فشار خون بالا در كودكان

كارشناسان بیان می‌كنند كه نه والدین و نه دكترهای كودكان به اندازه كافی از این مشكل و نتایج جدی ای بر روی سلامت كودكان دارد، اطلاع ندارند. همچنین این كارشناسان بیان می‌كنند كه این فشار خون بالا و غیر طبیعی ممكن است تشخیص داده نشود یا در صورت تشخیص ، جدی گرفته نشود.

فشار خون باید هر ساله در كودكان اندازه گیری شود و این كار باید از ۳ سالگی شروع شود. به طور كلی، فشار خون در كودكان باید كمتر از نوجوانان باشد. به عنوان مثال، در نوجوانان، فشار خون ۱۲ به روی ۸ به عنوان آستانه فشار خون بالا در نظر گرفته می‌شود؛ یعنی وضعیتی كه فرد را برای داشتن فشار خون بالا در بزرگسالی آماده می‌كند.

پزشكان بیمارستان عمومی ماساچوست گزارش داده‌اند كه بین كودكان ۳ تا ۱۸ سال، ۳.۴ % از آنها در آستانه فشار خون بالا هستند و ۳.۶ % از آنها ، فشار خون بالا دارند. در تحقیقی جدید از ورزشكاران مدارس راهنمایی و دبیرستان در فیلادلفیا ، ۲۰ % از آنها دارای اضافه وزن بوده و ۲۴% چاق بودند و تقریبا ۱۵% از این ورزشكاران دانش آموز ، فشار خون بالا داشتند.

دكتر مارگارت رایلی از دانشكده پزشكی دانشگاه میشیگان و دكتر برایان بلوم از انجمن بهداشت در آن آربور ، میشیگان، در مجله «پزشك خانواده آمریكایی» بیان كرده‌اند كه در نوجوانانی كه چاق هستند، بیش از ۳۰% از پسرها و بین ۲۳ تا ۳۰% از دخترها، در آستانه فشار خون بالا هستند یا فشار خون بالا دارند. دكتر گوتام رائو، ماه گذشته در مجله پزشكی كودكان نوشت كه «در كودكان ۱۸ سال و جوانتر، تشخیص فشار خون بالا در اكثریت موارد، نادیده گرفته می‌شود».

او در مصاحبه ای بیان كرد كه: «در سه چهارم كودكان دارای فشار خون یا كودكانی كه در آستانه مبتلا شدن به فشار خون بالا هستند، متاسفانه این بیماری تشخیص داده نمی‌شود».دكتر رائو بیان می‌كند كه بین كودكان مورد مطالعه، یك پسر ۱۳ ساله در پیتسبورگ بود كه فشار خون ۱۸ به روی ۱۰ داشت. هیچ توجهی به این موضوع در چارت سلامتی كودك وپیگیری برای تعیین علت و درمان بیماری، انجام نشده بود».

او بیان می‌كند كه یك مانع اصلی برای تشخیص این بیماری این است كه دكترها، دانش كافی برای درمان فشار خون بالا در كودكان را ندارند . هر چه اطلاعات آنها درباره‌ی درمان این بیماری افزایش یابد، احتمال تشخیص بیماری توسط آنها نیز افزایش میابد.

یكی دیگر از موانع دیرینه برای پزشكان این است كه تعریف فشار خون طبیعی در كودكان، بستگی به جنسیت ، سن و قد كودكان دارد و فشار ۹۰ام در صدك و بالاتر به عنوان فشار غیر طبیعی در نظر گرفته می‌شود. فشار خون بالا در كودكان به صورت فشار ۹۵ام در صدك و بالاتر تعریف می‌شود. برای بزرگسالان، تنها یك معیار برای تعریف فشار خون بالا در نظر گرفته می‌شود. محققان متوجه شده‌اند كه نمودارهای مربوط به فشار كودكان كه در پرونده پزشكی آنها قرار دارد به ندرت در ملاقات‌های كودكان با دكترها مورد توجه قرار می‌گیرد.

سابقه‌ی پزشكی الكترونیكی كه امروزه در بسیاری از مطب های دكترها استفاده می‌شود باعث شده تا این مانع برطرف شود و آنها می‌توانند بر اساس نمودار ، اگر مشكلی وجود داشته باشد به زودی آن را تشخیص دهند.

والدین نیز بخشی از مشكل عدم تشخیص فشار خون هستند. دكتر رائو می‌گوید :«والدین اطلاع خیلی كمی از این موضوع دارند كه كودكانشان می‌توانند فشار خون بالا داشته باشند و از بررسی موضوع توسط پزشك ، اطمینان حاصل نمی‌كنند؛ والدین باید هر بار كه به دكتر می‌روند از او سوال كنند كه آیا فشار فرزندم را چك كردید؟ مشكلی نداشت؟».

