بیشتر ما می‌خوابیم تا انرژی خود را برای شروع روز بعد بازیابی کنیم. با این وجود، هیچ کس نمی‌تواند به راحتی ادعا کند که تا به حال در زمان خواب احساسات عجیب و غریبی را تجربه نکرده است. در این مطلب به بیان این تجربیات عجیب و غریب پرداخته و توجیه علمی هر یک را بیان خواهیم کرد.

فلج شدن در خواب

در این حالت، فرد در نیمه شب بیدار شده و نمی تواند بدنش را حرکت دهد. اضافه بر این، این توهم وحشتناک شکل می‌گیرد که شخص دیگری هم در اتاق حضور دارد. در دوران قدیم، این مسئله به وجود ارواح خبیث نسبت داده می‌شد.

در واقع، وقتی به خواب می‌رویم، چون هیچ فعالیت بدنی نداریم بدن ما فلج می‌شود. بنابراین وقتی در نیمه شب، مغز ما بیدار می‌شود، عضلات‌مان هم چنان خاموش هستند.

تقریبا ۷ درصد افراد تا به حال فلج شدن در خواب را تجربه کرده‌اند. آن‌ها می‌گویند این حالت، بیشتر وقتی تجربه می‌شود که به پشت خوابیده‌اید.

توهم هیپنوگرافی

در این حالت، فرد در آستانه‌ی خواب قرار دارد اما هنوز بیدار است و تصاویر عجیب و غریبی را در حین خواب و بیداری مشاهده می‌کند. اغلب این تصاویر، چهره‌های ترسناک و موجودات عجیب و غریب هستند.

این توهم‌ها برای افرادی که از لحاظ روانی هم سالم هستند ایجاد می‌شود. بچه‌ها بیشتر از بزرگسالان چنین تصاویری را می‌بینند چرا که نمی خواهند به خواب بروند. علت دیدن این تصاویر می‌تواند استرس یا داشتن تخیل قوی باشد. چنانچه افراد در حالت مستی هم به خواب بروند ممکن است چنین تصاویری را مشاهده کنند.

حرف زدن در خواب

معمولا افرادی که در خواب صحبت می‌کنند، پس از بیداری چیزی یادشان نمی آید و هیچ ایده‌ای در این خصوص ندارند. این شرایط از لحاظ روانشناختی خطرناک محسوب نمی‌شود. هر چند ممکن است فرد مبتلا نگران برملا شدن اسرارش با این شیوه باشد.

مردان و کودکان بیش از سایرین مستعد صحبت کردن در خواب هستند و دلیل آن هم استرس است. در واقع، روان شخص در برابر آنچه با واقعیت مطابق نیست، مقاومت می‌کند.

خواب دیدن در حین خواب (رویاهای تو در تو)

در این حالت فرد خوابی می‌بیند و در همان خواب بیدار شده و مشاهده می‌کند که باز اتفاقات عجیب و غریبی برایش می‌افتد. تا این که معلوم می‌شود که او خواب دیده که بیدار شده است. این موضوع در فیلم Inception مورد بررسی قرار گرفت. پس از موفقیت این فیلم خیلی از مردم گفتند که بارها این پدیده را تجربه کرده‌اند.

در این خصوص مقامات علمی توجیهی پیدا نکرده‌اند اما برخی معتقد هستند که اگر چنین تجربه‌ای در خواب داشته‌اید، به این معنا است که زمینه‌ی انجام تمرینات معنوی در شما وجود دارد.

راه رفتن در خواب

این حالت در تضاد با فلج شدن در خواب است. در این حالت افراد می‌توانند راه بروند، تمیزکاری کنند و حتی خانه را هم ترک کنند که این مورد بسیار خطرناک است. ضمن این که هنگام صبح چیزی را به یاد نمی‌آورند.

راه رفتن در خواب برای ۴.۶ تا ۱۰.۳ درصد جمعیت اتفاق می‌افتد که اکثر آن‌ها معمولا کودکان هستند. دلیل این موضوع هنوز معلوم نیست و روش درمانی خاصی هم برای آن تجویز نشده است.

سندروم انفجار سر

افرادی که مبتلا به این سندروم هستند، با صدایی شبیه به انفجار یا کف زدن از خواب می‌پرند. گاهی اوقات این صدا کر کننده به نظر می‌رسد. این حالت می‌تواند با افزایش وز وز یا صدای جرقه همراه باشد. این پدیده خطرناک نیست اما باعث وحشت افراد می‌شود. چرا که بعضی از مبتلایان فکر می‌کنند که سکته کرده‌اند!

