بیوگرافی جیمز کامرون

 کارگردان برنده جایزۀ اسکار جیمز کامرون، بیشتر بواسطۀ فیلم‌های پر فروش و تحسین شدۀ «باکس آفیس» همچون «بیگانگان-۱۹۸۶» (Aliens)، «تایتانیک-۱۹۹۷» (Titanic) و «آواتار-۲۰۰۹» (Avatar) در جهان به شهرت رسیده است. اما جیمز کامرون کیست و تا رسیدن به این مرحله، چه فراز و نشیب‌هایی را تجربه کرده است؟

جیمز کامرون کیست؟

جیمز کامرون کارگردانی تحسین شده نزد منتقدین است که شهرتش را مرهون چندی از بزرگترین موفقیت‌های باکس آفیس همۀ دوران‌هاست. وی که خود در کودکی طرفدار ژانر علمی تخیلی بود دست به کار تهیه و کارگردانی فیلمهایی نظیر ترمیناتور، بیگانه ها و آواتار شد. او تعداد قابل توجهی جایزه و نامزدی اسکار برای محصولات اغلب بزرگ و پرهزینه‌اش دریافت کرده است.

اثری که شاید بیش از همه باعث شهرت او شد، فیلم تایتانیک محصول سال ۱۹۹۷ است؛ اثری با هنرمندی لئوناردو دی کاپریو و کیت وینسلت. نخستین فیلمی که به فروشی بالغ بر یک میلیارد دلار دست یافته و افتخار ۱۴ نامزدی اسکار را در کارنامه دارد. کامرون به تنهایی برای این پروژه ۳ جایزه اسکار با خود به خانه برد: بهترین کارگردانی، بهترین تدوین فیلم و بهترین فیلم.

مطلب مرتبط: بیوگرافی کیت وینسلت

آغاز به کار

جیمز کامرون در شانزدهم اوت سال ۱۹۵۴ در شهر «کاپوسکازینکِ» ایالت اونتاریو کانادا بدنیا آمد. وی که در کودکی طرفدار ژانر علمی تخیلی بود در بزرگسالی مبدل به یکی از بزگترین سازندگان فیلم‌های تخیلی در هالیوود شد. وی تحصیلات خود را بعنوان دانشجو در دانشگاه ایالتی کالیفرنیا، فولِرتون، در رشتۀ فیزیک آغاز کرد، اما بعدها آن را رها کرد تا رویاهای سینمایی‌اش را دنبال کند. کامرون که در آن زمان راننده کامیون بود، ماشین را کنار جاده متوقف می‌کرد تا روی فیلمنامه‌هایش کار کند.

در سال ۱۹۷۸ کامرون نخستین فیلم خود را ساخت، فیلمی علمی تخیلی به نام «زنوجِنِسیس» (Xenogenesis). فیلم به او کمک کرد تا در نیو وُرلد پیکچرز ، شرکتی که توسط راجر کورمن کارگردان مشهور «بی مووی» (فیلم‌های تجاری با بودجه کم) اداره می‌شد، شغلی دست و پا کند. در نیو ورلد کامرون در تعدادی نقش متفاوت به کار پرداخت؛ از کارگردان هنری برای فیلم «نبرد فراسوی ستارگان» (Battle Beyond the Stars) گرفته تا کارگردانی «پیرانا ۲: تخمریزی» (Piranha II: The Spawning). 

فیلم‌های شاخص

موفقیت‌های کامرون در سال ۱۹۸۴، یعنی زمانی که «ترمیناتور» (Terminator) را نوشته و کارگردانی کرد، سیر صعودی به خود گرفت. فیلم قصه علمی تخیلی گیرا و پرکشش «رباتی از آینده» (tale of a robot from the future) با بازی «آرنولد شوارتزِنِگر»، را نقل می‌کرد که به زمان حال سفر می‌کند تا رهبر مقاومت در نبرد بزرگ بین انسان‌ها و ماشین‌ها را شکار کند.  نابودگر از اقبال منتقدین و موفقیت تجاری خوبی برخوردار شده و به کامرون کمک کرد پروژه بعدی اش را کلید بزند، دنبالۀ «بیگانۀ-۱۹۷۹» (Alien) ریدلی اسکات که «سیگورنی ویور» را در قالب یک قهرمان زن فیلم‌های جنگی در فضا به تصویر می‌کشید. «بیگانگان-۱۹۸۶» (Aliens) به اخذ چندین نامزدی اسکار از جمله نامزدی ویور بعنوان بهترین بازیگر زن نائل شد.

