این روزها رابرت داونی جونیور بیش از هر نقش دیگری با ایفای نقش «تونی استارک» یا همان مرد آهنی در مجموعه فیلم‌های «Iron Man» و نیز انتقامجویان به شهرت رسیده است. اما این بلاک باسترهای شلوغ پرزرق و برق تنها مجال حضور این هنرپیشه در دنیای فیلم و سینما نبوده‌اند. در بخش دوم مرور زندگینامه و فیلم شناسی رابرت داونی جونیور این هنرمند همراه ما باشید.

 هنرپیشه ۵۳ ساله‌ی آمریکایی رابرت داونی جونیور از جمله هنرپیشه‌های محبوب سال‌های اخیر است که حضورش موفقیت فیلم در گیشه را تضمین می‌کند. دست کم این چیزی است که آمارهای باکس آفیس سال‌های اخیر به خوبی آن را به نمایش گذاشته‌اند. 

مقاله مرتبط: بیوگرافی و فیلم شناسی استیون اسپیلبرگ

اگر به خاطر داشته باشید در بخش نخست این مطلب نگاهی به گوشه‌ای از زندگی شخصی و فعالیت‌های اولیه در عالم سینما داونی داشته و با مشکلات او پیرامون مصرف مواد مخدر و اعتیاد به الکل آشنا شدیم. در ادامه به مرور دیگر کارهای او چه در عرصه سینما و چه تلویزیون خواهیم پرداخت.

فعالیت در تلویزیون:

 علیرغم مشکلات شخصی که در اوایل سال ۲۰۰۰ با آن درگیر بود، داونی همچنان به فعالیت کاری خود ادامه می‌داد. او در همین سال در فیلم «پسران شگفت‌انگیز» (Wonder Boys) ظاهر شد و در ادامه در فیلم‌هایی همچون «Auto Motives»و «Lethargy» ایفای نقش کرد. به علاوه در سال ۲۰۰۰ او از پرده‌ی سینما راهی صفحه‌ی کوچک تلویزیون شده و نقشی در شوی محبوب «الی مک‌بیل» (Ally McBeal) بازی کرد.

با این نقش‌آفرینی تازه داونی بار دیگر هم نقدهای مثبتی بابت استعداد خود دریافت کرده، و هم طرفدارانی تازه پیدا کرد. او در سال ۲۰۰۱ خیلی زود ثمره‌ی این ورود تازه را با راهیابی به نامزدهای جوایز گلدن گلوب چشید. او همچین برنده یک جایزه در «گیلد اوارد» (Guild Award) شد.

 اما در همان زمان مشکلات رو به رشد زندگی شخصی، ناخواسته زندگی حرفه‌ایش را هم درگیر خود کرده و صبر کارفرمایان را لبریز کرد. بعد از دومین بازداشت او در آوریل سال ۲۰۰۱، حضور او در شوی الی مک بیل به پایان رسید؛ حتی تهیه کنندگان تصمیم گرفتند آخرین قسمت این نمایش را بدون حضور این بازیگر تهیه کنند. در همان زمان وکلای او با دادستان به توافق رسیدند که داونی به جای زندان، به مدت سه سال عفو مشروط دریافت کرده و به درمان اعتیاد خود بپردازد.

خوشبختانه این بار با حمایت خانواده و دوستان، رابرت داونی جونیور موفق شد از معضل اعتیاد رهایی یافته و تا به امروز پاک بماند. یکی از افرادی که نقشی کلیدی در تغییر زندگی داونی ایفا کرد، هنرپیشه و کارگردان مطرح هالیوودی «مل گیبسون» (Mel Gibson) است که در فیلم «هواپیمایی آمریکا» (Air America) محصول سال ۱۹۹۰ با او همبازی بود. گیبسون در کنار داونی ایستاد، حتی زمانی که زندگی او کاملاً زیر و رور شده بود. وقتی داونی قادر نبود به دلیل مشکلات سابق خود با قانون از خدمات بیمه استفاده کرده و از نظر مالی در مضیقه بود، گیبسون برای او نقشی در فیلم «کارآگاه آوازه خوان» (The Singing Detective) دست و پا کرد. همین امر پیوند این دو را قوی‌تر کرده و داونی و گیبسون تا به امروز این دوستی نزدیک و صمیمیت فی‌مابین را حفظ کرده‌اند.

 در سال ۲۰۰۳ داونی در کنار «هالی بری» (Halle Berry) در فیلم «گوتیکا» (Gothika) ظاهر شد که هم در باکس آفیس موفق ظاهر شده و هم نقدهای مثبت بسیاری دریافت کرد. او این حضور موفق را در سال ۲۰۰۵ و با نقش آفرینی در فیلم «شب بخیر و موفق باشید» (Good Night, and Good Luck) و نیز بازی در درام مستقل «Guide to Recognizing Your Saints» محصول سال ۲۰۰۶ ادامه داد؛ او همچنین در تولید این فیلم مشارکت داشت. در  فیلم «زودیاک» (Zodiac) محصول سال ۲۰۰۷، داونی در نقش یک خبرنگار ظاهر شد که به دنبال شکار قاتلی بدنام به نام زودیاک است.

