این روزها مخاطبان تلویزیونی شاهد پخش جدیدترین اثر اقتباسی از آثار نویسنده برجسته دنیای فانتزی جی. آر. آر. تالکین از آمازون پرایم هستند؛ سریال حلقههای قدرت که باتوجه به هزینه سنگین ساختش، قرار بود به اثری سرگرمکننده و پرمخاطب تبدیل شود. هرچند درنهایت این روزها شاهد واکنشهای عمدتا منفی گسترده مخاطبان به این سریال هستیم. اما چرا این سریال باوجود تبلیغات گسترده، این چنین مغضوب طرفداران آثار تالکین شده است؟
این طبیعی است که حالوهوای یک اثر ادبی با چیزی که قرار است روی پرده سینما یا صفحه کوچک تلویزیون تماشا کنیم بسیار تفاوت دارد و باز هم طبیعی است که اقتباسهای تلویزیونی از یک رمان برجسته و پرطرفدار نتواند نظر مثبت همه بینندگان را به خود جلب کند. بهعبارت دیگر تقریبا همه کسانی که به سراغ ساخت چنین آثاری میروند مطمئن هستند که با طرفداران آن اثر ادبی و نویسنده خاص اختلاف نظرهایی خواهند داشت.
سری جدید ارباب حلقهها که محصولی از شرکت آمازون است هم از این قاعده مستثنی نیست؛ هرچند دلایل بازخورد منفی مخاطبان نسبت به این سریال چیزی بیش از چند تغییر ساده یا پیشپا افتاده است. حتی پیش از انتشار رسمی سریال حلقههای قدرت، شایعات متعددی مبنی بر اختلاف نظر سازندگان این اثر با کارشناسان آثار تالکین به گوش میرسد. درکنار آن نگرانیهایی هم در مورد کارگردانی سریال وجود داشت که اوضاع با انتشار تصاویر تبلیغاتی سریال بدتر شده و موجی از نگرانی را درمیان طرفداران آثار تالکین به راه انداخت.
از طرف دیگر اگرچه سهگانه ارباب حلقههای پیتر جکسون اثری محبوب درمیان قشر سنتی طرفداران تالکین است، اما سهگانه هابیت نتوانست درهمان حدواندازه ظاهر شود و همین مسئله به نگرانیها در مورد این اثر جدید دامن میزد که سازندگانش درمواردی خاص، خیلی آشکار از تغییرات انجام شده دفاع میکردند.
حالا که چند قسمت از سریال پخش شده است، بهنظر میرسید این نگرانیها درست بوده و همین مسئله باعث به راه افتادن موج نارضایتی گستردهتر در میان مخاطبان این اثر به ویژه طرفداران آثار تالکین شده است.
مطلب مرتبط: آخرین جزئیات سریال حلقه های قدرت
بهباور برخی از منتقدان درست است که تیم سازنده دست به تلاشی خارقالعاده برای بازآفرینی حالوهوای سرزمین میانه زده و سعی کردند آن را همانگونه که تاکلین تصور میکرد، به نمایش بگذارند، اما دستکاری طرح داستان اصلی و وقایع ذکر شده در آثار تالکین که باعث شده برخی از عناصر حیاتی این دنیای فانتزی دوست داشتنی تغییر کند، باعث وحشت و اعلام انزجار مخاطبان شده است.
مهم نیست این ناسازگاریهای میان داستان اصلی و سریال اقتباسی به صورت عامدان یا از سر بیتوجهی ناخواسته شکل گرفتهاند، مهم این است که این مسئله باعث دلزدگی بینندگان شده است، تاجایی که اظهار نظرهای سازندگان سریال هم همچون بنزین، آتش این خشم را شعلهورتر میکند.
دراین مجال با ۷۲۴پرس همراه باشید تا ببینیم چه عواملی باعث بروز چنین عکسالعملهای تندی شده است؟
گالادریل جنگجو
در مطلب پیشین به این مسئله اشاره کردم که اضافه کردن وجه مبارزهطلبی و جنگاوری به شخصیت بانوی لوتلورین یکی از عمده دلایل ناخشنودی مخاطبان سریال حلقههای قدرت است. بهواقع یکی از اولین تمایزات آشکار میان سریال حلقههای قدرت و منابع اصلی تالکین هم به تصویر گالادریل اختصاص دارد. شخصیت گالادریل در سریال بیشتر زنی جنگجو را به نمایش میگذارد که از همان ابتدا به وضوح مشخص است، تاجایی که او خود را رهبر ارتشهای شمالی لیندون خطاب میکند.
