روز جهانی آزادی مطبوعات، فرصتی است تا ببینیم که چه اندازه در این مسیر درست و سالم که پایانش آگاهی همه جامعه و همچنین کمک به رفع کاستی‌ها و مشکلات است، موفق بوده‌ایم. این فاکتور مهم رسانه‌ای چه ابعادی دارد و چگونه دست‌یافتنی می‌شود.
به گزارش ۷۲۴پرس، آزادی مطبوعات یک مفهوم کلیدی در جوامع دموکراتیک است که به رسانه‌ها و روزنامه‌نگاران اجازه می‌دهد تا بدون ترس از سانسور یا دخالت دولت، آزادانه به انتشار اخبار و اطلاعات بپردازند. مطالبی که به‌عنوان راهگشای آگاهی‌بخشی قلمداد می‌شود. این آزادی شامل حق تحقیق، گزارش و انتشار دیدگاه‌های مختلف، حتی دیدگاه‌هایی که ممکن است مورد پسند دولت یا گروه‌های صاحب‌نفوذ نیست، می‌شود.
در اهمیت آزادی مطبوعات باید گفت چند مقوله اثرگذار است که شامل این موارد می‌شود؛
- اطلاع‌رسانی به مردم؛ آزادی مطبوعات به مردم امکان می‌دهد تا از مسائل مهم جامعه، از جمله عملکرد دولت، فساد، و نقض حقوق بشر، آگاه شوند.
- تشدید نظارت‌ها؛ رسانه‌های آزاد می‌توانند به‌عنوان یک نیروی نظارتی بر قدرت عمل کنند و مسئولیت‌پذیری دولت و سایر نهادهای قدرتمند را افزایش دهند.
- تنوع دیدگاه‌ها؛ آزادی مطبوعات باعث می‌شود تا دیدگاه‌های مختلف در جامعه مطرح شود و مردم بتوانند با دیدگاه‌های مختلف آشنا شوند و تصمیمات آگاهانه‌تری بگیرند و در واقع هیچ دیدگاهی محکوم به سکوت نباشد.
از سویی آزادی مطبوعات مطلق نیست و ممکن است محدودیت‌هایی داشته باشد. این محدودیت‌ها معمولاً برای محافظت از حقوق دیگران، امنیت ملی، یا جلوگیری از نفرت‌پراکنی اعمال می‌شوند. وضعیت آزادی مطبوعات در کشورهای مختلف متفاوت است. برخی از کشورها از آزادی مطبوعات بالایی برخوردارند، درحالی‌که در برخی دیگر، رسانه‌ها با سانسور شدید، تهدید و خشونت روبرو هستند.
مطبوعات آزاد؛ نظارتی مؤثر بر قدرت و فساد
در ایران و طبق اصل ۲۴ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، نشریات و مطبوعات در بیان مطالب آزادند؛ مگر آنگه محل به مبانی اسلام یا حقوق عمومی باشد، اما باید دید چگونه می‌توان به آزادی بیان مطبوعاتی رسید. رسیدن به آزادی مطبوعات مسیری پیچیده است که نیازمند تلاش‌های هماهنگ از سوی دولت، جامعه و خود رسانه‌ها است. وضع قوانین و مقررات، حمایت از خبرنگاران در همه مجامع قانون‌گذاری و مدنی، لغو قوانین محدودکننده، توجه به استقلال رسانه‌ها و تقویت آگاهی‌های جامعه، ایجاد محیطی امن برای خبرنگاران و رسانه‌ها برای فعالیت آزادانه، توجیه سازمان‌ها در به‌رسمیت‌شناختن استقلال رسانه‌ها از راهکارهای رسیدن به آزادی مطبوعاتی است که البته در این مسیر رسانه‌ها خود نیز باید حرفه‌ای بوده و به قانون‌ها آشنا باشند.
همه این موارد به یک پیش‌نیاز نیازمند است، بی‌تردید پیش از رسیدن به آزادی مطبوعاتی که ضامن سلامت رسانه‌هاست باید سازوکاری جهت ورود سلامت خبرنگاران به این مسیر تعبیه کرد؛ چراکه اگر خبرنگاران سالم و هدفمندی تربیت کردیم، قطعاً آزادی بیان در رسانه‌ها نیز به‌صورت کاملاً سالم و باهدف گره‌گشایی انجام خواهد شد.
از یاد نبریم که دستیابی به آزادی مطبوعات یک فرایند مداوم است که نیازمند تلاش و تعهد همگانی است. در این تلاش باید سازمان‌ها و همچنین رسانه‌ها توأمان برای آزادی بیان دخیل باشند و تمام این تلاش‌ها در نهایت به آگاهی‌بخشی منجر خواهد شد.
اسکار
#آشپزی
#خراسان جنوبی