باکس آفیس:

در سال ۲۰۰۸ داونی از آن نقش‌آفرینی‌های همیشگی خود فاصله گرفته و مبدل به یک ستاره‌ی موفق گیشه شد. او اکنون در آثار دنیای ابرقهرمانی مارول حضوری جدید را تجربه می‌کرد. این بار ما داونی را در فیلم «مرد آهنی» (Iron Man) و در نقش «تونی استارک» (Tony Stark) نابغه و البته سربهوا ملاقات کردیم. فیلمی که در گیشه فروشی بیش از ۳۱۸ میلیون دلار را تجربه کرد. 

با پذیرش  ریسکی بزرگ، داونی این بار به سراغ فیلم کمدی «تندر استوایی» (Tropic Thunder) محصول ۲۰۰۸ رفت که در آن با ستارگانی همچون «بن استیلر» (Ben Stiller) و «جک بلک» (Jack Black) همبازی بود. او در این فیلم در بازیگر سفید پوستی بود که در قالب یک سیاه پوست نقش آفرینی می‌کرد. تلاش‌های او باز هم مورد توجه منتقدان قرار گرفت. به عنوان مثال «تاد مک کارتی» (Todd McCarthy) از مجله «ورایتی» (Variety magazine) معتقد بود نقش آفرینی داونی یکی از بهترین دلیل‌ها برای تماشای این فیلم است.

هرچند این نقدها تنها ماحصل درخشش او در این فیلم نبود، او یک بار با بازی در این فیلم نامزد دریافت جایزه بهترین هنرپیشه مرد نقش مکمل در جوایز آکادمی اسکار شد. به علاوه او برای این فیلم نامزد جایزه بهترین هنرپیشه نقش مکمل مرد در دو مراسم جوایز گلدن گلوب و نیز گیلد اوارد نیز بود. 

 انتقام جویان:

اما پیش از حضور در مجموعه فیلم‌های اونجرز، داونی با «جیمی فاکس» (Jamie Fox) در فیلم «تک‌نواز» (The Soloist) محصول سال ۲۰۰۹ همبازی شد که بازگو کننده‌ی داستان دوستی  یک خبرنگار لس انجلسی با بازی «داونی جونیور» با یک موزیسین بی‌خانمان با بازی جیمی فاکس بود. این فیلم نمایش افتخار آمیزی در باکس آفیس داشته و نقدهای مثبت فراوانی دریافت کرد که این همکاری مشترک بین داونی و فاکس و نیز اجرای‌شان را مورد تحسین و ستایش قرار می‌دادند.

بی توجه به موانعی همچون عدم برخورداری از لهجه‌ی انگلیسی سلیس، داونی این بار در کنار «گای ریچی» (Guy Ritchie) قرار گرفت تا در اثر تحسین برانگیز دیگری بدرخشد؛ فیلم «شرلوک هولمز» که در آن با «جود لاو» ( Jude Law) در نقش دکتر «جان واتسون» همبازی بود. این فیلم و دنباله‌ای که بعدها برای آن ساخته شد (شرلوک هولمز: بازی سایه‌ها- Sherlock Holmes: A Game of Shadows)، در مجموع در گیشه فروشی ۵۰۰ میلیون دلاری را تجربه کردند.

به علاوه در سال ۲۰۱۰ او دوباره در نقش ابرقهرمانی خود در دومین نسخه‌ی فیلم مرد آهنی ظاهر شد و سپس در همان سال ردای شرلوک هولمز این کارگردان نابغه را از نو به تن کرد. در ادامه دوانی و شخصیت تونی استارک به جمع بلک باستر پرستاره‌ و پرزرق و برق انتقام جویان پیوستند. فیلمی که شاهد حضور استعدادهای هالیوودی از جمله «دان چیدل» (Don Cheadle)، «مارک روفالو» (Mark Ruffalo)، «ساموئل جکسون» (Samuel Jackson) و «اسکارلت جوهانسن» (Scarlett Johansson) بود. درسال ۲۰۱۳ داونی دوباره لباس آهنی خود را پوشیده و یکبار دیگر در مرد آهنی ۳ ظاهر شد.

در ۲۰۱۴ او در درام «قاضی» (The Judge) در کنار «رابرت دووال» (Robert Duvall) نقش آفرینی کرد. فیلم در مورد وکیل خبرهای به نام «هنک پالمر» با بازی داونی بود که باید پدرش (قاضی) را از مخمصه‌ای سخت به سلامت نجات می‌داد.

 ظاهراً کاراکتر تونی استارک همچنان پرتقاضا بود و همین امر باعث شد که در سال ۲۰۱۵ داونی یک بار دیگر در هیبت مرد آهنی در فیلم «اونجرز: عصر اولتران» (Avengers: Age of Ultron) ظاهر شد. او همچنین در فیلم «کاپیتان آمریکا: جنگ داخلی» (Captain America: Civil War) محصول سال ۲۰۱۶ نیز حضور داشته و در کنار «کریس ایوانز» (Chris Evans) در نقش کاپیتان آمریکا بازی تحسین‌برانگیز از خود نشان داد. سرانجام در «انتقام جویان: جنگ بینهایت» بار دیگر شاهد هرنمایی این هنرپیشه محبوب خواهیم بود که قرار است در تاریخ ۲۷ ماه آوریل سال جاری میلادی روانه‌ی پرده سینماها شود.