مطلب مرتبط: شخصیت گالادریل، عامل اصلی خشم مخاطبان سریال حلقه های قدرت
گالادریلِ سریال حلقههای قدرت دارای تواناییهای جنگی و استراتژیک بوده و در کنار آن نگرش او بهگونهای نمایش داده میشود که گویی به دنبال بهراه انداختن جنگ و حضور در میدان نبرد است. این درست برخلاف چیزی است که ما از گالادریل سهگانه ارباب حلقهها اثر پیتر جکسون به خاطر داریم که نزدیکی بیشتری با شخصیت گالادریل آثار تالکین داشت. برای هرکسی که با این شخصیت چه در کتاب و چه در فیلمها آشنا شده باشد، مشخص است که میان کیت بلانشت و مورفید کلارک دنیایی فاصله است. در سهگانه ارباب حلقهها گالادریل هرگز زره به تن نکرده و در نقش مبارز حضور ندارد؛ بااینحال او زنی قدرتمند، برازنده و خردمند است. خصوصیاتی که در کنار مهارت کیت بلانشت در جان بخشیدن به این شخصیت، باعث محبوبیت فراوانش در میان طرفداران تالکین شد.
مطلب مرتبط: زندگینامه مورفید کلارک بازیگر نقش گالادریل در سریال حلقههای قدرت
اما سریال خیلی زود سعی در جنگجو نشان دادن گالادریل دارد. بهواقع در کتابها خیلی کم در مورد این دوره از تاریخ سرزمین میانه صحبت شده است؛ بهطوری که طبق تاریخچه تالکین از دوران دوم سرزمین میانه، ما میدانیم که در این زمان گالادریل با همسر الف خود ازدواج کرده و در لوتلورین سکونت میکند. اما نوع دخالت او در وقایع عصر دوم به این شکل که سریال سعی در نشان دادن آن دارد، تنها محصول تفکر تیم سازنده این سریال است که چندان به مذاق مخاطبان خوش نیامده است.
گنجاندن هارفوتها بهعنوان اجداد هابیتها در سریال
مورد دوم به اجداد هابیتها برمیگردد، درواقع از همان ابتدا مشخص بود که هارفوتها قرار است بخشی جدایی ناپذیر از طرح داستانی سریال حلقههای قدرت باشند. البته هارفوتها توصیف شده در آثار تالکین با آنچه در سریال از آنها میبینیم، تفاوت دارند. هارفوتهای تالکین نوعی اولیه از نژاد هابیتها هستند که درنهایت نسل آنها به کسانی همچون فرودو، سم، مری و پپین میرسد که در سهگانه ارباب حلقهها با آنها آشنا شدیم.
باتوجه به اهمیت این نژاد در سایر آثار تالکین، دیدن آنها درسریال چندان تعجب آور نبود، بااینحال هیچکدام از آنها یعنی خود هابیتها و نه اجدادشان یعنی هارفوتها تأثیر مشخصی در وقایع عصر دوم سرزمین میانه نداشتند. بهخصوص آنها در خلق حلقههای قدرت یا ظهور سائورون نقشی نداشته ازاین رو گنجاندن آنها آن هم به این شکل بسیار عجیب و دور از انتظار بود. شاید بههمین خاطر است که مخاطبان نسبت به طرح آمازون برای برجسته کردن هارفوتها ابراز تردید کرده و از نیت سازندگان در این مورد خرسند نیستند.
ماهها به جای قرنها
این شاید بزرگترین تغییر انجام شده در سریال باشد؛ یعنی تغییر تاریخ سرزمین میانه درگاهشماری وقایع رخ داده در این سرزمین که بسیار عجیب است. اگرچه سریال عمدتا به دوران دوم سرزمین میانه وفادار است، اما مدت زمان وقوع اتفاقات دستکاری شده است. به گزارش ۷۲۴پرس، کل این دوران قرار است ۳۴۴۱ سال طول بکشد، یعنی اگر طرح داستانی سریال قرار است به ساخت حلقههای قدرت و بهویژه جعل حلقه یگانه بهوسیله سائورون اختصاص داده باشد، شاهد پرشهای فراوانی خواهیم بود که دورههایی از عصر دوم را کنار میگذارند. از طرف دیگر شاید قرار است آنها در مقیاسی کوچکتر به حوادث رخ داده در آن دوران بپردازند که این هم باعث نارضایتی طرفداران آثار تالکین شده است.
درحال حاضر هم میتوان این مشکلات را در سریال مشاهده کرد و نمونههای زیادی وجود دارد که نشان دهنده تغییرات در توالی وقایع رخ داده در سریال با چیزی است که تالکین در کتابهایش به آنها اشاره کرده است. بهعنوان نمونه میتوان به تأسیس سرزمین نومه نور اشاره کرد که در زمانی متفاوت از داستان اصلی شکل گرفته است.
در سوی دیگر شاهد پرش داستانی از چندین پادشاه نومنورها هستیم تا با ایسیلدور آشنا شویم که قاعدتا حضورش در این دوران عجیب است و باید مدتها بعد متولد میشد. البته گروهی باور دارند که اقتباس از چنین داستانی سخت است و آنها ناگزیر از انجام فشرده سازی زمان هستند تا بتوانند داستان خود را حتیالامکان دقیق بیان کنند. هرچند این عقب و جلو کردن وقایع هم دیگر دلیلی است که مخاطبان به آن معترض هستند.
