اسکار: مرور تاریخچه و حواشی‌ های آن (بخش اول)

امسال اگرچه مراسم اسکار تا حدی تحت الشعاع سیاست‌های رئیس جمهور نورسیده‌ی آمریکا «دونالد ترامپ» قرار دارد، اما به هر حال ایران نیز با نامزدی فیلم فروشنده به کارگردانی اصغر فرهادی، در این مراسم حضور خواهد داشت.

با وجود اینکه اصغر فرهادی در اعتراض به این سیاست تبعیض آمیز از حضور در شب مراسم کناره‌گیری کرد، اما موج همدلی با این اعتراض با نمایش همزمان آن با مراسم اسکار در میدان ترافالگار لندن، باعث شده که فروشنده و اصغر فرهادی بیش از پیش در مرکز توجه قرار بگیرند. امیدوارم این فیلم و ایران، امسال هم سهمی در جوایز آکادمی داشته باشند.

هشتاد و نهمین دوره‌ی جوایز اسکار که به معرفی بهترین‌های دنیای فیلم و سینما در سال ۲۰۱۶ خواهد پرداخت، قرار است در ۲۶ ماه فوریه ۲۰۱۷ در «دالبی تیِتر» (Dolby Theater) برگزار شده و میزبانی این مراسم را نیز مجری با سابقه «جیمی کیمل» برعهده خواهد داشت.

 اما جوایز سالانه آکادمی ملقب به اسکار از چه زمانی شکل گرفته و در طول دوران فعالیت خود شاهد چه تغییر و تحولاتی بوده است؟ همراه ما باشید تا به این پرسش‌ها به تفضیل پاسخ دهیم.

جوایز آکادمی که بیشتر با نام اسکار شناخته می‌شود، مراسم اهدای جوایز سالیانه آمریکایی است که هر ساله به میزبانی «آکادمی علوم و هنرهای تصاویر متحرک» (Academy of Motion Picture Arts and Sciences) که به اختصار «AMPAS» نامیده می‌شود، برگزار شده و بهترین‌های صنعت سینمای ایالات متحده را در رشته‌های مختلف معرفی می‌کند. این برندگان با توجه به آرای اعضای آکادمی برگزیده می‌شوند. همه برندگان اسکار یک کپی از مجمسه‌ای را دریافت می‌کنند که به صورت رسمی به نام «جایزه  لیاقت و شایستگی آکادمی» شناخته می‌شود، البته این جایزه در بین عموم بیشتر با نام جایزه اسکار شناخته می‌شود.  

از سوی دیگر نخستین پخش این برنامه از رادیو به سال ۱۹۳۰ بازمی‌گردد، در حالی که تلویزیون نخستین بار در سال ۱۹۵۳ به این مراسم پرداخت.  هم اکنون این مراسم در بیش از دویست کشور دنیا به صورت زنده پخش شده و و حتی می‌توان به صورت آنلاین هم به تماشای آن نشست.

اسکار را باید قدیمی‌ترین مراسم جوایز دنیای سرگرمی دانست که به نوعی برابر «جوایز امی» (Emmy Awards) در تلویزیون، «جوایز تونی» (Tony Awards) در دنیای تئاتر و «جوایز گرمی» (Grammy Awards) در دنیای موسیقی و ضبط آهنگ دانست  که در واقع همگی به نحوی با الهام از جوایز آکادمی شکل گرفتند. در طول این هشتاد و هشت سالی که از عمر این مراسم گذشته، تا کنون نزدیک به ۳.۰۴۸ جایزه‌ی اسکار به برندگان اهدا شده است.

اما اگر بخواهیم اندکی بیشتر با تاریخچه این مراسم آشنا شویم باید بگوییم که نخستین مراسم در ۱۶ ماه می سال ۱۹۲۹ و در یک مراسم شام خصوصی در هتل روزولت واقع در هالیوود، ایالت کالیفرنیا و با حضور ۲۷۰ مهمان برگزار شد . مهمانی بعد از مراسم نیز در «هتل مِیفِر» برگزار شد و بلیط شرکت در مراسم پنج دلار بود که معادل هفتاد دلار در سال جاری میلادی برآورد می‌شود. در این مراسم ۱۵ جایزه‌ی اسکار به برندگان اهدا شد از جمله به بهترین هنرپیشه، کارگردان و نیز دست اندرکاران دنیای سینما که در فاصله سال‌های ۱۹۲۷ تا ۱۹۲۸ در این صنعت مشغول فعالیت بودند. این مراسم در مجموع تنها پانزده دقیقه طول کشید.