یك مشكل دیگر عبارت است از «فشار خون بالای كت سفید»؛ یعنی اگر كودكی در مطب پزشك، غمگین یا نگران باشد، فشار او ممكن است كه بالاتر از حد طبیعی باشد. كودكان باید قبل از اندازه گیری فشارشان، ۱۰ دقیقه به آرامی بنشینند و اگر بار اول ، فشار بالا را نشان دادند ، دو بار دیگر فشار آنها بررسی شود. اگر هر سه بار ، فشار بالا داشته باشند، باید برای بررسی های بیشتر، دوباره به پزشك مراجعه نمایند. تشخیص فشار خون بالا در كودكان بستگی دارد به این كه در سه موقعیت مختلف، فشار آنها بالا باشد.

گزینه‌ی دیگری كه وجود دارد این است كه دستگاه سیار اندازه‌گیری به مدت ۲۴ ساعت توسط كودك استفاده شود كه این دستگاه به طور خودكار، هر ۲۰ دقیقه ، فشار را ثبت می‌كند. اگر فشار كودكی به طور مداوم بالاتر از حد طبیعی باشد، باید هر ۶ ماه، مجددا مورد بررسی قرار بگیرد.

فشار خون بر اساس تعادل بین خون خروجی از قلب و مقاومت در برابر جریان خون در شریان ها مشخص می‌شود .هر چه این مقاومت بیشتر باشد، قلب باید برای رساندن خون غنی از اكسیژن به مغز و دور دسترس ترین نقاط بدن، كار بیشتری را انجام دهد . یكی از نتایج اصلی عدم درمان فشار خون بالا در كودكان ، بزرگ شدن محفظه اصلی پمپاژ قلب است.

دكتر رائو می‌گوید: «هیپرتروفی بطن چپ می‌تواند در كودكانی با فشار خون بالا ،تنها در عرض چند سال، به وقوع بپیوندد. اگر فشار خون بالای كودكی ،تشخیص داده شده و تحت كنترل باشد، بزرگ شدن قلب ، تحلیل می‌رود. اما اگر درمان نشود، مشكل حادتر می‌شود  و می‌تواند در نهایت به نارسایی قلبی منجر شود».

از عواقب دیگر درمان نشدن فشار خون بالا در كودكان می‌توان «تصلب شرایین» را نام برد، كه عبارت است از اختلال شریانی‌ای كه منجر به بیماری قلبی و سكته در طول زندگی می‌شود.

تشخیص و اصلاح علت زمینه‌ای برای فشار خون بالای كودكان ، امری حیاتی است و مانع از عواقب وخیمی می‌شود كه در پی دارد. علاوه بر چاقی كه چالش برانگیزترین دلیل برای این بیماری است، اختلالات دیگری كه می‌تواند منجر به این بیماری شود عبارت است از: طیف گسترده ای از بیماری های كلیوی، بیماری های ریوی، نقص قلبی، اختلالات هورمونی، آپنه انسدادی خواب، اختلالات ژنتیكی و استفاده از برخی از داروها و مكمل های غذایی.

از آنجایی كه اضافه وزن یا چاقی یكی از علل این بیماری است، بنابراین تغییر در شیوه زندگی می‌تواند مسیری برای كاهش فشار خون باشد. دكتر رائو توصیه می‌كند كه: «تعیین اهداف میانی كه به تدریج باعث ازبین رفتن خطرات برای كودكان شود بسیار بهتر از بیان اهدافی است كه از ابتدا، غیرممكن هستند و می‌توانند كودك را از تلاش كردن منصرف كنند».

تمركز باید بر روی یك رژیم غذایی كم كالری باشد كه بر استفاده از سبزیجات، میوه های تازه، فیبر و فراورده های لبنی بدون چربی، كاهش نمك در رژیم غذایی، ورزش منظم ۳۰ تا ۶۰ دقیقه ای و به حداقل رساندن تماشای تلویزیون تاكید دارد.

اگر فشار خون، علارغم تغییر در سبك زندگی، بالا بماند یا اگر علل زمینه‌ای فشار خون را نتوان از بین برد، می‌توان از داروها كمك گرفت. به گفته دكتر رایلی و دكتر بلوم، این داروها می‌توانند دیورتیك‌های تیازیدی، مهاركننده‌های آنزیم مبدل آنژیوتانسین، مسدودكننده های گیرنده آنژیوتانسین دو ، مسدودكننده های بتا و مسدودكننده های كانال كلسیم باشند.