بعضی افراد هرگز نمی‌توانند به تنهایی تصمیم بگیرند .آن‌ها برای خرید لباس حتما باید با دوست یا مادرشان به خرید بروند. رشته‌ی تحصیلی را فر دیگری انتخاب کند و همسرشان را دیگری به آن‌ها معرفی و توصیه کرده است. آن‌ها معتقد هستند که تصمیم گیری، سخت ترین کار دنیا است.

تصمیم گیری تکنیکی است که ما باید در طی بلوغ اجتماعی خود و پا به پای بزرگ‌شدنمان بیاموزیم. مهارت در تصمیم‌گیری و مسلط شدن به تکنیک‌های تصمیم‌گیری، آن را ساده‌تر و به تبع آن، زندگی را برای ما هموارتر می‌سازد.

چه موقع تصمیم بگیریم؟

در اکثر موقعیت‌های روزمره، ما نیازمند تصمیم گیری هستیم. اگر دایره تصمیم‌گیری شما کوچک است و اثر آن در زمان کمی از زندگی شما تاثیر می‌گذارد بیش از حد مسئله را انداز ور انداز نکنید .قرار است به خانه‌ی خاله بروید و مانده‌اید که با ماشین شخصی خودتان بروید یا آژانس بگیرید؟ اگر با آژانس بروید هزینه‌ای به شما تحمیل می شود ولی فکرتان درگیر پارک کردن ماشین در کوچه‌های شلوغ خانه‌ی خاله نیست؛ ولی هنگام برگشت باید هزینه مجددی را متقبل شوید. اما اگر با ماشین شخصی بروید، هزینه ایاب و ذهاب ندارید، اما اول باران است و ترمز ماشین هم دیروز کمی مشکل داشته و دیر می‌گیرد. خطر تصادف و استرس را با آرامش و هزینه‌ی آژانس مقایسه کنید و سریع اقدام کنید.

اما بعضی تصمیم‌گیری‌ها دایره‌ی وسیع‌تری دارند و سال‌ها زندگی شما پیرو این تصمیم برنامه‌ریزی می‌شود. در این نوع تصمیم‌گیری‌ها بهتر است بعد از این که به سراغ خودتان رفتید و حال خودتان را با آن تصمیم جویا شدید با یک مشاور با تجربه درآن زمینه مشورت کنید. از او بخواهید نکات مثبت و نکات منفی و نکات جالب تصمیم مورد نظرتان را به شما بگوید؛ ولی در نهایت خودتان تصمیم نهایی را بگیرید. مثلا خواستگاری هنرمند و اهل دل دارید که درآمد چندانی ندارد، ولی با مدل فکری و رفتاری او آرامش و لذت بیشتری از زندگی می‌برید و درمقابل خواستگار تاجر و پولداری دارید که اهل عاطفه و نگاه ویژه به زندگی نیست. اول به خودتان مراجعه کنید ببینید پول برایتان مهم‌تر است یا آرامش و لذت؟ اصلا آرامش و لذت را از امور معنوی می‌گیرید یا از امور مادی؟ بعد که حال‌تان دست‌تان آمد با یک مشاور مشورت کنید تا موضوع را برای‌تان شفاف‌تر کند. شاید حال شما گذرا باشد و به قول معروف بعد از کمی گرسنگی طرز فکرتان تغییر کند.

چه موقع تصمیم نگیریم؟

۱. وقتی خشمگین و عصبی هستید

وقتی برای فرونشاندن خشم تصمیم می گیرید آن تصمیم، تصمیم بی‌ارزشی است؛ زیرا وقتی خشم شما فروکش می‌کند، تصمیم ارزش دیگری ندارد. مثل کسانی که از سر خشم از سرخوردگی یک رابطه سریع به رابطه‌ی دیگری شیرجه می‌زنند تا خشم خود را این‌گونه تخلیه کنند؛ اما بعد از مدتی که می بینند انتخاب عجولانه و اشتباهی انجام داده‌اند به افسردگی و ناراحتی بیشتری دچار می‌شوند.