شاید جالب‌ترین ویژگی اولیه این مراسم، نحوه‌ی اعلام برندگان بود. در آن زمان نفرات برگزیده از سه ماه قبل به رسانه‌ها معرفی شده بودند، هر چند این روند طی برگزاری دومین مراسم جوایز آکادمی در سال ۱۹۳۰ تغییر کرد. از آن زمان به بعد تا انتهای نخستین دهه‌ی عمر این مراسم، نتایج آرا در ساعت ۱۱ شب مراسم برای انتشار به روزنامه‌ها داده می‌شد. این روش ادامه داشت تا زمانی که روزنامه‌ی لس انجلس تایمز از این اطلاعات استفاده کرده و اسامی برندگان را پیش از آغاز مراسم اعلام کرد، در نتیجه از سال ۱۹۴۱ آکادمی باز هم تغییراتی در این امر داده و از پاکت‌های مهر و موم شده برای اعلام برندگان استفاده کرد.

نخستین هنرپیشه‌ی مرد برنده‌ی جایزه اسکار «امیل جنینگز» (Emil Jannings) نام داشت که برای اجرای خود در دو فیلم «آخرین فرمان» و «راهی که همه می‌روند» موفق به دریافت این جایزه شد. اما او مجبور بود خیلی زود و پیش از مراسم به اروپا بازگردد، لذا آکادمی موافقت کرد که جایزه او را زودتر اهدا کند و بدین ترتیب او نخستین برنده اسکار تاریخ نام گرفت.

در آن زمان برندگان اسکار به دلیل تمامی کارهای خود در یک شاخه‌ی خاص و طی یک دوره زمانی مشخص موفق به دریافت جایزه می‌شدند. به عنوان مثال آقای جنینگز برای بازی در دو فیلم در دوره تعیین شده جایزه اسکار را دریافت کرد و یا در چهارمین مراسم اسکار «جنت گینور» (Janet Gaynor) جایزه اسکار را برای بازی در سه فیلم به دست آورد. اما بعداً این سیستم اهدای جایزه نیز تغییر کرده و هنرپیشه‌ها برای بازی در یک فیلم، نامزد جایزه اسکار می‌شدند.

در بیست و نهمین مراسم اسکار که در ۲۷ ماه مارس سال ۱۹۵۷برگزار شد، برای نخستین بار نامزدی در بخش بهترین فیلم خارجی زبان نیز به فهرست جوایز اسکار اضافه شد. از سوی دیگر در هفتاد و چهارمین دوره مراسم در سال ۲۰۱۲ فیلم‌های انیمیشن هم فرصتی برای حضور در این مراسم پیدا کرده و برای خود صاحب جایزه شدند. از سال ۱۹۷۳ همچنین تمامی مراسم‌های جوایز آکادمی همواره با معرفی بهترین فیلم به اتمام می‌رسند.

علاوه بر جوایز اسکار، آکادمی هر ساله هفت جایزه دیگر را نیز به برندگان اهدا می‌کند:

• جایزه یادبود «ایروینگ جی. تالبرگ» (Irving G. Thalberg)
• جایزه حقوق بشری «جین هرشولت» (Jean Hersholt)
• جایزه «گوردون ای. سایر» (Gordon E. Sawyer)  
• جایزه علوم و مهندسی آکادمی
• جایزه دستاوردهای تکنیکی
• مدال تقدیر «جان بونر» (John Bonner)  
• جایزه دانش آموزی آکادمی

همچنین دو جایزه‌ی دیگر نیز در این فهرست قرار دارند که اهدای آنها به صورت سالیانه انجام نمی‌گیرد. یکی جایزه‌ی دستاورد ویژه که با اهدای مجسمه اسکار همراه است و دیگری جایزه‌ی افتخاری که ممکن است با اهدای مجسمه همراه باشد یا خیر.

اما مهم‌ترین جایزه شناخته شده آکادمی، جایزه لیاقت و شایستگی است که بیشتر با مجسمه اسکار شناخته می‌شود. این مجسمه از بریتانیوم با روکش طلا که روی یک پایه سیاه فلزی قرار گرفته، ساخته شده است بلندی این مجسمه ۳۴.۳ سانتیمتر و وزن آن ۳.۸۵۶ کیلوگرم است و شبیه به یک شوالیه با استایل «آرت دکو» (Art Deco) است که یک شمشیر متعلق به جنگ‌های صلیبی را در دست گرفته و روی یک حلقه‌ی فیلم ایستاده است که دارای پنج بخش است که هر یک نمادی از یکی از شاخه‌های اصلی و مهم جوایز آکادمی است: هنرپیشه، نویسنده، کارگردان، تهیه کننده و تکنسین.

گفته می‌شود مدلی که این مجسمه از روی او ساخته شده، هنرپیشه‌ی مکزیکی «امیلیو فرناندز» (Emilio Fernandez) ملقب به «ال ایندو»  (El Indo) بوده و مجسمه ساز آن «جرج استنلی» است (دیگر اثر مشهور این مجسمه ساز فواره الهه شعر در «هالیوود باول» است). آقای استنلی این مجسمه را با استفاده از طرح ارائه شده توسط «سدریک گیبونز» (Cedric Gibbons) به مرحله اجرا درآورد.

اما داستان این مجسمه و جوایز آکادمی همچنان ادامه دارد. در بخش بعدی این مطلب همراه ما باشید تا به کند و کاو خود در تاریخچه‌ی این مراسم ادامه دهیم.