اگرچه، با فیلم «مغاک-۱۹۸۹» (Abyss)، کامرون ناکامی‌های متعددی را تجربه کرد. فیلمبرداری کاری طاقت فرسا بود، بخش قابل توجهی از آن در استودیوی بزرگی زیرِ آب فیلمبرداری شد که عوارض ناخوشایندی روی بازیگران و دیگر عوامل فیلم بر جای گذاشت. پس از اکران اما مشخص شد که ظاهراً داستان غواصانی که در حال تعمیر یک زیردریایی ارتش آمریکا با موجودات فضایی مواجه می‌شوند به مذاق منتقدین و سینمارو ها خوش نیامده است. هرچند جلوه‌های ویژه فیلم خیره کننده بود و دست کم اسکاری برای عوامل فیلم به دنبال داشت.

کامرون با همسرش «کاترین بیگلو» همکاری داشت، به همین خاطر او را در تهیۀ فیلم اکشن «نقطۀ شکست-۱۹۹۱» (Point Break) یاری کرد. رابطه دو سالۀ این زوج تقریباً در همان اوقات خاتمه یافت. اما کامرون موفق شد تا آن سال را با موفقیت دیگری جشن بگیرد، «نابودگر ۲: روز داوری» (Terminator 2: Judgment Day) بیش از ۲۰۰ میلیون دلار فروش داشت و با جلوه‌های ویژه‌ واثرگذار خود، عرصه‌های نوینی را درنوردید. چندین سال بعد وی با یکی از ستارگان فیلم، لیندا همیلتون ازدواج کرد. 

تایتانیک

با در هم تنیدن مسائل خانوادگی و داستانی جاسوسی، کامرون فیلم «دروغ‌های واقعی-۱۹۹۴» (True Lies) با ایفای نقش ستارگانی نظیر «جیمی لی کورتیس» و آرنولد شوارتزنگر را نوشته و کارگردانی نمود. فیلم جایگاه نخست باکس آفیس را به دست آورده و در سراسر دنیا درآمدی در مجموع بیش از ۳۷۸ میلیون دلار کسب کرد. در ادامه جیمز کامرون خوش شانس با ساخت فیلمی راجع به دو دلدادۀ بخت برگشته که سوار بر کشتی اقیانوس پیمای تایتانیک گرفتار سرنوشتی شوم می‌شوند، دست به کار بزرگی زد، فیلمی که دو ستاره تازه وارد و خوش آتیه یعنی «لئوناردو دی کاپریو» و «کیت وینسلت» را به سینما دوستان معرفی کرد. برای بازسازی یکی از بزرگترین فجایع دریایی در تاریخ، کامرون دستور ساخت یک استودیوی ویژه در مکزیک  را داد، استودیویی که نمایش ابهت تایتانیک را به لطف مخزن آب ۱۷ میلیون گالونی ( دارای ظرفیتی حدوداً معادل ۶۵ میلیون لیتر آب) خود امکان پذیر کرده و در ادامه نسخۀ بازسازی شدۀ ۷۷۵ فوتی ( حدوداً ۲۳۷ متری) از تایتانیک، جلوه‌ی دیگری به محصول نهایی بخشید.

ساخت فیلم مبلغی نزدیک به ۲۰۰ میلیون دلار خرج برداشت و با مشکلات و تأخیر سرسام آوری روبرو بود، و خیلی ها در هالیوود انتظار می‌کشیدند فیلم هم درست نظیر اسمی که یدک می‌کشید با شکست روبرو شود، اما کامرون ثابت کرد آنها در اشتباه به سر می‌برند. آغاز اکران فیلم در دسامبر ۱۹۹۷ با نقدهایی تمجیدآمیز و فروشی سنگین در باجه همراه بود. سرانجام تایتانیک نخستین فیلمی شد که توانست فروشی بیش از یک میلیارد دلار داشته  و نامزدی ۱۴ جایزه اسکار را بدست آورد. در سال ۱۹۹۹ او از لیندا همیلتون جدا شد و در سال ۲۰۰۰ با «سوزی امیس» که در تایتانیک ظاهر شد، ازدواج کرد.

کامرون که هنوز شیفتۀ قصۀ تایتانیک بود با برادرش همکاری کرد تا تکنولوژی نوینی برای فیلمبرداری عرشۀ مدفون در آبِ کشتی بدفرجام ابداع کنند. نتیجه مستند آی مَکس سه بعدی «ارواح مغاک-۲۰۰۳» (Ghosts of the Abyss) بود. در سال ۲۰۰۵ دو مستند دیگر بدنبال آن آمدند: «آتشفشان‌های اعماق» (Volcanoes of the Deep) و «بیگانگان اعماق» (Aliens of the Deep).  

در اواخر سال ۲۰۱۷، کامرون از پروژه‌ی مشهور خود در مستند ویژۀ تایتانیکِ مجلۀ نشنال جئوگرافیک، «بیست سال با جیمز کامرون» (20 Years Later with James Cameron) بازدید کرد. کارگردان افشا کرد که از زمان اکران فیلم، وی سی و سه بار به زیر آب، محل لاشۀ کشتی رفته است و اظهار داشت از اینکه چطور توانسته رویدادها را در فیلم، بر پایۀ دانشی که در آن زمان داشته، با دقت به تصویر بکشد، به خود می‌بالد. وی همچنین اقرار کرد که چندی از جزئیات را غلط دریافت کرده است؛ مثل به تصویر کشیدن اتاق بیسیم مارکُنی، صحنه‌ای که ناخدای کشتی به یک اُپراتور بی سیم دستور برقراری تماس اضطراری می‌دهد، و نیز برداشتش از اینکه غرق شدن کشتی چه اندازه غول آسا بود.  