مقاله مرتبط: جنگ بی‌ نهایت، تازه ترین اثر مارول در صف اکران

در سال ۲۰۱۷ در فیلم «مرد عنکبوتی: بازگشت به خانه» (Spider-Man: Homecoming) تونی استارک یکبار دیگر به سینماها بازگشت. از جمله پروژه‌های دیگری که قرار است با هنرنمایی این هنرپیشه محبوب به نمایش درآیند می‌توان به «دکتر دولیتل» (The Voyage of Doctor Dolittle) الهام گرفته شده از کتاب کودکان کلاسیک اثر نویسنده‌ی انگلیسی «هیو لوفتینگ» (Hugh Lofting) و نیز فیلم «پینوکیو» (Pinocchio) اشاره کرد.

بعد از پشت سرگذاشتن این همه فراز و نشیب چه در زندگی خانوادگی و چه در دوران حرفه‌ای، رابرت در مصاحبه‌ای گفت:

«فکر می‌کنم بخشی از سرنوشت من باید به درک این مسئله اختصاص پیدا می‌کرد که من تنها فردی معتاد نیستم؛ من مردی هستم که میلی قوی برای داشتن خانه و خانواده دارد، اما تاکنون از آن بهره‌مند نبوده است. حالا من انتخاب کردم که این آرزو را محقق کنم.» 

 گوشه‌ای از جوایز و دستاوردهای هنری رابرت داونی جونیور در زندگی حرفه‌ای:

  • دو نامزدی اسکار برای بازی در فیلم‌های چاپلین و تندر گرمسیری
  • دو نامزدی جوایز بفتا: بهترین هنرپیشه نقش اول مرد برای فیلم چاپلین و نیز نامزدی بهترین هنرپیشه نقش مکمل برای تندر گرمسیری. در نهایت او موفق به دریافت جایزه بفتا برای فیلم چاپلین شد.
  • ۳ نامزدی جوایز منتقدان برای بازی در فیلم‌های تندر گرمسیری، انتقام جویان و مرد آهنی
  • ۴ بار نامزدی جوایز گلدن گلوب برای فیلم‌های چاپلین، تندر گرمسیری، برش‌های کوتاه و شرلوک هولمز. از این میان این هنرپیشه موفق به دریافت دو جایزه گلدن گلوب در رشته بهترین هنرپیشه برای فیلم برش‌های کوتاه (میان‌برها) و نیز بهترین هنرپیشه مرد فیلم کمدی یا موزیکال برای شرلوک هولمز شد.

  • داونی جونیور تاکنون چهار بار نامزد جوایز «Screen Actors Guild Awards» بوده که در نهایت یک بار این جایزه را از آن خود کرده است.
  • رابرت داونی جونیور در فاصله سال‌های ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۵، چهار جایزه بهترین هنرپیشه و ابرقهرمان را از مراسم «People's Choice Awards» برای بازی در فیلم‌های انتقام جویان، مرد آهنی و قاضی از آن خود کرد. او همچنین بار دیگر سال گذشته برای بازی در فیلم کاپیتان آمریکا: جنگ داخلی باز هم موفق به دریافت جایزه بهترین هنرپیشه فیلم اکشن از همین مراسم شد.
  • او همچنین به خاطر ایفای نقش در شوی تلویزیونی الی مکبیل یک جایزه گلدن گلوب در بخش تلویزیون نیز در کارنامه خود دارد. به علاوه او نامزد دریافت جایزه امی برای بازی در همین مجموعه نیز بوده است.

در سال ۲۰۱۷ اعلام شد که حضور داونی جونیور در باکس آفیس خیره کننده بوده و فیلم‌های او در گیشه بیش از ۴.۲ میلیارد دلار تنها در کشور آمریکا فروش داشته‌اند. اگر فروش جهانی این فیلم‌ها را نیز در نظر بگیریم به رقم جالب توجه ۹.۶ میلیارد دلار میرسیم که باعث شده داونی جونیور به عنوان ششمین بازیگر پولساز و نیز ستاره‌ی بی چون و چرای باکس آفیس دست پیدا کند.

در نهایت این تنها بخشی از موفقیت‌های کوچک و بزرگ این هنرمند محبوب در عالم سینما و تلویزیون است. به هر حال ظاهراً استعداد انکار ناپذیر او چیزی نیست که در سایه‌ی سال‌ها درگیری با اعتیاد به مواد و مصرف مشروبات الکلی از نگاه بینندگان و منتقدین آثارش به دور مانده باشد.

امیدواریم همچنان شاهد هنرنمایی رابرت داونی جونیور بر پرده‌ی نقره‌ای سینما بوده و از حضور این بازیگر توانا بهره‌مند شویم.