نیم‌نگاهی به اقتصاد و پیشرفت استارت‌آپ‌های چین

شاید اگر دریم تاون در کشور دیگری واقع شده بود، یک دستگاه جوجه‌کشی با محصولی به اسم تکنولوژی محسوب می‌شد که البته صاحب آن مدافع تکنولوژی یا نظام سرمایه‌داری است. اما دریم تاون در کشور چین واقع است؛ جایی که نظام کمونیستی خاصی حاکم است و از حاکمیت دست پنهان کاپیتلاسیون جلوگیری می‌کند. در حقیقت در کشور چین کاپیتلاسیون و نظام سرمایه‌داری مسئول تشویق کردن کارآفرینان نیست؛ بلکه هدف بهبود اقتصاد بیمار است.

حکومت هنگزو، بنگاه‌های زودبازده (استارت‌آپ) را به روش‌های مختلف حمایت می‌کند؛ یارانه، وام و حتی دوره‌های آموزشی خاص، همگی مزایای کار در این محله است. به عنوان مثال Chemayi که تعمیرات خودرو را به واسطه‌ی یک اپلیکیشن در اختیار مشتریان می‌گذارد، سه سال است که بدون دادن اجاره‌بها در دریم تاون فعالیت می‌کند و حدود ۴۵۰ هزار دلار یارانه از مسئولین شهر دریافت کرده تا حقوق کارکنان را پرداخت کرده و تجهیزات موردنیاز خود را خریداری کند.

Li Liheng از بنیان‌گذاران این استارت‌آپ می‌گوید مسئولین شهر و رده‌های بالاتر حکومت چین، همگی پشتیبانی خوبی از این بنگاه زودبازده کرده‌اند.

دولت چین و سیاست‌گذاران اقتصاد این کشور می‌خواهند چین صرفاً کارخانه‌ی بزرگی برای تولید محصولاتی نظیر آیفون و شلوارهای جین نباشد؛ نسل جوان می‌بایست به دنبال خلاقیت‌ها و ایده‌های جدید باشند و خود تکنولوژی را طراحی و سپس تولید کنند.

یکی از شعارهای جالب مسؤلین این است که بدون کمّیت بالا، کیفیت بالا حاصل نمی‌شود. در سال ۲۰۱۵ بیش از ۱۲ هزار کمپانی جدید در چین تأسیس شده و رقابت کاملاً جدی است. سرمایه‌ی جذب شده در سال گذشته حدود ۴۹ میلیارد دلار بوده که البته پشتیبانی مالی دولت چین در آن لحاظ نشده است. چین از نظر جذب سرمایه، بعد از ایالات متحده‌ی آمریکا در رتبه‌ی دوم قرار گرفته است.

برخی تحلیل‌گران اقتصاد معتقدند که سرمایه‌گذاری بزرگ چین برای گسترش استارت‌آپ‌ها و شکوفایی ایده‌ها، در نهایت ممکن است نتیجه‌ی درخشانی نداشته باشد. ساختمان‌ها، معادن و تجهیزات بسیار زیاد و کارخانه‌های مرتبط با ساخت و ساز مثل کارخانه‌های سیمان در کشور چین هم اکنون فعال هستند؛ اما ممکن است چند سال بعد، تمام این هزینه‌ها نتیجه‌ای جز سازه‌های بلااستفاده نداشته باشد. Jin Xiangrong از اساتید عرصه‌ی اقتصاد می‌گوید وام و پشتیبانی مالی هم در بلندمدت ممکن است بخش استارت‌آپ‌ها را مثل بخش تولید و کارخانه‌ها، به ظرفیتی بیش از حد تعادل برساند.

جالب است بدانید که تعداد کارخانه‌های فولاد کشور چین به قدری زیاد است که ۱۰ برابر ایالات متحده‌ی آمریکا، ظرفیت تولید فولاد دارند. چین روی سازه‌های طبقاتی که با کمترین هزینه، بیشترین فضای کاری را فراهم می‌کند سرمایه‌گذاری کرده است. بزرگراه‌های متعددی ساخته می‌شود تا هزینه‌ی حمل و نقل به حداقل ممکن برسد.

تغییر بزرگ دیگری که در استارت‌آپ‌های چین رخ داده، گرایش به سمت تکنولوژی‌های سطح بالاتر و همین‌طور خدمات مختلف است. برخی استارت‌آپ‌ها در زمینه‌ی خدمات ساده‌ای مثل طبخ غذای خانگی در منازل و توزیع در مقیاس انبوه یا مشاوره و تعمیر خودرو فعالیت می‌کنند و رشد بسیار عالی داشته‌اند. دولت چین و حکومت‌های محلی مثل هنگزو با توجه به پیروزی‌ها و شکست‌های سایر کشورها و دولت‌ها، سرمایه‌گذاری روی عرصه‌های مختلف را مدیریت می‌کنند.

به عنوان مثال ژاپن در دوران پیشرفت شگرف خود، در عرصه‌هایی مثل مواد شیمیایی و تولید نرم‌افزار شکست خورد؛ اما در صنایع الکترونیک، کاملاً پیشرفت کرد. طرح حمایت دولت آمریکا و در حقیقت اوباما از تکنولوژی سلول‌های خورشیدی با شکست مواجه شد. هنگزو حمایت از استارت‌آپ‌ها را با توجه به پیشرفت آنها بیشتر می‌کند. از این رو موارد شکست کمتر از موارد پیروزی خواهد بود. نکته‌ی دیگر این است که واگذاری وام و پشتیبانی‌های مالی و ... با توجه به نظر کمیته‌ای متشکل از اقتصاددانان، مدیران تکنولوژی و اساتید دانشگاه صورت می‌گیرد. این مورد هم در کاهش شکست‌ها بسیار موثر واقع شده است.