کوتولهها
باوجود اینکه شخصیت گیملی سهگانه ارباب حلقهها محبوب بسیاری از ما است، اما درواقع حضور کوتولهها در این فیلمها چندان محسوس نبوده و نقش خاصی برای آنها در نظر گرفته نشده بود. اما آنها در سهگانه بعدی پیتر جکسون یعنی داستان هابیت وزنهای سنگین و قابل تأمل بودند. دراینجا است که تالکین هم در مورد فرهنگ و تاریخ دورفها اطلاعات بیشتری را با مخاطبان خود درمیان میگذارد. بنابراین برخی از تغییرات آشکار و جسورانه که در مورد شخصیتهای کلیدی دورف انجام شده است، دیگر دلیلی است که نشان میدهد سریال حلقههای قدرت منبع اصلی را نادیده گرفته و نمایش را برخلاف روایت اصلی براساس میل و انتخاب خود جلو برده است.
یکی از نمونههای واضح در این زمینه، معرفی شاهزاده دورفها و دوست الروند یعنی دورین چهارم است. اگرچه وجود این شخصیت به تنهایی چندان قابل بحث نیست اما وجود پادشاه دورین سوم است که به مشکلات دامن میزند. یکی از ویژگیهای کلیدی افسانههای سرزمین میانه، شخصیت دورین اول است. دورین بزرگترین کوتولهای بود که بهوسیله والار خلق شد. از او با عنوان پدر مردم یاد میشود، شخصیتی که قرار بود بیش از هر کوتوله دیگری عمر کند. بسیاری براین باور بودند که او حتی پس از مرگ چندین بار تناسخ کرده و این بار در هیبت فرزندان پادشاه به زندگی خود ادامه میدهد. بههمین خاطر است که ما پسران پادشاه را به شکل دورین سوم، چهارم و... نامگذاری میکردند. برای همین زندگی همزمان دو شخصیت دورین سوم و چهارم در یک دروه زمانی نه تنها تغییر منبع داستان است، بلکه برای مخاطبان گیج کننده هم هست.
مطلب مرتبط: چرا طرفداران آثار تالکین در مقابل سریال حلقه های قدرت جبهه گرفتهاند؟
البته وجود دورینهای متعدد تنها تفاوت میان سریال حلقههای قدرت و آثار تالکین نیست. به گزارش ۷۲۴پرس دات کام، در کتاب تالکین هیچ شخصیت کوتوله مؤنثی معرفی نمیشود و اگر جایی هم اشاراتی وجود داشته باشد آنها را به صورت افرادی با ریش به تصویر کشیده است. بههمین خاطر حضور شخصتی دیسا همسر دورین چهارم که البته ریش هم ندارد، باعث ایجاد سروصدای زیادی میان طرفداران آثار تالکین شد.
البته با مرور جزئیات زنان دورف بهوسیله تالکین مشخص است که عنوان ریشدار خیلی کم ذکر شده است که البته بیشتری این توضیحات در دیگر آثار تالکین به تفصیل بیان شدهاند که آمازون حق اقتباس از آنها را خریداری نکرده است و شاید به دلیل همین عدم حق چاپ است که باعث شده است آنها دست به چنین تغییراتی بزنند که البته باز هم نارضایتی مخاطبان را به همراه داشته است.
تااینجا درکنار مواردی همچون اضافه کردن شخصیتهای جعلی و انتخاب رنگین پوستان در نقش شخصیتهای مختلف، شاهد این چند مورد تفاوت میان آثار تالکین و سریال حلقههای قدرت آمازون بودیم و هنوز نمیتوان حدس و گمانی در مورد تغییرات احتمالی انجام شده دراین سریال داشت.
اما تا همین جا هم موج انتقادات به اندازهای گسترده شده که سازندگان را برآن داشت نسبت به نقدهای منفی واکنش داده و نظر مخاطبان را بیاهمیت جلوه دهد که همین مسئله هم به بدتر شدن اوضاع دامن زد. باید منتظر بود و دید سازندگان در ادامه قرار است چطور دنیای داستانی تالکین را زیر و رو کرده و دوباره خود را آماج حملات طرفداران این نویسنده بزرگ قرار دهند.
به نظر شما آیا سریال حلقههای قدرت میتواند بهشکلی نظر مخاطبان را تغییر داده و آنها رابه تماشای این سریال ترغیب کند؟ خوشحال میشویم نظرات خود را با ما و دیگر دوستانتان در ۷۲۴پرس دات کام درمیان بگذارید.
شب یلدا
#کریسمس
#آشپزی
#خراسان جنوبی