کم‌تر کسی است که نسبت به وجود آکنه‌ها و جوش‌های صورت بی‌تفاوت باشد و به سراغ روش‌های درمان آن‌ها نرود.در این مطلب به معرفی‌ روش‌های درمانی دارویی برای رفع آکنه‌ها و جوش‌های پوستی پرداخته‌ایم.

آکنه، شایع‌ترین عارضه‌ی پوستی است که بیشتر مردم آن را در درجه‌های مختلف تجربه می‌کنند. با این حال اولین نشانه‌های آن از نوجوانی به علت تغییرات هورمونی شروع می‌شود.

آکنه ممکن است در حد جوش‌های هر از گاهی خفیف، یا مثل پاپول‌های التهابی متوسط و در نهایت مثل ندول‌ها و کیست‌ها شدید باشد. درمان هر آکنه‌ای بستگی به شدت آن آکنه دارد.

علت بروز آکنه چیست؟

آکنه در درجه‌ی اول به دلیل هورمون‌های مردانه‌ی آندروژن در دوران نوجوانی شکل می‌گیرد. حساسیت بدن نسبت به این هورمون‌ها به همراه باکتری‌های موجود بر روی پوست و اسیدهای چرب موجود در غدد چربی منجر به بروز آکنه می‌شوند. محل شکل گیری این آکنه‌ها در مناطقی چون صورت، قفسه‌ی سینه، شانه‌ها و پشت قرار دارد. چرا که غدد چربی در این بخش‌ها بیش از سایر نقاط پوست مستقر هستند. ضایعات آکنه شامل جوش‌های سرسفید، سرسیاه، کورک، و ندول و کیست است.

اگر چه بروز آکنه طی یک فرآیند فیزیولوژیک است اما شرایط خاصی می‌تواند به تشدید آن دامن بزند:

  • نوسانات سطح هورمون در زمان قاعدگی (زنان)
  • دستکاری کردن ضایعات آکنه
  • لباس‌هایی مثل کلاه و سربند

آکنه چگونه درمان می‌شود؟

تا کنون تنها سه دسته‌ی دارویی ثابت کرده‌اند که قادر به درمان آکنه هستند. رتینوئیدها، بنزوئیل پراکسید و آنتی بیوتیک‌ها جزو این گروه‌ها محسوب می‌شوند. اکثر مردم بسته به شدت و درجه‌ی آکنه‌های پوستی خود به یک یا دو مورد از این داروها نیاز دارند.

بنزوئیل پراکسید در داروهای بدون نسخه به صورت کلیراسیل (Clearasil) و استریدکس (Stridex) و همچنین داروهای نیازمند تجویز مانند بنوکسیل (Benoxyl)، پنوکسیل (PanOxyl) و پرساژل (Persagel) موجود است و آن دسته از باکتری‌های رو سطح پوست را هدف قرار می‌دهد که موجب تشدید آکنه می‌شوند. خشکی و التهاب از اثرات جانبی این دارو است.

رتینوئیدها (مشتقات ویتامین A) در داروهایی چون دیفرین (Differin)، رتین-A و تازوراک موجود هستند و برای درمان جوش‌های سرسیاه و سرسفید به کار برده می‌شوند. تحریک پوستی، رایج‌ترین اثر درمانی این دسته‌ی دارویی است. در حالی که فروش اکثر آن‌ها تنها با نسخه‌ی پزشک مجاز است اما نسخه‌های آزاد هم در داروخانه‌ها وجود دارد.

آنتی بیوتیک‌ها هم به صورت درمان موضعی بر روی پوست (مانند کلیندامایسین و اریترومایسین) و هم به صورت خوراکی (تتراسایکلین و سولفامتوکسازول) مورد استفاده قرار می‌گیرند. این داروها باکتری‌های سطحی روی پوست را کنترل کرده و التهابات پوستی را کاهش می‌دهند. ترکیب آنتی بیوتیک‌ها با با بنزوئیل پراکسیدها یا رتینوئیدها باعث اثربخشی بیشتر آن‌ها می‌شود. خشکی پوست، افزایش سطح کلسترول و ایجاد نقص در جنین، از جمله عوارض جانبی این آنتی بیوتیک‌ها است. زنانی که آنتی بیوتیک‌هایی چون راکوتان را استفاده می‌کنند باید در مدت مصرف دارو از بارداری پیشگیری جدی کنند و پس از اتمام مدت درمان به مدت یک سال باردار نشوند. معمولا از این آنتی بیوتیک‌ها در درمان آکنه‌های حاد و شدید استفاده می‌شود.

هورمون درمانی هم برای درمان آکنه‌های زنان مفید است به خصوص در زنانی که علایم و نشانه‌های افزایش آندروژن مشاهده می‌شود. این علایم شامل بی نظمی در پریود و نازک شدن موها است. در هورمون درمانی از دوزهای پایین پروژسترون، استروژن (به صورت داروهای کنترل بارداری) یا داروهای آنتی آندروژن (مانند اسپیرونولاکتون) استفاده می‌شود.

چگونه می‌توان از بروز آکنه جلوگیری کرد؟

  • برای جلوگیری از بروز آکنه و کاهش آسیب‌های پوستی، توصیه‌هایی از طرف متخصصان پیشنهاد شده است:
  • یک پاک کننده‌ی پوست، مخصوص رفع آکنه انتخاب کنید. چنین محصولاتی اغلب دارای اسید سالیسیلیک یا بنزوئیل پراکساید است که به پاکسازی پوست از شکل‌گیری آکنه‌ها کمک می‌کند.
  • صورت خود را به نرمی تمیز کنید چرا که هر حرکت زبر و سنگینی می‌تواند باعث بدتر شدن آکنه و ایجاد زخم شود. هنگام شستن پوست صورت از دستان خود یا یک تکه پنبه کمک بگیرید. استفاده از مالش دهنده‌های ضخیم می‌تواند منجر به تولید آکنه شود.
  • چنانچه به مرطوب کننده نیاز دارید، سراغ مرطوب کننده‌های سبک بروید تا آکنه‌ها تشدید نشوند.
  • اگر زن هستید از فونداسیون‌های پوستی بدون روغن استفاده کنید. مواد آرایشی سنگین و غلیظ، حفره‌های پوست شما را مسدود کرده و باعث شدت بروز آکنه‌ها می‌شوند.