصلی این است که تشخیص زودهنگام می‌تواند منجر به درمان زودهنگام شود. یعنی امیدواریم قبل از آنکه پیشرفت بیماری به نقطه بدون بازگشت برسد که دیگر روش‌های درمانی تأثیری ندارند، آن را متوقف کنیم. درست است که دراین مورد هنوز درمان کامل بیماری آلزایمر کشف نشده است، اما تشخیص زودهنگام می‌تواند مراحل و مسیرهای بیولوژیکی مختلفی که درگیر این وضعیت هستند را به ما نشان دهد تا بتوانیم بهتر شرایط را مدیریت کنیم.

مطلب مرتبط:  مصرف مولتی ویتامین و کاهش شانس ابتلا به بیماری آلزایمر

به‌هرصورت درحالی‌که هنوز درمانی قطعی برای بیماری آلزایمر پیدا نشده است، باید تمام امکانات موجود را به کار بگیریم تا بیماران درگیر این مشکل رنج کمتری کشیده و شانس بیشتری برای بهبود کیفیت زندگی داشته باشند. درست است که این نتایج این تحقیق تنها به تشخیص زودهنگام بیماری کمک می‌کند، اما به‌هرحال به طرق مختلف می‌تواند باعث بهبود شرایط بیماران شود. ضمن آنکه با پیشرفت‌های علمی این امیدواری وجود دارد که بشر بالاخره راهی برای غلبه بر زوال عقل و دمانس پیدا کند.

درپایان این مطلب امیدواریم از این مرور و همراهی با ما در ۷۲۴پرس دات کام لذت برده باشید. فراموش نکنید ما همچنان مشتاق شنیدن نظرات، تجربه‌ها و البته انتقادات ارزشمند شما هستیم، فراموش نکنید آنها را با ما و دیگر دوستان‌تان هم درمیان بگذارید، سپاس