آواتار

بار دیگر با انقلاب در دنیای جلوه‌های ویژه، کامرون با فیلم «آواتار» (Avatar) ساخته ۲۰۰۹ به ساخت فیلم‌های بلند روی آورد. فیلم درگیری بین نیروهای آمریکایی با ساکنین بومی سیاره ای دیگر را به نمایش می‌گذارد. در فیلم «سَم وُرتینگتون» (Sam Worthington) نقش سربازی آمریکایی را بازی می‌کند که جبهه‌اش را عوض می‌کند تا یارای مردم "ناوی" باشد، و در نهایت به یکی از آنان دل می‌بازد. ( با بازی زوئی سالدانا).

خیلی زود آواتار رکورد فروش تایتانیک را در باکس آفیس پشت سر گذاشت. همچنین این فیلم کامرون را قرین افتخارات و تمجیداتی چند نمود از جمله به دست آوردن جایزه گلدن گلاب برای بهترین کارگردانی و یهترین فیلم- بهترین درام. برای اسکار، آواتار در نه رشته از جمله بهترین فیلم و بهترین کارگردانی نامزد شد. گرچه کامرون در تعدادی از بزرگترین جوایز آن شب اسکار، مغلوب همسر سابقش کاترین بیگلو شد که بهترین کارگردانی و بهترین فیلم را برای فیلم «مهلکه یا قفسه درد» (Hurt Locker) از آن خود کرد.

موفقیت آواتار کامرون را به پروراندن چندین دنباله در ادامه این موفقیت چشمگیر باکس آفیس سوق داد؛ از جمله آواتار ۲ که در فهرست اکران سال ۲۰۲۰ قرار گرفته است. 

دیپ سی چَلِنجِر 

 در سال ۲۰۱۳، کامرون با فیلم زیردریایی «دیپ سی چلنجر» (Deepsea Challengersubmarine) خود به سرتاسر کشور سفر کرد. وی این زیردریایی را بگونه‌ای توسعه داد تا بتواند به عمیق‌ترین نقطه در این سیاره، یعنی گودال چلنجر واقع در درازگودال ماریانا، سفر کند. کامرون در این سفر چندین جا توقف کرد تا با جوانان درباره این سفر شگفتی آور بدرون گودال چلنجر صحبت کند.

در مصاحبه با سایت اینترنتی کِیپ کاد امروز او گفت:

با نقل این قصه به کودکان دبستانی به طریقی عملی، قادریم الهام بخش نسل بعدی مهندسین، دانشمندان و کاشفین باشیم.

 در پایان سفر خود، کامرون دیپ سی چلنجر را به مؤسسه اقیانوس شناسی «وودز هول» واقع در ایالت ماساچوست اهدا کرد. سفر وی موضوع مستند سه بعدی «دیپ سی چلنج» (Deepsea Challenge) ساخته سال ۲۰۱۴ بود. 

انرژی خورشیدی

از درآمیزی عشق به علم و تکنولوژی با بصیرت زیست محیطی، از اوایل سال ۲۰۱۰ تاکنون کامرون، با نصب صف طویلی از پَنِل‌های خورشیدی در استودیوی خود در ساحل منهتن واقع در کالیفرنیا، به دنبال دوستدار طبیعت کردن محیط کارش بود. وی امیدوار است دنباله‌ی آواتار را به نخستین فیلم‌های تاریخ سینما تبدیل کند که برای ساخت آنها تماماً از انرژی خورشیدی استفاده شده است.

در سال ۲۰۱۵ کامرون با پرده برداری از مدل‌های اولیه گل‌های آفتابگردان خورشیدی راز کاوش‌های آتی در انرژی خورشیدی را برملا ساخت. با خوشه‌ای از پنل‌ها که روی ساقه‌ی ۳۰ فوتی (تقریباً معادل ۹ متر) قرار گرفته و با حلقه‌ای از پنل های منفرد احاطه شده‌اند؛ این سازه های غول پیکر به اسمی که به آن خوانده می‌شوند شباهت پیدا کرده و با چرخش به سمت خورشید زمانی که قوس روزانه‌اش را طی می‌کند- که این پنل‌ها را به مراتب کارآمدتر از پنل‌های ثابت سنتی می‌کند- رفتار گل آفتابگردان را نیز تقلید می‌کنند. نصب نخستین گل آفتابگردان خورشیدی وی در کنار مدرسه‌ای در «مالیبو» واقع در ایالت کالیفرنیا، عمدۀ انرژی مورد نیاز مدرسه را تامین می‌کند.