۲. وقتی جوگیر شده‌اید

اگر سر ذوق آمده‌اید و یک روز کیک خوشمز‌ای درست کرده‌اید از فردا سفارش پخت کیک نگیرید. تصمیم‌گیری باید ریشه در علاقه‌ی ما و توان و ظرفیت روحی و جسمی ما و همچنین امکانات و شرایط ما داشته باشد.

۳. وقتی نیت‌تان خیر نیست

گاهی هدف‌تان از یک تصمیم‌گیری خیر نیست. در واقع نمی‌خواهید کار مثبتی انجام دهید، بلکه می‌خواهید از کسی انتقام بگیرید یا لجبازی کنید. تصمیم‌گیری‌های این چنینی مثل تصمیم‌گیری از سر خشم، عمر لذتش کوتاه است و دایره‌ی تاثیرش در رشد آدمی کم است.

۴. وقتی خسته و کلافه‌اید و حساب‌تان با خودتان معلوم نیست

اگر حال تصمیم‌گیری ندارید، حتما آن را به وقتی مناسب موکول کنید.گاهی تاوان دیر تصمیم گرفتن خیلی بهتر از بد تصمیم گرفتن است.

چگونه تصمیم بگیریم؟

تخیل و تصور قوی داشته باشید

خود را در موقعیت مورد نظر تصور کنید و به قول معروف حرکت رو به جلو داشته باشید. با ماشین زمان به چند سال بعد تصمیم‌گیری بروید و خود را ارزیابی کنید. کدام موقعیت حال بهتری به شما می‌دهد؟ مثلا اگر بین انتخاب پرستاری و کارمند بانک شدن مانده‌اید، خود را در حال پرستاری از بیماران ببینید یا کارمند بانکی در حال تحویل دادن پول به مراجعین، کدام یک را بیشتر می پسندید؟ با کدام شغل حال بهتری دارید؟!

نکات مثبت، منفی، ونکات جالب تصمیم‌تان را یادداشت کنید

با این روش، تصمیم‌تان روشن‌تر و به اجزای کوچک‌تری تقسیم می‌شود و راحت‌تر می‌توانید درباره‌ی آن با دیگران مشورت کنید. اگر نکات مثبت و منفی به اندازه‌ی هم بود طبق علایق خودتان آن نکات را نمره‌بندی کنید. مثلا اگر می‌خواهید بین خرید لپ‌تاپ و مبلمان جدید نکات مثبت و منفی و جالبش را بنویسید، بعضی فاکتورها را یادداشت وبه آن امتیاز دهید. مثلا ضرورت و اهمیت، کارآیی، قیمت، عمر مفید و رضایت شما از خرید محصول می‌تواند فاکتورهای تصمیم گیری شما باشند. میتوانید به ضرورت و اهمیت، ارزش ۴ و به قیمت، ارزش ۲ و به رضایت خودتان، ارزش ۳ و به عمر مفید، ارزش ۱ را بدهید و در هر دو وسیله با هم مقایسه کنید.

اگر بعد از انواع نمره‌گذاری و ارزیابی نقاط مثبت و منفی و جالب باز هم نتوانستید به ارزیابی مشخص و روشنی دست پیدا کنید، شروع کنید نقاط منفی هریک از انتخاب‌هایتان را بررسی کنید. ببینید منفی‌های کدام بیشتر است؟ آن موقع راحت‌تر تصمیم می‌گیرید.

گاهی شهودی عمل کنید

ندای قلبی و درونی ما خیلی وقت‌ها پیغام‌های درستی به ما می دهد. گاهی از ندای قلبی خود حمایت کنید. اگر دل‌تان نسبت به کاری  تمایل ندارد لزومی ندارد خیلی دنبال استدلال و دلیل و برهان باشید.