علت‌های مختلفی برای سندروم انفجار سر وجود دارد که یکی از آن‌ها اختلال در فعالیت‌های عصبی آن بخش از مغز است که مسئولیت پردازش صوت و صدا را بر عهده دارد. گاهی اوقات این سندروم به دنبال بی‌خوابی یا خستگی ناشی از سفرهای هوایی  پشت سر هم خود را نشان می‌دهد.

قطع تنفس در خواب

در این حالت، در حین خواب دچار قطع تنفس ناگهانی می‌شوید که باعث بیدار شدن فرد می‌شود. وقتی کیفیت خواب کاهش پیدا می‌کند مغز دچار کمبود اکسیژن شده و همین امر مانع از داشتن خواب کافی خواهد شد. در طی این حمله، ممکن است فشار عروقی هم باعث مشکلات قلبی شود.

علت این مسئله این است که در طول خواب، ماهیچه‌های ریه در حال استراحت هستند و همین امر گاهی اوقات موجب انسداد راه‌های هوایی می‌شود. چاقی، سیگار کشیدن و پیری از جمله عواملی هستند که این خطر را افزایش می‌دهند.

خواب‌های تکراری

احتمالا هر کس خواب‌های عجیب و تکراری داشته باشد که به طور مداوم با یک خط داستانی یکسان در ذهنش تولید می‌شوند!

روانشناسان بر این باور هستند که مغز ما از این ترفند استفاده می‌کند تا توجه ما را به بعضی موارد زندگی جلب کند. این داستان‌ها تا زمانی که مسئله حل و فصل شود، ادامه دارد.

سقوط از ارتفاع

گاهی اوقات احساس می‌کنیم که از بلندی در حال سقوط هستیم و ممکن است جیغی زده و بیدار شویم. گاهی اقات هم خود را در وضعیت‌های دیگری در حال سقوط می‌بینیم که در تمام آن‌ها احساس ناخوشایندی داریم.

در واقع، خواب خوب شبیه به مرگ است. در چنین حالتی سرعت ضربان قلب و ریتم تنفس کم شده و عضلات هم سست می‌شوند. مغز با مشاهده‌ی این وضعیت دچار ترس شده و از این وضعیت به عنوان مرگ واقعی تعبیر می‌کند و برای این که بررسی کند شخص زنده است یا نه از این طریق، عضلات و سطح هشیاری او را تحریک می‌کند.

تجربه خارج شدن روح از بدن

این یک پدیده‌ی عصبی-روان شناختی است که طی آن فرد احساس می‌کند در حالت بین خواب و بیداری قرار گرفته و خود را در خارج از بدنش احساس می‌کند. برای عرفا چنین تجربه‌ای تایید وجود روح است.

مطالعه‌ی این پدیده بسیار دشوار است. در حالی که دانشمندان می‌دانند که توهم خروج از بدن امکان‌پذیر است اما علت و چگونگی آن را کشف نکرده‌اند. ضمن این که مقابله با این پدیده هم مشخص نیست. با این حال برخی افراد می‌دانند که چطور به صورت عمدی و آگاهانه در این شرایط قرار بگیرند. آن‌ها از این راهکار برای گسترش مرزهای توانایی‌های شناختی خود استفاده می‌کنند.

رسیدن ناگهانی به جواب یک مسئله در خواب

گاهی اوقات مدت‌ها درگیر حل یک مسئله هستیم و نمی توانیم جواب آن را پیدا کنیم. از این رو فکر ما را مدام مشغول نگه داشته است. سپس در طول خواب، مغز به ما سرنخ می‌دهد. در حال حاضر، مهم‌ترین بخش به خاطر سپرس پاسخ مسئله است!

دیمیتری مندلیف، شیمیدان معروف روسی که موفق به ایجاد جدول تناوبی عناصر شد اعلام کرد که چنین کشفی را در خواب مشاهده کرده است. مورد مشابه دیگر برای شیمیدانی دیگر به نام آگوست ککوله افتاد که توانست فرمول بنزن را در خواب کشف کند.

علت این پدیده این است که گاهی ناخودآگاه ما جواب یک مسئله را می‌داند اما این دانایی هنوز به سطح خودآگاه ما نرسیده است. در طول خواب ناخودآگاه فعال‌تر بوده و می‌تواند بینش لازم را فراهم کند. از این رو خواب گاهی می‌تواند مزایای ارزنده‌ای را هم به ما هدیه دهد!